Tekst źródłowy strony Szycie na zwięzy wypukłe

szycie na zwięzy wypukłe (ang. flexibe binding), zwięzowy system szycia kodeksów, składki łączone są poprzez zwięzy (najczęściej rzemienie i sznurki), które przylegają do grzbietów składek,  wokół których lub ponad którymi prowadzona jest nić, którymś z wybranych ściegów. Zwięzy, co prawda przylegają do grzbietów, ale posiadając określoną grubość tworzą na grzbiecie oprawy wypukłości tzw. garbiki.

==Historia==
Szycie kodeksów na zwięzy było naturalną konsekwencją konieczności ochrony bloku książki przed zabrudzeniami i uszkodzeniami mechanicznymi, czyli włożenia go między dwie sztywne okładziny.  Powstał w tym momencie problem trwałego połączenia bloku z oprawą. W blokach szytych systemem bezzwięzowym okładziny doszywano do bloku, co z przyczyn oczywistych nie było dobrym rozwiązaniem konstrukcyjnym. W naturalny zatem sposób wynaleziono nowe rozwiązanie konstrukcyjne systemu broszurowania, czyli zwięzy, na których montowano okładziny. W literaturze przedmiotu można znaleźć informacje, że najstarsze uszyte tą techniką kodeksy pochodzą nawet z IV w. Szycie na zwięzy wypukłe stało się coraz bardziej popularne i jest charakterystyczne dla kodeksów karolińskich od XVIII w. Książkę szyto na pojedynczych rzemieniach, bądź też pasek skóry  przecinano w połowie na takiej długości, jak grubość grzbietu. Szycie na tego rodzaju zwięzy było charakterystyczne dla kodeksów romańskich, w których pojawiły się dodatkowo zwięzy kapitałkowe, jak i kodeksów gotyckich Europy Zachodniej. Na zwięzy w okresie średniowiecza używano skór, również zwierząt leśnych, wyprawy tłuszczowej. Wyjątek stanowią kodeksy armeńskie, w których stosowano zwięzy sznurkowe. Popularne one były także w okresie średniowiecza w kodeksach niemieckich. Szycie na zwięzy wypukłe było szeroko stosowane w kodeksach europejskich do końca XVIII w. Zwięzy wypukłe uczytelniają się na oprawie w postaci wypukłości, tzw. garbów.
 
==Rodzaje ściegów na zwięzy wypukłe==
* szycie ściegiem w jodełkę
* szycie ściegiem obejmującym zwięz 
* szycie ściegiem na okrętkę 

==Zobacz też==
* garby
* sposób szycia
* system szycia
* szycie karolińskie
* szycie romańskie
* szycie gotyckie
* zwięzy fałszywe

==Przypisy==
# Burdett E., The Craft of Bookbinding. A practical Handbook, West Vancouver, 1975.
# Devaux Y., Deux siècles de reliure, Paryż, 1981.
# Diehl E., Bookbinding its background and technique, Nowy Jork, 2014.
# Johnson A.W., The Thames and Hudson Mannual of Bookbinding, Londyn, 1978.
# Marks P.J.M., The British Library Guide to Bookbinding History and Techniques, Londyn, 1998.
# Middleton B.C., A History of English Craft Bookbinding Technique, Londyn, 1978.
# Miller J., Books will speak plain. A handbook for identifying and describing historical bindings, 2014.
# Miller J., Puzzle me this, Early bindings fragments in the Papyrology Collection of the University of Michigan Collection [w:] Sauve Mechanichals. Essays on the History of Bookbinding [red. J. Miller], Volume 2, 2015.
# 26.	Montelatici Claudio, Alla ricerca del libro perduto. Note sull’ evolutione della tecnica di legatura, [w:] Biblioteche Oggi 5 (1987) 3. 
# Pollard Graham, Early bookbinding manuals: An annotated list of technical accounts of bookbinding to 1840, 1984.
# Szirmai J.A.,  The archeology of medieval bookbinding, New York, 2017.
# Wachnik Barbara, Systemy szycia zabytkowych kodeksów - terminologia, historia, systematyka, zagadnienia konserwatorskie, część teoretyczno-badawcza pracy dyplomowej magisterskiej, promotor: dr hab. M. Pronobis-Gajdzis, prof. UMK, Toruń UMK 2020.

----
Autor: '''MPG'''