Papier klajstrowy odciągany
Papiery klajstrowe odciągane
(ang. pulled paste papers, niem. geädertes Kleisterpapier, fr. papier tiré)
Jedna z najstarszych technik zdobienia metodą klajstrową, stosowana już w XVII wieku.
Wyróżnić można dwie zasadnicze techniki:
- pokrycie dwóch arkuszy papieru warstwą mieszaniny klajstru i farby, sklejenie ich ze sobą, delikatne wygładzenie dłonią, a następnie powolne odciąganie arkuszy od siebie (il. 1).
- położenie arkusza papieru na pokrytej klajstrem powierzchni gładkiej deski lub kamiennej płyty, następnie dociśnięciu np. wałeczkiem fotograficznym i uniesieniu papieru razem z warstwą farby. Nadanie farby tylko na wybrane miejsca płyty pozwalało na uzyskanie papieru tylko częściowo zabarwionego. Zwykle tworzono w ten sposób barwne pasy.
Powstały wzór przypominał nieco żyłkowane pierzaste chmurki (il. 2). Metodę odciągania modyfikowano – pomiędzy sklejonymi arkuszami umieszczano sznurki lub kawałeczki filcu, które absorbując część farby tworzyły jaśniejsze wzorki. Do wykonania tego rodzaju papierów zazwyczaj używano farby w jednym kolorze, np. niebieskiej, czerwonej lub żółtej, stosowano różnego rodzaju pigmenty i barwniki, np. indygo, karmin lub sjenę paloną.
Grafika
il. 1. Sposób wykonania papieru klajstrowego odciąganego.
il. 2. Papier klajstrowy odciągany.
Papier klajstrowy odciągany
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Papiery klajstrowe
Przypisy
- Haremza St., Marmurkowanie papierów, w: „Polska Gazeta Introligatorska”, 1931, R. 4, nr 2, s. 23.
- Loring R., Decorated Book Papers, Cambridge, 1973, s. 65-67.
- Siemieniako E., Praca magisterska teoretyczno-badawcza: Dekoracyjne papiery ręcznie wykonywane stosowane w oprawach książek od XV do XVIII w. Katalog zbiorów papierów dekoracyjnych w oprawach książek Biblioteki Kórnickiej PAN, wydruk komputerowy,(promotor: M. Pronobis-Gajdzis), UMK, Toruń 2018, s. 69-70.
- Tomaszewski J., Dudek K., Ręcznie zdobione papiery introligatorskie , Kraków 2002, s. 36.
- Wolfe R. J., Marbled Papers: Its History, Techniques and Patterns, Filadelfia, 1990, s. 24-25.
Autor: M.P.B.
