Bordiura
Spis treści
Bordiura
(fr. bordure)
Dekoracyjne, najczęściej ornamentalne, obramienie dzieła o spłaszczonej formie (np. tkanina, malowidło, rycina, stronica księgi, płaskorzeźba, kwatera ogrodu). W zdobnictwie introligatorskim pojęcie używane w różnych kontekstach:
1. obramowanie okładziny wypełnione ornamentem (najczęściej wykonanym za pomocą tłoków, radełka lub filety), tworzące ramową kompozycję. Używanie pojęcia b. (w liczbie pojedynczej lub mnogiej – gdy obok siebie występuje więcej niż jeden ornament) jest szczególnie zasadne w przypadku samodzielnego ornamentu/ornamentów. Pozwala to na odróżnienie go od typowej ramy ornamentalnej, na którą oprócz ornamentu składają się linie wyznaczające jego granice, często też oddzielające od innych ornamentów.
2. ozdobna ramka wytłoczona na wewnętrznej stronie okładki, na zawinięciach, otaczającą wyklejkę.
3. złocony ornament na wyściełanym skórą blatach biurek i innych rodzajów mebli z płaską powierzchnią użytkową.
4. ramka ze złoconego (złotem w płatkach) i wytłaczanego wzorzyście papieru, naklejoną na passe-partout, na okładkach, pudełkach i różnych wyrobach galanteryjnych (niem. Goldborte).
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Obramowanie
Ornament
Rama ornamentalna
Ramowa kompozycja
Grafika
Bordiura wokół zwierciadła na oprawie renesansowej, XVI w., BWSD - Włocławek, fot. A. Wagner
Bordiura wokół zwierciadła na oprawie koronkowej, Francja, XVIII w., Biblioteka Polska w Paryżu, fot. A. Wagner
Oprawa aksamitna złocona z naklejoną papierową złoconą bordiurą. Oprawa Andrzeja Rosiewicza
Bordiury złote i barwione na passe-partout
Bordiury złote i barwione na passe-partout
Bordiury złote i barwione na passe-partout
Przypisy
- Encyklopedia wiedzy o książce, red. zbiorowa, Wrocław-Warszawa-Kraków 1971, szp. 323-324.
- Słownik terminologiczny sztuk plastycznych. Wydanie nowe (red. Krystyna Kubalska-Sulkiewicz i in., wg red. Stefana Kozakiewicza), Warszawa 1996, s. 49.
- K. Garczewska-Semka, The History and Techniques of Mounting the Graphic Art Collection from Wilanów (1834–1845), „Polish Libraries” 2019 Vol. 7, p. 180-186.
Autor: E.P., A.W.
