Leporello: Różnice pomiędzy wersjami
(→Leporello) |
|||
| (Nie pokazano 4 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
| − | Książka napisana lub wydrukowana w kolumnach umieszczonych obok siebie na długim pasie papieru. Po sfalcowaniu równoległym przyjmuje kształt harmonijki. Forma książki znana w kulturach wschodnich (hinduskiej, chińskiej, japońskiej, arabskiej). W kulturze europejskiej wykorzystywana dla publikacji okazjonalnych, pamiątkowych. W XIX w pojawiła się się teoria, że leporello | + | ==Leporello== |
| + | (harmonijka, zygzak, parawanik) (ang. leporello binding, concertina structure book, accordion book. fr. reliure leporello) | ||
| + | |||
| + | Książka napisana lub wydrukowana w kolumnach umieszczonych obok siebie na długim pasie papieru. Po sfalcowaniu równoległym przyjmuje kształt harmonijki. Forma książki znana w kulturach wschodnich (hinduskiej, chińskiej, japońskiej, arabskiej). W kulturze europejskiej wykorzystywana dla publikacji okazjonalnych, pamiątkowych. W XIX w pojawiła się się teoria, że leporello było formą pośrednią pomiędzy zwojem a kodeksem. Formę leporello przybierały także książki we wcześniejszej formie zwoju. Było to być może wynikiem chęci nadania im poręczniejszej formy. Składano zatem zwoje w harmonijkę tworząc na przemian łamy wypukłe i wklęsłe. Tak składane były zwoje w Chinach i Japonii (orihon). Niektórzy badacze (m.in. Cyril Davenport) są skłonni uznać zwój za równoprawną formę książki wraz ze zwojem i kodeksem. | ||
Współcześnie formę harmonijki przyjmują publikacje ikonograficzne: zestawy pocztówek, albumiki z widokami oraz dokumenty życia społecznego: foldery, programy, rozkłady jazdy i in. Tego typu dokumenty często nie posiadają żadnej oprawy lub też mają jedną z następujących typów oprawy: | Współcześnie formę harmonijki przyjmują publikacje ikonograficzne: zestawy pocztówek, albumiki z widokami oraz dokumenty życia społecznego: foldery, programy, rozkłady jazdy i in. Tego typu dokumenty często nie posiadają żadnej oprawy lub też mają jedną z następujących typów oprawy: | ||
| Linia 10: | Linia 11: | ||
* Do skrajnych kart leporella są przymocowane twarde okładziny, które nie są ze sobą połączone, ewentualnie mogą mieć tasiemki do związywania. | * Do skrajnych kart leporella są przymocowane twarde okładziny, które nie są ze sobą połączone, ewentualnie mogą mieć tasiemki do związywania. | ||
| − | Formę harmonijki mają książeczki dla małych dzieci. Są wykonane z | + | Formę harmonijki mają książeczki dla małych dzieci. Są wykonane z tekturowych użytków z naklejonymi wydrukami, połączonych paskami płótna lub są drukowane na oklejonej dwustronnie białej tekturze/kartonie, która następnie podlega sfalcowaniu. |
| − | + | ||
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
| Linia 25: | Linia 26: | ||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
| − | # | + | # Encyklopedia wiedzy o książce, red. A. Birkenmajer, Wrocław 1971, szp. 859-860, (Harmonijka). |
# Keith Houston, Książka. Najpotężniejszy przedmiot naszych czasów zbadany od deski do deski, Kraków 2017, s. 301-307. | # Keith Houston, Książka. Najpotężniejszy przedmiot naszych czasów zbadany od deski do deski, Kraków 2017, s. 301-307. | ||
---- | ---- | ||
Autor: '''E.P., M.P.B''' | Autor: '''E.P., M.P.B''' | ||
Aktualna wersja na dzień 17:27, 24 kwi 2022
Spis treści
Leporello
(harmonijka, zygzak, parawanik) (ang. leporello binding, concertina structure book, accordion book. fr. reliure leporello)
Książka napisana lub wydrukowana w kolumnach umieszczonych obok siebie na długim pasie papieru. Po sfalcowaniu równoległym przyjmuje kształt harmonijki. Forma książki znana w kulturach wschodnich (hinduskiej, chińskiej, japońskiej, arabskiej). W kulturze europejskiej wykorzystywana dla publikacji okazjonalnych, pamiątkowych. W XIX w pojawiła się się teoria, że leporello było formą pośrednią pomiędzy zwojem a kodeksem. Formę leporello przybierały także książki we wcześniejszej formie zwoju. Było to być może wynikiem chęci nadania im poręczniejszej formy. Składano zatem zwoje w harmonijkę tworząc na przemian łamy wypukłe i wklęsłe. Tak składane były zwoje w Chinach i Japonii (orihon). Niektórzy badacze (m.in. Cyril Davenport) są skłonni uznać zwój za równoprawną formę książki wraz ze zwojem i kodeksem.
Współcześnie formę harmonijki przyjmują publikacje ikonograficzne: zestawy pocztówek, albumiki z widokami oraz dokumenty życia społecznego: foldery, programy, rozkłady jazdy i in. Tego typu dokumenty często nie posiadają żadnej oprawy lub też mają jedną z następujących typów oprawy:
- Harmonijka jest owijana kartonową obwolutą, która jest wykonana z tego samego użytku.
- Harmonijka jest przymocowana do okładki. Może być nią okładka broszurowa, oprawa twarda lub oprawa w formie pudełka
- Do skrajnych kart leporella są przymocowane twarde okładziny, które nie są ze sobą połączone, ewentualnie mogą mieć tasiemki do związywania.
Formę harmonijki mają książeczki dla małych dzieci. Są wykonane z tekturowych użytków z naklejonymi wydrukami, połączonych paskami płótna lub są drukowane na oklejonej dwustronnie białej tekturze/kartonie, która następnie podlega sfalcowaniu.
Zobacz też
Grafika
Harmonijka z obwolutą
Przypisy
- Encyklopedia wiedzy o książce, red. A. Birkenmajer, Wrocław 1971, szp. 859-860, (Harmonijka).
- Keith Houston, Książka. Najpotężniejszy przedmiot naszych czasów zbadany od deski do deski, Kraków 2017, s. 301-307.
Autor: E.P., M.P.B
