Szycie na zwięzy płaskie: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 12:24, 13 wrz 2019

szycie na zwięzy płaskie (ang. ), zwięzowy system szycia kodeksów, składki łączone są poprzez zwięzy (najczęściej taśmy, paski płócienne, paski pergaminowe, rzadziej paski papierowe) przylegające do grzbietów bloków, wokół których prowadzona jest nić, którymś z wybranych ściegów.

Historia

Literatura podaje, że pierwsze szycie na zwięzy płaskie wprowadzono w XVI w. we Francji.

Rodzaje ściegów na zwięzy płaskie

• szycie ściegiem obejmującym - nić prowadzona jest przez grzbiety składek, obejmując kolejne zwięzy (il. 1). Należy zaznaczyć, że w składce pierwszej i ostatniej otwory, którymi prowadzona jest nić powinny być w większej odległości od zwięzów niż w składkach pozostałych (il. 2). Następnie nić wychodzi z ostatniego otworu składki, umieszczonego w pewnej odległości od jej końca, zadzierzgiwana jest o nić składki dolnej i następnie wchodzi do wnętrza składki kolejnej. W ten sposób tworzą się, biegnące w pewnej odległości od krawędzi bloku dwa ściegi łańcuszkowe - plątniki.
• szycie ściegiem węzłowym - nić prowadzona jest przez grzbiety składek jak w ściegu obejmującym. Węzeł na zwięzach wykonuje się na trzech pierwszych i ostatnich składkach (il. 3), pozostałe szyte są systemem obejmującym. Węzły powodują nie wysuwanie się pierwszych i ostatnich składek z bloku, stabilizują go. Węzły mogą być dwojakiego rodzaju (il. 4)

Zobacz też

• sposób szycia
• system szycia
• zwięzy fałszywe

Grafika

• 

  il. 1. Szycie na zwięzy płaskie ściegiem obejmującym. (rys. K. Komsta-Sławińska)

• 

  il. 2. Szycie na zwięzy płaskie ściegiem obejmującym. (rys. Zjawiński Z. 1966, s. 110)

• 

  il. 3. Szycie na zwięzy płaskie ściegiem węzłowym. (rys. E. Burdett, 1975, s. 77.)

• 

  il. 4. Szycie na zwięzy płaskie ściegiem węzłowym. (rys. E. Burdett, 1975, s. 90.)

Przypisy

1. Burdett E., The Craft of Bookbinding. A practical Handbook, West Vancouver, 1975.
2. Devaux Y., Deux siècles de reliure, Paryż, 1981.
3. Diehl E., Bookbinding its background and technique, Nowy Jork, 2014.
4. Johnson A.W., The Thames and Hudson Mannual of Bookbinding, Londyn, 1978.
5. Marks P.J.M., The British Library Guide to Bookbinding History and Techniques, Londyn, 1998.
6. Middleton B.C., A History of English Craft Bookbinding Technique, Londyn, 1978.
7. Miller J., Books will speak plain. A handbook for identifying and describing historical bindings, 2014.
8. Miller J., Puzzle me this, Early bindings fragments in the Papyrology Collection of the University of Michigan Collection [w:] Sauve Mechanichals. Essays on the History of Bookbinding [red. J. Miller], Volume 2, 2015.
9. Pollard G., Early bookbinding manuals: An annotated list of technical accounts of bookbinding to 1840, 1984.

by Graham Pollard

1. Szirmai J.A., The archeology of medieval bookbinding, New York, 2017.
2. Zjawiński Z., Introligatorstwo, Warszawa 1966.

Autor: MPG, B.W.