Modelowane oprawy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
Linia 1: Linia 1:
  
 
==Modelowane oprawy==
 
==Modelowane oprawy==
Oprawy skórzane z wypukłą dekoracją uzyskaną techniką skóroplastyki (ang. modeled-leather covers). Rysunek był formowany od wewnętrznej strony przez wygniatanie, wybijanie, młotkowanie. Na stronie zewnętrznej rysunek podkreślano nacinaniem (rycowaniem), puncowaniem tła, niekiedy także barwieniem. Modelowaną dekorację można zaobserwować na książkach średniowiecznych, np. na pochodzącym z VII w. Ewangeliarzu św. Kutberta (Stonyhurst Gospel), oraz na oprawach koptyjskich z tego okresu. Później technika nie była używana aż do schyłku XIX w.
+
Oprawy skórzane z dekoracją opracowaną techniką skóroplastyki (ang. modeled-leather covers, fr. cuirs modelés, ciselés). Dekoracja, zwykle wypukła, była formowana na wilgotnej skórze, od wewnętrznej strony przez wygniatanie, wybijanie, młotkowanie. Na stronie zewnętrznej rysunek podkreślano nacinaniem (rycowaniem), puncowaniem tła, niekiedy także barwieniem. Modelowaną dekorację można zaobserwować na książkach średniowiecznych, np. na pochodzącym z VII w. Ewangeliarzu św. Kutberta (Stonyhurst Gospel), oraz na oprawach koptyjskich z tego okresu. Później technika nie była używana aż do schyłku XIX w.
  
 
===Artystyczne oprawy modelowane XIX/XX w.===
 
===Artystyczne oprawy modelowane XIX/XX w.===
 
Moda na przestrzenną dekorację opraw w XIX w. spowodowała opracowanie techniki reliefu (relievo) realizowanej maszynowo, zwykle do opraw seryjnych. W przeciwieństwie do niej, modelowanie wykonywano ręcznie, dla pojedynczych egzemplarzy, a prace mają charakter unikatów.  
 
Moda na przestrzenną dekorację opraw w XIX w. spowodowała opracowanie techniki reliefu (relievo) realizowanej maszynowo, zwykle do opraw seryjnych. W przeciwieństwie do niej, modelowanie wykonywano ręcznie, dla pojedynczych egzemplarzy, a prace mają charakter unikatów.  
  
 
+
W końcu XIX w. przypomniano średniowieczną technikę modelowania i nacinania (ledersznytu) dla dekoracji skór stosowanych w meblarstwie oraz introligatorstwie. Technika była szczególnie modna we Francji (Victor Prouvé, Camille Martin, René Wiener i in.) oraz w Niemczech (Georg Hulbe). Na ziemie polskie znajomość techniki modelowania skóry przywieźli introligatorzy-artyści, kształcący się we Francji: Ewa Lorentowiczowa oraz Jan Recmanik. Ewa Lorentowiczowa wykonała szereg opraw modelowanych, prezentowała je na wystawie w warszawskiej Zachęcie w 1910-1912 i na innych wystawach. W "Tygodniku Mód i Powieści" (1912) opublikowała szereg artykułów instruktażowych.
  
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
Linia 12: Linia 12:
 
[[Indeks alfabetyczny ]] <br>
 
[[Indeks alfabetyczny ]] <br>
 
[[Reliefowe oprawy]] <br>  
 
[[Reliefowe oprawy]] <br>  
[[ #Śródtytuł|link lokalny ]] <br>
 
  
 
==Grafika==
 
==Grafika==
Linia 20: Linia 19:
 
File:Stonyhurst Gospel.jpeg|Stonyhurst Gospel
 
File:Stonyhurst Gospel.jpeg|Stonyhurst Gospel
 
File:Oprawa Ewy Lorentowiczowej.JPG|Oprawa Ewy Lorentowiczowej
 
File:Oprawa Ewy Lorentowiczowej.JPG|Oprawa Ewy Lorentowiczowej
File:Thing.jpg|Obrazek 4
 
 
</gallery>
 
</gallery>
  

Wersja z 18:26, 28 cze 2018

Modelowane oprawy

Oprawy skórzane z dekoracją opracowaną techniką skóroplastyki (ang. modeled-leather covers, fr. cuirs modelés, ciselés). Dekoracja, zwykle wypukła, była formowana na wilgotnej skórze, od wewnętrznej strony przez wygniatanie, wybijanie, młotkowanie. Na stronie zewnętrznej rysunek podkreślano nacinaniem (rycowaniem), puncowaniem tła, niekiedy także barwieniem. Modelowaną dekorację można zaobserwować na książkach średniowiecznych, np. na pochodzącym z VII w. Ewangeliarzu św. Kutberta (Stonyhurst Gospel), oraz na oprawach koptyjskich z tego okresu. Później technika nie była używana aż do schyłku XIX w.

Artystyczne oprawy modelowane XIX/XX w.

Moda na przestrzenną dekorację opraw w XIX w. spowodowała opracowanie techniki reliefu (relievo) realizowanej maszynowo, zwykle do opraw seryjnych. W przeciwieństwie do niej, modelowanie wykonywano ręcznie, dla pojedynczych egzemplarzy, a prace mają charakter unikatów.

W końcu XIX w. przypomniano średniowieczną technikę modelowania i nacinania (ledersznytu) dla dekoracji skór stosowanych w meblarstwie oraz introligatorstwie. Technika była szczególnie modna we Francji (Victor Prouvé, Camille Martin, René Wiener i in.) oraz w Niemczech (Georg Hulbe). Na ziemie polskie znajomość techniki modelowania skóry przywieźli introligatorzy-artyści, kształcący się we Francji: Ewa Lorentowiczowa oraz Jan Recmanik. Ewa Lorentowiczowa wykonała szereg opraw modelowanych, prezentowała je na wystawie w warszawskiej Zachęcie w 1910-1912 i na innych wystawach. W "Tygodniku Mód i Powieści" (1912) opublikowała szereg artykułów instruktażowych.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Reliefowe oprawy

Grafika

Przypisy

  1. Modeled-leather covers, w: Matt Roberts, Don Etherington, Bookbinding and the conservation of books: a dictionary of descriptive terminology, Washington 1982, http://cool.conservation-us.org/don/dt/dt2253.html
  2. Ewa Lorentowicz, Zdobnictwo skóry, „Nasz Dom. Tygodnik Mód i Powieści”, 1913, nr 3, 13, 14, 18, 21, 23, 24.

Autor: E.P.