Rectangular styl
(ang. prostokątny styl)
Styl dekoracji barokowych opraw wyspiarskich za rządów króla Karola II (lata 1649 [właściwie: 1660] – 1685, zob. restauracji styl), zapoczątkowany w l. 60. XVII w. i kontynuowany do pocz. XVIII w. Jego wyróżnikiem jest kompozycja okładzin złożona z dwóch lub więcej ram o prostokątnym kształcie, zazwyczaj łączonych ze sobą w narożach za pomocą linii lub ornamentów (co wywołuje iluzję stykania się poziomych i pionowych listew ram ze zwierciadłem). Pomiędzy ramami często występują znaczne różnice w grubości i bogactwie formalnym: od najprostszych – z pojedynczych lub zwielokrotnionych linii, po szerokie pasy z ornamentami floralnymi lub filigranowymi. Owe kluczowe elementy struktury kompozycyjnej wzbogacone są drobniejszymi motywami o zazwyczaj filigranowej formie, regularnie rozmieszczonymi w narożach ram oraz na pionowej i poziomej osi okładziny. W centrum zwierciadła chętnie ukazywano herb posesora księgi, zaś w polach kompartymentów na grzbiecie – analogiczne motywy jak na okładzinach. Skromniejsze przykłady takich dzieł odznaczają się obfitością pustej powierzchni między dekoracjami, co upodabnia je do francuskich opraw à la Duseuil. Z kolei w bogatszych wariantach kompozycyjnych dekoracja ornamentalna wypełnia większą część pól między ramami, co wraz z geometrycznymi akcentami jest pokrewne stylowi cottage (cottage roof). Za inicjatora i najwybitniejszego twórcę dzieł w tym stylu uważa się Samuela Mearne († 1683), realizującego m.in. pokaźne zlecenia z Royal Library w Londynie. Jego rozwiązania formalne kontynuowali na wyspach brytyjskich liczni uczniowie i naśladowcy.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Cottage styl
à la Duseuil oprawy
Restauracji styl
Grafika
Oprawa z dekoracją rectangular style z monogramami króla Karola II, warsztat Samuela Mearne, po 1682, repr. wg Nixon, Foot 1992
Oprawa z dekoracją rectangular style z monogramami króla Karola II i dodanym później herbem Jerzego III, repr. wg Nixon, Foot 1992
Oprawa z dekoracją rectangular style, tzw. Centre-Rectangle Binder, l. 70. XVII w., repr. wg Maggs Bros, cat. 1075
Oprawa z dekoracją rectangular style z herbem króla Karola II, Szkocja, 1680, repr. wg Maggs Bros, cat. 1075
Przypisy
- Maggs Bros Ltd. 1987, kat. 67, 82 i in.;
- Mazal 1991, kat. 240;
- Nixon, Foot 1992, il. 52, 60 i in.;
- Macchi F. i L. 2002, s. 392.
Autor: A.W.
