Daszek: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 12:53, 12 gru 2018

Inne nazwy

kapturek

Nazwy w innych językach

ang. pulled-over caps, headcap, niem. Häubchen, wł. cuffia

Definicja

Zawinięcie materiału obleczeniowego, zazwyczaj skóry, na dole i górze grzbietu oprawy (il. 1). Daszki nachodzą na kapitałki, a gdy książka nie była zaopatrzona w ten element, daszki zawinięte są nad górną i dolną krawędzią grzbietu, bezpośrednio przy grzbietach składek.

Dodatkowe informacje

Daszki były tworzone na wiele różnych sposobów. Zaciąganie skóry nad kapitałkami w celu utworzenia nad nimi jakby ochronnego daszku było techniką wprowadzoną na początku XVI w., chociaż naciąganie skóry nad kapitałkę odnotowano już na pocz. XV w., to jednak uformowanie w wyraźny kształt daszku odnotowuje się dopiero w XVI w. Najczęściej w podwinięcie skóry wprowadzany był sznurek lub inny materiał, np. skóra, rzadziej tektura. W przypadku kodeksów powstałych w 1 poł. XVI w. celem „pogrubienia” daszka mogło być optyczne zmniejszenie różnicy pomiędzy grubymi drewnianymi okładzinami a cienkim obleczeniem grzbietu. W 2 poł. XVIII w., gdy kapitałki praktycznie zaniknęły, pogrubione i często zdobione tłoczeniem daszki spełniały jedną z przypisywanych kapitałkom funkcji, tj. maskowały konstrukcję grzbietu książki od strony górnej i dolnej krawędzi(il. 2). Dla opraw z XIX w. charakterystyczne były daszki cienkie i płasko leżące nad kapitałkami .

Zobacz też

Indeks alfabetyczny

Grafika

• 

  il. 1. Daszek nad kapitałką - schemat (rys. K. Komsta-Sławińska)

• 

  il. 2. Daszek w oprawie książki spełniający maskującą funkcję kapitałki.

Przypisy

1. Roberts M.T., Etherington D., A Dictionary of Descriptive Terminology, http://cool.conservation-us.org/don/ (data dostępu 11.07.2018)
2. Language of Bindings, http://www.ligatus.org.uk/lob/concept/1240 9data dostępu 11.07. 2018)
3. Zjawiński Z., Introligatorstwo. Warszawa 1967.

Autor: P.M.