Oporek

Z Leksykon oprawoznawczy
Wersja z dnia 12:42, 26 paź 2019 autorstwa Ela (dyskusja | edycje) (Grafika)

Skocz do: nawigacja, szukaj

Oporek

(niem. Abpressen)

Rozszerzony profil grzbietu książki, przypominający przekrój grzybka. Powstaje podczas opracowania kształtu grzbietu. Grzbiet uszytego bloku książki jest zaklejany, po przeschnięciu wyokrąglany. Następnie wraz z deskami zaciśnięty w prasie belkowej. Książka wystaje poza deski kilka milimetrów. Prasa ustawiana jest w ten sposób, by grzbiet znalazł się poziomo ponad prasą a następnie jest odpowiednio obijany młotkiem. Następnie profil jest utrwalany ponownym zaklejeniem.

Zależnie od rodzaju oprawy wykonuje się mniej lub bardziej szeroki oporek. Największy oporek, 90° jest wymagany w oprawie francuskiej. Dla jego nabijania stosuje się specjalnie przygotowane deski ze skośną fazą, pozwalające nabić oporek o kącie większym niż 90°, należy bowiem liczyć się z tym, że podczas schnięcia oporek nieco się cofnie.


Okładziny są dosunięte do samego oporka i całkowicie wchodzą w zagłębienie. W innych oprawach oporek była płytszy - 45°. Czasami jego wykonanie nie wymaga obijania młotkiem, w przypadku mocno "naszytych" grzbietów, tj. takich gdzie nici powodują zgrubienie grzbietu, wystarcza pozostawienie zaklejonego bloku w prasie, w ten sposób, że grzbiet jest wysunięty poza belki/deski.

W podobny sposób powstawał oporek w dawnych oprawach - ulegał samoczynnemu rozchyleniu wskutek zamocowania desek okładzin.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny

Grafika

Przypisy

  1. Przypis 1
  2. G. Moessner, Buchbinder ABC, Bergisch Gladbach 1981, s. 7.

Autor: E.P.