Dzwonek okrągły

(w polskiej tradycji ludowej zwany janczarkiem lub janczarem), w zdobnictwie introligatorskim motyw zaczerpnięty prawdopodobnie z tzw. barwy kart do gry. Od lat 20-30 XVI w. popularny element dekoracji radełkowych opraw renesansowych w kręgu niemieckim; często spotykany na oprawach polskich (głównie krakowskich, poznańskich, toruńskich i gdańskich). Niewielkie motywy d. o., wyciskane w technice ślepego tłoczenia lub złocone, ukazywano najczęściej w pustych listwach między ramami radełkowymi: naprzemiennie z innymi motywami lub samodzielnie. W dekoracji introligatorskiej XVII w. niemal zupełnie zanikł.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Ramowa kompozycja

Grafika

• 

  Motywy dzwonka okrągłego na kartach do gry z ok. 1585 r., repr. wg: S. Radau, Makulatur im Grenzbereich..., „Einband Forschung“, H. 37, 2015, il. 7

• 

  Dzwonek okrągły na oprawie renesansowej, Kraków, lata 20. XVI w.

• 

  Dzwonek okrągły na oprawie renesansowej, Niemcy, ok. poł. XVI w.

• 

  Dzwonki okrągłe jako elementy dekoracji pustej listwy na radełkowej oprawie renesansowej, prawdopodobnie Toruń, lata 40. XVI w.

Przypisy

---

Autor: A.W.