Pączek

Pączek

obok listków najczęstsza forma →żabki (czołganki) jako drobnego motywu floralnego, wywodzącego się z romańskiej i gotyckiej dekoracji architektonicznej. W zdobnictwie introligatorskim XV – 1 poł. XVI w. ukazywany jako detal: a) →łuku w ośli grzbiet, z którego linii wyodrębniają się jako pojedyncze lub podwójne, owalne lub okrągłe p.-ki (samodzielnie lub naprzemiennie z listkami); b) zazwyczaj podwójne pary okrągłych p.-ów wyłaniających się po bokach motywu →pędu ruty; c) charakterystyczna grupa drobnych tłoków (niem. Kopfstempel) w formie pojedynczych lub podwójnych p.-ków znajdujących się po jednej lub obu stronach krótkiej (prostej bądź zakrzywionej) łodygi. Tego rodzaju motywami niekiedy kształtowano zarys łuków w →owocu granatu wzorze lub wkomponowywano w inne dekoracje.

Grafika

• 

  Pączki w jako element łuku w ośli grzbiet (dekoracja oprawy późnogotyckiej)

• 

  Pączki jako element motywu tzw. pędu ruty na oprawie późnogotyckiej; zbiory Biblioteki Jagiellońskiej, fot. A. Wagner

• 

  Pączki (niem. Kopfstempeln) o dwojakiej formie, tworzące zarys łuków w obrębie wzoru owocu granatu na oprawie późnogotyckiej; zbiory Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, fot. A. Wagner