Papiery natryskowe
Spis treści
Papiery natryskowe
(niem. Spritzpapier) Papiery barwione i zdobione poprzez rozpylenie farby.
Technika wykonania polega na pokryciu powierzchni papieru farbą przez rozpylenie jej ręczne lub mechaniczne przy użyciu urządzenia zwanego pulweryzatorem, a współcześnie - aerografem. Do natryskiwania używane są głównie farby wodne (tusze, akwarele, gwasze, akryle), zwykle z dodatkiem alkoholu lub specjalistycznego rozpuszczalnika, przeciwdziałającego zatykaniu się dyszy aerografu.
Technika powstała ok. 1850 roku, na początku XX w. produkowano w Lipsku w firmie Tangier-Werk urządzenia do rozpylania, które umożliwiały seryjną produkcję papierów i ich upowszechnienie.
Technika natryskowa jest wykorzystywana także w dekorowaniu innych elementów oprawy, w szczególności krawędzi.
W Polsce wytwarzaniem papierów natryskowych zajmował się Stefan Szczerbiński, który w l. 30. XX w. tworzył je w różnych technikach zdobniczych: gniecione, szablonowe, warstwowe.
Papiery natryskowe gniecione
Technika polega na zgnieceniu papieru, a następnie napylaniu farb pod różnymi kątami nachylenia podłoża papierowego. Powstają dzięki temu fantazyjne, przestrzenne efekty. S. Szczerbiński nazywał takie papiery "księżycowymi".
Papiery natryskowe szablonowe
Zdobienie przebiega przy użyciu szablonu wyciętego z kartonu lub blachy. Szablony zasłaniają fragmenty powierzchni, chroniąc je przed zabarwieniem. Nieosłonięte partie papieru sa barwione przez rozpylenie farby, następnie szablon jest przekładany na dalsze pole pracy i operacja jest wielokrotnie powtarzana.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Papier szablonowy
Grafika
Reklama firmy Szczerbińskiego na papierze szablonowym
Przypisy
- T. Windyka, Papiery wzorzyste. Katalog zbiorów Muzeum Papiernictwa w Dusznikach, Duszniki 2012, s. 212-279.
- Schabloniertes Papier, http://www.buntpapier.org/techniken/schabloniertes-papier.html
Autor: E.P.
