Merla

Z Leksykon oprawoznawczy
Wersja z dnia 20:49, 27 kwi 2022 autorstwa Ela (dyskusja | edycje) (Merla)

(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Skocz do: nawigacja, szukaj

Merla

(marla, gaza introligatorska, muślin) (ang. mull; niem. Gaze, Heftgaze, Rückengaze, Drahtgaze, fr. mousseline, singalette, tarlatane, gaze)

Tkanina bawełniana o bardzo rzadkim splocie płóciennym, apreturowana substancją klejącą, usztywniona, o znacznej wytrzymałości mechanicznej; może być surowa lub bielona. Nazwa tkaniny pochodzi od nazwy francuskiego miasta Marly.

W introligatorstwie merla jest używana do wzmacniania grzbietu, zarówno w oprawach zszywanych jak i bezszyciowych. Wytwarzana jest merla o różnej grubości wątku: jedno-, dwu- i trzynitkowa; cieńsza merla przeznaczona jest do mniejszych książek, grubsza - do tomów o dużej objętości i ciężarze. Produkowana jest także merla podklejona cienkim papierem, przeznaczona do oprawy typu perfect binding. Merla jest sprzedawana w rolkach o różnych szerokościach.

Merla została opracowana na potrzeby mechanicznego szycia książek, zastąpiła płócienne paski stosowane do szycia książek drutem. Jej przewagą była przepuszczalność kleju, który może być nakładany na powierzchnię merli, a przechodząc przez jej oczka dociera do grzbietu. Merla jest stosowana do szycia na niciarkach, stanowi także szkielet oprawy bezszyciowej, klejowej. Naklejane na grzbiet użytki merli są nieco krótsze od długości grzbietu bloku oraz szersze od jego grubości; po bokach pozostają kilkucentymetrowe skrzydełka, które na podobieństwo scezury wzmacniają później połączenie bloku z okładką.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny

Grafika

Przypisy

  1. Współczesne polskie introligatorstwo i papiernictwo. Mały słownik encyklopedyczny, Ossolineum 1986, s. 99.
  2. Szczęsny Ryszard, Materiałoznawstwo introligatorskie, Warszawa 1983, s. 142-143.

Autor: E.P., M.P.B.