Pęd ruty

Pęd ruty

pojęcie spopularyzowane w niemieckiej tegumentologii (niem.: Rautenranke), w którym przywołana jest grupa gatunków roślin zielnych. Zgodnie z typologią dekoracji opraw gotyckich, zaproponowaną niegdyś przez P. Schwenke i I. Schunke, istnieją 2 odmiany tego motywu: a) odcinek stylizowanego p. r., esowato zagiętego, zwykle o wrzecionowym kształcie, z dwoma lub czterema (po 2 na obu stronach pędu) pączkami bądź pierzastymi listkami (→żabka). Wyciskany z niewielkich tłoków, w różnych układach: zazwyczaj pojedynczo lub w zwielokrotnionych wyciskach, tworzących ornamenty. Kombinacja dwóch ukośnie ułożonych i stykających się wycisków tego motywu wykorzystywano jako element →owocu granatu wzoru, określanego nieprawidłowo jako →pędu ruty wzór; b) analogiczny układ dwóch p-w r., ale wyciskanych z jednego tłoka, tworzący →łuk w ośli grzbiet. Motyw ten był przeznaczony do tworzenia wzoru owocu granatu lub kompozycji architektonicznych. Obie odmiany motywu były charakterystyczne dla ślepo wyciskanych dekoracji opraw późnogotyckich, zwłaszcza w kręgu niemieckim od około poł. XV w. Oba też przetrwały na oprawach do około 2 ćw. XVI w., aż do zupełnego wyparcia przez ornamentykę renesansową.