Kołyska: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Zobacz też)
 
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
===Kołyska===
+
==Kołyska==
(także: kołyskowy tłok)  
+
(kołyskowy tłok) (ang. drawer-handle motif)
  
Zazwyczaj niewielkich rozmiarów (ok. 1-3 cm) tłok w kształcie płozy do kołyski, o zazwyczaj linearnym konturze, wolutowych zagięciach i często dodatkowych drobnych zdobieniach umieszczonych wewnątrz płozy i/lub na jej obwodzie. Geneza tego motywu jest przypuszczalnie szesnastowieczna, jednakże spopularyzowaniu uległ między 2 poł. XVII a około połową XVIII w., głównie w introligatorstwie angielskim oraz w kręgu niemieckim, podlegając w tym okresie ewolucji form (od prostszych ku coraz bogatszym). W dziełach angielskich z 4 ćw. XVII w. (m.in. Samuela Mearne’a, prawdopodobnie Williama Nott’a i innych) z k. stykających się bokami i wolutami utworzone są na okładzinach wieloboczne, centralne medaliony i bardziej skomplikowane obramienia dla drobniejszych, złoconych dekoracji. Koncepcja zmultiplikowanych i stykających się k. jako obramień motywów floralnych, →filigranowej dekoracji (→pointillé) oraz superekslibrisów przyjęła się również w późnobarokowych oprawach z krajów niemieckich i skandynawskich. Przetrwała tam przynajmniej do początku lat 60. XVIII w obrębie dekoracji →rocaille i na →koronkowych oprawach; wówczas też pojedyncze motywy k. chętnie wykorzystywano jako np. zamknięcie ram ornamentalnych, imitację wazy z bukietem kwiatów, podstawa kwiatonów itp. Kres popularności k. nastąpił dopiero w zdobnictwie klasycystycznym (np. niektóre oprawy warszawskie z superekslibrisem nakładowym Stanisława Augusta Poniatowskiego).  
+
Zazwyczaj niewielkich rozmiarów (ok. 1-3 cm) tłok w kształcie płozy do kołyski, o zazwyczaj linearnym konturze, wolutowych zagięciach i często dodatkowych drobnych zdobieniach umieszczonych wewnątrz płozy i/lub na jej obwodzie. Geneza tego motywu jest przypuszczalnie szesnastowieczna, jednakże spopularyzowaniu uległ między 2 poł. XVII a około połową XVIII w., głównie w introligatorstwie angielskim oraz w kręgu niemieckim, podlegając w tym okresie ewolucji form (od prostszych ku coraz bogatszym). W dziełach angielskich z 4 ćw. XVII w. (m.in. Samuela Mearne’a, prawdopodobnie Williama Nott’a i innych) z k. stykających się bokami i wolutami utworzone są na okładzinach wieloboczne, centralne medaliony i bardziej skomplikowane obramienia dla drobniejszych, złoconych dekoracji. Koncepcja zmultiplikowanych i stykających się k. jako obramień motywów floralnych, filigranowej dekoracji (pointillé) oraz superekslibrisów przyjęła się również w późnobarokowych oprawach z krajów niemieckich i skandynawskich. Przetrwała tam przynajmniej do początku lat 60. XVIII w obrębie dekoracji rocaille i na koronkowych oprawach; wówczas też pojedyncze motywy k. chętnie wykorzystywano jako np. zamknięcie ram ornamentalnych, imitację wazy z bukietem kwiatów, podstawa kwiatonów itp. Kres popularności k. nastąpił dopiero w zdobnictwie klasycystycznym (np. niektóre oprawy warszawskie z superekslibrisem nakładowym Stanisława Augusta Poniatowskiego).
  
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
Linia 9: Linia 9:
 
[[Cottage styl]] <br>
 
[[Cottage styl]] <br>
 
[[Filigranowa dekoracja]] <br>
 
[[Filigranowa dekoracja]] <br>
[[Harleian styl]] <br>
+
[[Koronkowe oprawy]] <br>
 
[[Pointillé]] <br>
 
[[Pointillé]] <br>
 +
[[Rocaille]] <br>
  
 
==Grafika==
 
==Grafika==
Linia 24: Linia 25:
 
==Przypisy==
 
==Przypisy==
  
# Przypis 1
+
#
# Przypis 2
+
 
+
 
----
 
----
 
Autor: '''A.W.'''
 
Autor: '''A.W.'''

Aktualna wersja na dzień 09:49, 23 kwi 2022

Kołyska

(kołyskowy tłok) (ang. drawer-handle motif)

Zazwyczaj niewielkich rozmiarów (ok. 1-3 cm) tłok w kształcie płozy do kołyski, o zazwyczaj linearnym konturze, wolutowych zagięciach i często dodatkowych drobnych zdobieniach umieszczonych wewnątrz płozy i/lub na jej obwodzie. Geneza tego motywu jest przypuszczalnie szesnastowieczna, jednakże spopularyzowaniu uległ między 2 poł. XVII a około połową XVIII w., głównie w introligatorstwie angielskim oraz w kręgu niemieckim, podlegając w tym okresie ewolucji form (od prostszych ku coraz bogatszym). W dziełach angielskich z 4 ćw. XVII w. (m.in. Samuela Mearne’a, prawdopodobnie Williama Nott’a i innych) z k. stykających się bokami i wolutami utworzone są na okładzinach wieloboczne, centralne medaliony i bardziej skomplikowane obramienia dla drobniejszych, złoconych dekoracji. Koncepcja zmultiplikowanych i stykających się k. jako obramień motywów floralnych, filigranowej dekoracji (pointillé) oraz superekslibrisów przyjęła się również w późnobarokowych oprawach z krajów niemieckich i skandynawskich. Przetrwała tam przynajmniej do początku lat 60. XVIII w obrębie dekoracji rocaille i na koronkowych oprawach; wówczas też pojedyncze motywy k. chętnie wykorzystywano jako np. zamknięcie ram ornamentalnych, imitację wazy z bukietem kwiatów, podstawa kwiatonów itp. Kres popularności k. nastąpił dopiero w zdobnictwie klasycystycznym (np. niektóre oprawy warszawskie z superekslibrisem nakładowym Stanisława Augusta Poniatowskiego).

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Cottage styl
Filigranowa dekoracja
Koronkowe oprawy
Pointillé
Rocaille

Grafika

Przypisy


Autor: A.W.