Szycie romańskie: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Szycie romańskie: uzupełn. term. ang.) |
(→Charakterystyka) |
||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
===Charakterystyka=== | ===Charakterystyka=== | ||
Kodeksy romańskie mają w większości bardzo równomiernie rozmieszczone nacięcia na nici, co świadczy o tym, że blok nacinany był prawdopodobnie w prasie. Nacięcia miały długość do 6 mm i były wykonywane nożem lub dłutem. W przypadku otworów przebijanych szydłem bądź igłą, otwory są rozmieszczone mniej regularnie, co świadczy o przebijaniu grzbietów składek podczas szycia. Czasami przebijanie składek poprzedzano wykonaniem drobnych nakłuć, mających wyznaczać poszczególne stacje. | Kodeksy romańskie mają w większości bardzo równomiernie rozmieszczone nacięcia na nici, co świadczy o tym, że blok nacinany był prawdopodobnie w prasie. Nacięcia miały długość do 6 mm i były wykonywane nożem lub dłutem. W przypadku otworów przebijanych szydłem bądź igłą, otwory są rozmieszczone mniej regularnie, co świadczy o przebijaniu grzbietów składek podczas szycia. Czasami przebijanie składek poprzedzano wykonaniem drobnych nakłuć, mających wyznaczać poszczególne stacje. | ||
| − | Podobnie jak w kodeksach karolińskich, nie można zaobserwować korelacji między rozmiarem zszywanej książki a ilością zastosowanych zwięzów. Do końca XII wieku, w Europie popularne było szycie na dwa zwięzy, a ich ilość stopniowo zwiększała się aż do końca XVI wieku. Rozłożenie zwięzów na grzbiecie było zwykle równomierne, ale zdarzało się, że skrajne międzyzwięźla były nieznacznie mniejsze bądź większe. Najczęstszym materiałem stosowanym na zwięzy była skóra, docięta w paski o grubości do 5 mm i szerokości między 8 a 22 mm. Paski te posiadały pionowe przecięcie, pozwalające na zastosowanie ich jako zwięzy podwójne. Paski stanowiące zwięzy najprawdopodobniej wykonywane były ze skóry jeleniej lub wołowej. Najczęściej były proste, czasami jednak skręcano je tworząc spiralę (il. 1). | + | Podobnie jak w kodeksach karolińskich, nie można zaobserwować korelacji między rozmiarem zszywanej książki a ilością zastosowanych zwięzów. Do końca XII wieku, w Europie popularne było szycie na dwa zwięzy, a ich ilość stopniowo zwiększała się aż do końca XVI wieku. Rozłożenie zwięzów na grzbiecie było zwykle równomierne, ale zdarzało się, że skrajne międzyzwięźla były nieznacznie mniejsze bądź większe. Najczęstszym materiałem stosowanym na zwięzy była skóra, docięta w paski o grubości do 5 mm i szerokości między 8 a 22 mm. Paski te posiadały pionowe przecięcie, pozwalające na zastosowanie ich jako zwięzy podwójne. Paski stanowiące zwięzy najprawdopodobniej wykonywane były ze skóry jeleniej lub wołowej. Najczęściej były proste, czasami jednak skręcano je tworząc spiralę (il. 1). W kodeksach romańskich pojawiły się zwięzy kapitałkowe, czyli zwięzy znajdujące się na skrajach grzbietu, wzmocnienia przejścia nici z jednej składki do drugiej. |
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
Wersja z 22:46, 27 mar 2022
Szycie romańskie
(ang. sewing in romanesque bindings; fr. couture romane)
Określenie odnoszące się nie do charakterystyki systemu szycia, a wyróżnione w literaturze w odniesieniu do charakterystyki kodeksów romańskich.
Charakterystyka
Kodeksy romańskie mają w większości bardzo równomiernie rozmieszczone nacięcia na nici, co świadczy o tym, że blok nacinany był prawdopodobnie w prasie. Nacięcia miały długość do 6 mm i były wykonywane nożem lub dłutem. W przypadku otworów przebijanych szydłem bądź igłą, otwory są rozmieszczone mniej regularnie, co świadczy o przebijaniu grzbietów składek podczas szycia. Czasami przebijanie składek poprzedzano wykonaniem drobnych nakłuć, mających wyznaczać poszczególne stacje. Podobnie jak w kodeksach karolińskich, nie można zaobserwować korelacji między rozmiarem zszywanej książki a ilością zastosowanych zwięzów. Do końca XII wieku, w Europie popularne było szycie na dwa zwięzy, a ich ilość stopniowo zwiększała się aż do końca XVI wieku. Rozłożenie zwięzów na grzbiecie było zwykle równomierne, ale zdarzało się, że skrajne międzyzwięźla były nieznacznie mniejsze bądź większe. Najczęstszym materiałem stosowanym na zwięzy była skóra, docięta w paski o grubości do 5 mm i szerokości między 8 a 22 mm. Paski te posiadały pionowe przecięcie, pozwalające na zastosowanie ich jako zwięzy podwójne. Paski stanowiące zwięzy najprawdopodobniej wykonywane były ze skóry jeleniej lub wołowej. Najczęściej były proste, czasami jednak skręcano je tworząc spiralę (il. 1). W kodeksach romańskich pojawiły się zwięzy kapitałkowe, czyli zwięzy znajdujące się na skrajach grzbietu, wzmocnienia przejścia nici z jednej składki do drugiej.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
System szycia
Grafika
il. 1. Skórzane podwójne zwięzy, prosty i skręcony. (rys. Szirmai J.A., 2017, s. 184)
Przypisy
- Szirmai J.A., The archeology of medieval bookbinding, New York, 2017, s. 147-151.
Autor: M.P.B.
