Kopertowa oprawa

Z Leksykon oprawoznawczy
Wersja z dnia 10:21, 24 lut 2022 autorstwa Ela (dyskusja | edycje) (Kopertowa oprawa)

Skocz do: nawigacja, szukaj

Kopertowa oprawa

(łac. sine asseribus; ang. binding with flap/envelope flap; fr. reliure à enveloppement, couverture de registre, reliure de Lyon; niem. Kopert-Fascikel, Copert)

Oprawy posiadające klapę nachodzącą przez krawędź przednią bloku książki na górną okładkę. Oprawy kopertowe to oprawy miękkie, bez usztywnienia z desek lub sklejek.

Oprawy kopertowe mają zawsze płaskie grzbiety. Przeszywany wraz z blokiem pergaminowy grzbiet oprawy narażony był na uszkodzenia mechaniczne, w związku z tym na grzbiety dokładano często dodatkowe usztywnienie, najczęściej była to gruba skóra garbowana roślinnie albo też cienkie deseczki, kościane lub rogowe płytki. Na grzbietach tych opraw wykonywano ozdobne ściegi, mocowano też drewniane, kościane bądź skórzane guziki, o które zawijano skórzane rzemienie mocowane w klapie. Grzbiety tych opraw, oprócz swojej funkcji broszurującej, spełniały też funkcję ozdobną.

Miękka kopertowa oprawa pergaminowa była w średniowieczu (od IX do XV w.) szczególnie popularna w środowiskach uniwersyteckich, co związane było z dogodnością ich przenoszenia (niska waga, doskonała ochrona bloku).

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Archiwalna oprawa
Pergaminowe oprawy
Zamknięcia okręcane
Zamknięcia wsuwane

Grafika

Przypisy

  1. Partyka J., Rara et curiosa. Niezwykłe oprawy starych druków Biblioteki Jagiellońskiej, [w:] Zbiory polskie, red. A. Wagner, współpr. D. Ryszkowska-Mirowska, A. Wronka, Toruń 2021, s. 163-167

Autor: M.P.B.