Acheiropita: Różnice pomiędzy wersjami
Z Leksykon oprawoznawczy
(→Grafika) |
m (→Acheiropita: uzupełn. term. ang.) |
||
| (Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | ==Acheiropita== (fr. achéropite) | + | ==Acheiropita== |
| + | (ang. acheiropoieta; fr. achéropite) | ||
| + | |||
Zbiorcze określenie wizerunków twarzy Chrystusa ujętych en face i uważanych za nadprzyrodzone. Wśród rozlicznych odmian a. w sztukach plastycznych, charakterystyczne dla zdobnictwa introligatorskiego od średniowiecza są: | Zbiorcze określenie wizerunków twarzy Chrystusa ujętych en face i uważanych za nadprzyrodzone. Wśród rozlicznych odmian a. w sztukach plastycznych, charakterystyczne dla zdobnictwa introligatorskiego od średniowiecza są: | ||
| − | * mandylion – przedstawienie twarzy Chrystusa o długiej (często rozdwojonej) brodzie i z długimi, opadającymi po bokach włosami, widniejące na tle stylizowanego krzyża, aureoli lub chusty; rozpowszechniony na tłokach gotyckich o czworobocznym i okrągłym kształcie; | + | * mandylion (ang. mandylion) – przedstawienie twarzy Chrystusa o długiej (często rozdwojonej) brodzie i z długimi, opadającymi po bokach włosami, widniejące na tle stylizowanego krzyża, aureoli lub chusty; rozpowszechniony na tłokach gotyckich o czworobocznym i okrągłym kształcie; |
| − | * veraikon (chusta św. Weroniki) – podobne przedstawienie, ale Chrystusa cierpiącego (z koroną cierniową na głowie) i widniejące na chuście trzymanej przez św. Weronikę. | + | * veraikon (chusta św. Weroniki) (ang. Veil of Veronica, Vernicle) – podobne przedstawienie, ale Chrystusa cierpiącego (z koroną cierniową na głowie) i widniejące na chuście trzymanej przez św. Weronikę. |
W introligatorstwie gotyckim prezentowany w uproszczonej wersji (bez zaakcentowanej korony cierniowej), na tłokach o romboidalnym, okrągłym lub kwadratowym kształcie. W literaturze tegumentologicznej oba wyobrażenia bywają nieprecyzyjnie określane jako „głowa Chrystusa”. | W introligatorstwie gotyckim prezentowany w uproszczonej wersji (bez zaakcentowanej korony cierniowej), na tłokach o romboidalnym, okrągłym lub kwadratowym kształcie. W literaturze tegumentologicznej oba wyobrażenia bywają nieprecyzyjnie określane jako „głowa Chrystusa”. | ||
| Linia 8: | Linia 10: | ||
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
| + | [[Indeks alfabetyczny ]] <br> | ||
[[Jezus Chrystus]] <br> | [[Jezus Chrystus]] <br> | ||
[[Krzyż]] <br> | [[Krzyż]] <br> | ||
| Linia 14: | Linia 17: | ||
<gallery> | <gallery> | ||
| − | + | ||
Plik:Acheiropita - mandylion.jpg | Acheiropita - mandylion, przerys tłoka na oprawie gotyckiej, wg: Schwenke, Schunke 1979, tabl. 84 | Plik:Acheiropita - mandylion.jpg | Acheiropita - mandylion, przerys tłoka na oprawie gotyckiej, wg: Schwenke, Schunke 1979, tabl. 84 | ||
| + | Plik:Acheiropita - veraikon2.jpg | Acheiropita - veraikon, przerys tłoka na oprawie gotyckiej, wg: Krynicka 1967, tabl. VII/il.5 | ||
| + | |||
Plik:Acheiropita - veraikon.jpg | Acheiropita - veraikon, przerys tłoka na oprawie gotyckiej, wg: Schwenke, Schunke 1979, tabl. 84 | Plik:Acheiropita - veraikon.jpg | Acheiropita - veraikon, przerys tłoka na oprawie gotyckiej, wg: Schwenke, Schunke 1979, tabl. 84 | ||
Aktualna wersja na dzień 18:33, 7 sty 2021
Spis treści
Acheiropita
(ang. acheiropoieta; fr. achéropite)
Zbiorcze określenie wizerunków twarzy Chrystusa ujętych en face i uważanych za nadprzyrodzone. Wśród rozlicznych odmian a. w sztukach plastycznych, charakterystyczne dla zdobnictwa introligatorskiego od średniowiecza są:
- mandylion (ang. mandylion) – przedstawienie twarzy Chrystusa o długiej (często rozdwojonej) brodzie i z długimi, opadającymi po bokach włosami, widniejące na tle stylizowanego krzyża, aureoli lub chusty; rozpowszechniony na tłokach gotyckich o czworobocznym i okrągłym kształcie;
- veraikon (chusta św. Weroniki) (ang. Veil of Veronica, Vernicle) – podobne przedstawienie, ale Chrystusa cierpiącego (z koroną cierniową na głowie) i widniejące na chuście trzymanej przez św. Weronikę.
W introligatorstwie gotyckim prezentowany w uproszczonej wersji (bez zaakcentowanej korony cierniowej), na tłokach o romboidalnym, okrągłym lub kwadratowym kształcie. W literaturze tegumentologicznej oba wyobrażenia bywają nieprecyzyjnie określane jako „głowa Chrystusa”.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Jezus Chrystus
Krzyż
Grafika
Acheiropita - mandylion, przerys tłoka na oprawie gotyckiej, wg: Schwenke, Schunke 1979, tabl. 84
Acheiropita - veraikon, przerys tłoka na oprawie gotyckiej, wg: Krynicka 1967, tabl. VII/il.5
Acheiropita - veraikon, przerys tłoka na oprawie gotyckiej, wg: Schwenke, Schunke 1979, tabl. 84
Przypisy
- Krynicka 1967, tabl. VII/il. 5
- Schwenke, Schunke 1979, tabl. 83-84
- Karpp-Jacottet, von Rabenau 2000, s. 8, 84.
Autor: A.W.
