Tralka: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Grafika)
 
(Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
==Tralka (balas, balaska) ==
+
==Tralka==
Pionowy element balustrady schodów, tarasu, balkonu itp. złożony z jednego lub dwóch gruszkowatych elementów – tzw. lalek (t. jedno- i dwulalkowe), wsparty na bazie i przeważnie zakończony płytą, tzw. plintą. W renesansowym i manierystycznym zdobnictwie introligatorskim popularny motyw dekoracyjny, najczęściej tworzący →tralkowy ornament, niekiedy zaś używany w dekoracji →architektonicznych opraw jako imitacja trzonu kolumny, zakończonej kapitelem (wyciskanym z osobnego tłoka).  
+
(balas, balaska) (ang. baluster; fr. balustre)
----
+
 
Autor: '''A.W.'''
+
Pionowy element balustrady schodów, tarasu, balkonu itp. złożony z jednego lub dwóch gruszkowatych elementów – tzw. lalek (t. jedno- i dwulalkowe), często pokrytych motywami strzępiastych liści akantu. Wsparty jest na bazie i przeważnie zakończony płytą tzw. plinty. W renesansowym i manierystycznym zdobnictwie introligatorskim popularny motyw dekoracyjny, występujący jako tralkowy ornament, niekiedy też jako rząd t. stojących obok siebie. W dekoracji renesansowych, →architektonicznych opraw krakowskich z 2 ćw. XVI w. spiętrzone t., wyciśnięte z tłoka, imitują trzony kolumn, zakończonych kapitelem (wyciskanym z osobnego tłoka).
 +
 
 +
==Zobacz też==
 +
 
 +
[[Indeks alfabetyczny]] <br>
 +
[[Akant]] <br>
 +
[[Architektoniczne oprawy]] <br>
 +
[[Tralkowy ornament]] <br>
  
 
==Grafika==
 
==Grafika==
 
<gallery>
 
<gallery>
Plik:Tralka 1.jpg
+
 
Plik:Tralka 2.jpg
+
Plik:Tralka, Motywy tralek w dekoracji oprawy architektonicznej, Bolonia, po 1519, wg Hobson, Quaquarelli 1998.jpg | Motywy tralek w dekoracji oprawy architektonicznej, Bolonia, po 1519, fot. wg: Hobson, Quaquarelli 1998
Plik:Tralkowy ornament 3.jpg
+
Plik:Tralka 1.jpg | Motyw tralki w dekoracji oprawy architektonicznej, Kraków, lata 20-40 XVI w.
Plik:Tralka 1b.jpg
+
Plik:Tralka 2.jpg | Motyw tralki jako element kolumny w dekoracji oprawy architektonicznej, Kraków, lata 20-40 XVI w.
 +
Plik:Tralka 1b.jpg | Motyw zdobnicze w formie tralek na oprawie renesansowej, Kraków, 2 ćw. XVI w.
 +
Plik:Tralkowy ornament 3.jpg | Przykład ornamentu tralkowego w dekoracji oprawy
 +
 
 +
</gallery>
 +
 
 +
==Przypisy==
 +
 
 +
# Krynicka 1980, il. 11c-e;
 +
# Kozakiewicz 1996, s. 418;
 +
# Hobson, Quaquarelli 1998, frontyspis, nr kat./il. 17;
 +
# Hohl 1999, s. 44-46;
 +
# Wagner, Madajewska, Mazerska 2018, tabl. 36, 38-39, 43 i in. 
 +
----
 +
Autor: '''A.W.'''

Aktualna wersja na dzień 23:11, 27 lut 2021

Tralka

(balas, balaska) (ang. baluster; fr. balustre)

Pionowy element balustrady schodów, tarasu, balkonu itp. złożony z jednego lub dwóch gruszkowatych elementów – tzw. lalek (t. jedno- i dwulalkowe), często pokrytych motywami strzępiastych liści akantu. Wsparty jest na bazie i przeważnie zakończony płytą tzw. plinty. W renesansowym i manierystycznym zdobnictwie introligatorskim popularny motyw dekoracyjny, występujący jako tralkowy ornament, niekiedy też jako rząd t. stojących obok siebie. W dekoracji renesansowych, →architektonicznych opraw krakowskich z 2 ćw. XVI w. spiętrzone t., wyciśnięte z tłoka, imitują trzony kolumn, zakończonych kapitelem (wyciskanym z osobnego tłoka).

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Akant
Architektoniczne oprawy
Tralkowy ornament

Grafika

Przypisy

  1. Krynicka 1980, il. 11c-e;
  2. Kozakiewicz 1996, s. 418;
  3. Hobson, Quaquarelli 1998, frontyspis, nr kat./il. 17;
  4. Hohl 1999, s. 44-46;
  5. Wagner, Madajewska, Mazerska 2018, tabl. 36, 38-39, 43 i in.

Autor: A.W.