Format papieru
Format papieru
(niem. Papierformate, Normalformate)
Rozmiar arkusza papieru, niegdyś stanowiący wielkość pojedynczych, ręcznie czerpanych arkuszy, a współcześnie wielkość standardowych arkuszy używanych w działalności poligraficznej oraz dostępnych na rynku.
Formaty papieru czerpanego
Ograniczenie wielkości arkuszy papierów europejskich łączyło się z ręczną techniką czerpania papieru na sicie z ramą. Najstarsze przekazy dotyczące formatów papieru sięgają XIV w. (Bolonia) i wymieniają następujące formaty:
- imperial (cesarski) – największy format, o wym.: 740 x 500 mm
- reale (królewski), o wym.: 615 x 445 mm;
- mecome – pośredni, o wym.: 515 x 345 mm;
- recute – mały, o wym.: 450 x 315 mm.
Formaty papierów z biegiem czasu i w zależności od miejsca produkcji, zmieniały nazwy i wykazywały odchylenia wymiarów, np. papier stosowany ok. 1390 r. przez Ulmana Stromera w Norymberdze posiadał wymiary 420 x 300 mm. Natomiast w Polsce w XV wieku, wraz z założeniem rodzimych papierni, pojawiły się dwa główne formaty arkuszy:
- regalis (zwany też królewskim) o wym.: 672 x 480 mm
- mediana (zwany też comunis) o wym.: 576 x 308 mm.
Normalformate. Zwölf anerkannte, heute durch
DIN-Formate ersetzte Papiergrößen waren:
1. Kanzlei 33 x 42 cm (Reichsformat)
2. Propatria 34 x 43 cm (Schulformat)
3. Großpropatria 36 x 45 cm
4. Stab (Einhorn) 38 x 48 cm
5. Kleinregister 40 x 50 cm
6. Großregister 42 x 53 cm
7. Kleinmedian 44 x 56 cm
8. Großmedian 46 x 59 cm
9. Kleinroyal 48 x 64 cm (Regal)
10. Großroyal 50 x 65 cm (Großregal)
11. Superroyal 54 x 65 cm (Imperial)
12. Großimperial 57 x 78 cm (^ Papierformate
1. Kancelaria 33 x 42 cm (format Reich) 2. Propatria 34 x 43 cm (format szkolny) 3. Duża propatria 36 x 45 cm 4. Patyk (jednorożec) 38 x 48 cm 5. Mały rejestr 40 x 50 cm 6. Duży rejestr 42 x 53 cm 7. Mała mediana 44 x 56 cm 8. Duża mediana 46 x 59 cm 9. Mały królewski 48 x 64 cm (półka) 10. Duży królewski 50 x 65 cm (duża półka) 11. Superroyal 54 x 65 cm (imperialne) 12. Duże imperialne 57 x 78 cm (^ formaty papieru
Podstawowa w Polsce norma arkuszy papieru PN-EN ISO 216:2009 jest zgodna z międzynarodową normą ISO 216[1]. Najbardziej znanym formatem tego rodzaju jest A4. Norma ta pierwotnie została stworzona przez Niemiecki Instytut Normalizacyjny – (DIN 476) w 1922 r.[2]
Norma ISO 216 definiuje dwa szeregi formatów: A i B. Format C, stosowany głównie do rozmiarów kopert
| Rząd A | Rząd B | Rząd C | |
|---|---|---|---|
| 0 | 841×1189 | 1000×1414 | 917×1297 |
| 1 | 594×841 | 707×1000 | 648×917 |
| 2 | 420×594 | 500×707 | 458×648 |
| 3 | 297×420 | 353×500 | 324×458 |
| 4 | 210×297 | 250×353 | 229×324 |
| 5 | 148×210 | 176×250 | 162×229 |
| 6 | 105×148 | 125×176 | 114×162 |
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Format książki
Format biblioteczny
Format bibliograficzny
Format atlasowy
Format specjalny
Grafika
Obrazek 1
Przypisy
- Encyklopedia wiedzy o książce [red. Birkenmajer A., Kocowski B., Trzynadlowski J.], Wrocław, Warszawa, Kraków, 1971.
Autor: MPG, E.P.
