Rocaille: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Zobacz też)
(Rocaille)
 
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
(franc.: ozdobne muszle i kamyczki) typowa dla rokokowych opraw dekoracja składająca się z fantazyjnych, asymetrycznych i postrzępionych motywów inspirowanych małżowinami, muszlami i morskimi roślinami; na formy rocaillowe składa się też koguci grzebień oraz zazwyczaj delikatne i ukwiecone wici roślinne. W ramach niekiedy rozbudowanych kompozycji r. mieszczą się też inne motywy dekoracyjne, jak koncha, kratka regencyjna i groteska (złożone z szeregu motywów figuralnych, zoomorficznych i przedmiotowych).  Pojawił się w latach 20-30 XVIII we Francji (koguci grzebień około 1750 r.), jednak największą popularność zdobył w introligatorstwie innych krajów, zwłaszcza Włoch i Niemiec.  
+
==Rocaille==
 +
(z franc.: ozdobne muszle i kamyczki)  
 +
 
 +
Typowa dla rokokowych opraw dekoracja składająca się z fantazyjnych, asymetrycznych i postrzępionych motywów inspirowanych małżowinami, muszlami i morskimi roślinami; na formy rocaillowe składa się też koguci grzebień oraz zazwyczaj delikatne i ukwiecone wici roślinne. W ramach niekiedy rozbudowanych kompozycji r. mieszczą się też inne motywy dekoracyjne, jak koncha, kratka regencyjna i groteska (złożone z szeregu motywów figuralnych, w tym zoomorficznych i przedmiotowych).  Pojawił się w latach 20-30 XVIII we Francji (koguci grzebień około 1750 r.), jednak największą popularność zdobył w introligatorstwie innych krajów, zwłaszcza Włoch i Niemiec.  
 
Elementami r. posługiwano się na dwa sposoby:  
 
Elementami r. posługiwano się na dwa sposoby:  
 +
 
1) całościowa dekoracja okładzin skoncentrowana w obramieniu zwierciadła, przenikająca ku jego wnętrzu, lub obejmująca jego całą powierzchnię;  
 
1) całościowa dekoracja okładzin skoncentrowana w obramieniu zwierciadła, przenikająca ku jego wnętrzu, lub obejmująca jego całą powierzchnię;  
  
2) wyselekcjonowane (niekiedy pojedyncze i rozproszone) motywy r., lub noszące jego cechy (np. stylizowane wazy, kartusze herbowe) wkomponowane w dekorację innego stylu, np. koronkową, a la fanfare, lub klasycystyczną. Mimo jego niezwykłej żywotności (do końca XVIII w.), w końcu wyparty przez dekoracje klasycystyczne; zyskał ponownie wielką popularność w historyzujących oraz nakładowych oprawach XIX w.; efektowna forma r. sprawia, że jego elementy (czasami znacznie przekształcone) wykorzystuje się w dziełach XX i XXI w.
+
2) wyselekcjonowane (niekiedy pojedyncze i rozproszone) motywy r., lub noszące jego cechy (np. stylizowane wazy, kartusze herbowe) wkomponowane w dekorację innego stylu, np. koronkową, a la fanfare, lub klasycystyczną.  
 +
 
 +
Mimo jego niezwykłej żywotności (do końca XVIII w.), w końcu wyparty przez dekoracje klasycystyczne; zyskał ponownie wielką popularność w historyzujących oraz nakładowych oprawach XIX w.; efektowna forma r. sprawia, że jego elementy (czasami znacznie przekształcone) wykorzystuje się w dziełach XX i XXI w.
 +
 
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
 +
[[Indeks alfabetyczny]] <br>
 
[[Groteska]] <br>
 
[[Groteska]] <br>
 
[[Koguci grzebień]] <br>
 
[[Koguci grzebień]] <br>
[[Koncha]] <br>
+
[[Kratka regencyjna]] <br>
[[Kratka (siatka) regencyjna]] <br>
+
 
[[Rokokowe oprawy]] <br>
 
[[Rokokowe oprawy]] <br>
  
 
==Grafika==
 
==Grafika==
 
<gallery>
 
<gallery>
Plik:Rocaille 1.jpg
+
Plik:Roicaille 1, włoska 1782, Bologna 1998, s. 143.jpg | Rocaille na włoskiej oprawie rokokowej z 1782 r., repr. wg: Bologna 1998, s. 143
Plik:Rocaille 1b.jpg
+
Plik:Roicaille 2, wiedeńska ok 1747, von Arnim 192, tabl. 112.jpg | Rocaille na wiedeńskiej oprawie rokokowej z ok. 1747 r., repr. wg: von Arnim 1992, tabl. 112
Plik:Rocaille 2b.jpg
+
Plik:Rocaille 1.jpg | Ornament rocaille na polskiej oprawie rokokowej, 2-3 ćw. XVIII w.
 +
Plik:Rocaille 1b.jpg | Złotnicze zapięcie w formie kartusza z dekoracją rocaille'ową, lata 60. XVIII w. 
 +
Plik:Rocaille na oprawie rokokowej z 1771 r., ASC, Turyn, fot. wg Petrucci Nardelli 2007.jpg | Rocaille na oprawie rokokowej z 1771 r., ASC, Turyn, fot. wg: Petrucci Nardelli 2007
 +
Plik:Rocaille 2b.jpg | Bordiura z uproszczoną formą ornamentu rocaille i kratką regencyjną, kon. XVIII w. 
 
</gallery>
 
</gallery>
  
 
==Przypisy==
 
==Przypisy==
  
#  
+
# EWOK, szp. 2095;
 +
# De Morant 1981, s. 361-362;
 +
# Mazal 1990, nr kat./tabl. 228;
 +
# von Arnim 1992, nr kat./tabl. 112; 118,
 +
# Nixon, Foot 1992, s. 92-94;
 +
# Kozakiewicz 1996, s. 350.
 
----
 
----
 
Autor: '''A.W.'''
 
Autor: '''A.W.'''

Aktualna wersja na dzień 11:27, 7 maj 2022

Rocaille

(z franc.: ozdobne muszle i kamyczki)

Typowa dla rokokowych opraw dekoracja składająca się z fantazyjnych, asymetrycznych i postrzępionych motywów inspirowanych małżowinami, muszlami i morskimi roślinami; na formy rocaillowe składa się też koguci grzebień oraz zazwyczaj delikatne i ukwiecone wici roślinne. W ramach niekiedy rozbudowanych kompozycji r. mieszczą się też inne motywy dekoracyjne, jak koncha, kratka regencyjna i groteska (złożone z szeregu motywów figuralnych, w tym zoomorficznych i przedmiotowych). Pojawił się w latach 20-30 XVIII we Francji (koguci grzebień około 1750 r.), jednak największą popularność zdobył w introligatorstwie innych krajów, zwłaszcza Włoch i Niemiec. Elementami r. posługiwano się na dwa sposoby:

1) całościowa dekoracja okładzin skoncentrowana w obramieniu zwierciadła, przenikająca ku jego wnętrzu, lub obejmująca jego całą powierzchnię;

2) wyselekcjonowane (niekiedy pojedyncze i rozproszone) motywy r., lub noszące jego cechy (np. stylizowane wazy, kartusze herbowe) wkomponowane w dekorację innego stylu, np. koronkową, a la fanfare, lub klasycystyczną.

Mimo jego niezwykłej żywotności (do końca XVIII w.), w końcu wyparty przez dekoracje klasycystyczne; zyskał ponownie wielką popularność w historyzujących oraz nakładowych oprawach XIX w.; efektowna forma r. sprawia, że jego elementy (czasami znacznie przekształcone) wykorzystuje się w dziełach XX i XXI w.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Groteska
Koguci grzebień
Kratka regencyjna
Rokokowe oprawy

Grafika

Przypisy

  1. EWOK, szp. 2095;
  2. De Morant 1981, s. 361-362;
  3. Mazal 1990, nr kat./tabl. 228;
  4. von Arnim 1992, nr kat./tabl. 112; 118,
  5. Nixon, Foot 1992, s. 92-94;
  6. Kozakiewicz 1996, s. 350.

Autor: A.W.