Oprawa książki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
Linia 17: Linia 17:
 
* o. w półskórek ( w tym oprawy mnisze/klasztorne),  
 
* o. w półskórek ( w tym oprawy mnisze/klasztorne),  
 
* o. pergaminowe,  
 
* o. pergaminowe,  
 +
* o. półpergaminowe,
  
o. półpergaminowe, o. w pełna tkaninę (w tym płótno), o. w półpłótno o. w cały papier oraz ich  odmiany, np. , mnisze.
+
o. w pełna tkaninę (w tym płótno), o. w półpłótno o. w cały papier oraz ich  odmiany, np. , mnisze.
  
 
*  
 
*  
Linia 26: Linia 27:
 
*  
 
*  
 
*  
 
*  
* o. półpergaminowe – oprawa, w której pergamin został użyty do obleczenia grzbietu i fragmentów okładzin oraz narożników. Typ oprawy bardzo popularny w o XVIII w. w połaczeniu z papierem ozdobnym w technice klajstrowej.
+
*
 
* o. tymczasowa (Interim ligatura, kartonaż, broszura angielska) – książka, której oprawa jest papierowa bądź kartonowa
 
* o. tymczasowa (Interim ligatura, kartonaż, broszura angielska) – książka, której oprawa jest papierowa bądź kartonowa
 
* o. w pełna tkaninę (w tym płótno),
 
* o. w pełna tkaninę (w tym płótno),

Wersja z 11:50, 27 maj 2019

Oprawa jako proces

Pod pojęciem oprawianie należy rozumieć nie tylko wykonanie okładki, lecz całego wyrobu, w którym okładka stanowi tylko jeden z elementów oprawy. Oprawianie rozpoczyna się od łączenia składek w blok, a kończy na uzyskaniu produktu finalnego, tj książki.

Oprawa jako element kodeksu

Oprawa książki (okładka) – element kodeksu pełniący rolę ochronną względem bloku, ale także niejednokrotnie ozdobną. Na oprawę bloku książki w formie kodeksu składają się elementy okładek (przedniej i tylnej) oraz grzbietu. W przypadku starych druków zwyczajowo mówi się o oprawie książki i obu okładzinach a nie okładkach.

Budowa oprawy/okładek

Na budowę okładek składają się okładziny i oklejający je materiał. Od strony wewnętrznej (bloku) jest to wyklejka, a od strony zewnętrznej obleczenie. Grzbiet oprawy tworzy najczęściej wyłącznie materiał obleczeniowy (zob. grzbiet zwarty), w oprawach z wolnym grzbietem (zob. grzbiet wolny) jest to ponadto grzbietówka (zob. grzbietówka).

Rodzaje opraw/okładek

Według konstrukcji oprawy dzielą się na:

  • o. nieorganiczne,
  • o. półorganiczne,
  • o. organiczne.

Według wyglądu oprawy dzielą się na:

  • o. w pełną skórę ( w tym oprawy sakwowe i płaszczowe),
  • o. w półskórek ( w tym oprawy mnisze/klasztorne),
  • o. pergaminowe,
  • o. półpergaminowe,

o. w pełna tkaninę (w tym płótno), o. w półpłótno o. w cały papier oraz ich odmiany, np. , mnisze.

  • o. tymczasowa (Interim ligatura, kartonaż, broszura angielska) – książka, której oprawa jest papierowa bądź kartonowa
  • o. w pełna tkaninę (w tym płótno),
  • o. w półpłótno
  • o. w cały papier

ze względu na zdobienie wyróżnia się: o. nacinaną (ledersznyt) (zob. techniki introligatorskie zdobienia oprawy książki) Ze względu na miejsce powstania oprawy wyróżnia się:

  • Oprawę nakładową (wydawniczą) – jednakowa dla wszystkich egzemplarzy danego wydania dzieła, sporządzona na koszt i zamówienie wydawcy. Pojawiła się już pod koniec XV w., (Aldus Manutius)
  • Oprawę introligatorską
  • Oprawę złotniczą

Ponadto ze względu na rodzaj okładzin wyróżnia się:

  • Oprawy miękkie
  • Oprawy półtwarde (półsztywne)
  • Oprawy twarde (sztywne)

Bibliografia

  1. Mozdżonek P., Introligatorstwo przemysłowe. Pojęcia ogólne. "Wydawca" 2002, nr 2.


Lista

  • Punkt 1
  • Punkt 2
    • Punkt 2.1
    • Punkt 2.2
  • Punkt 2

Zobacz też

Indeks alfabetyczny

Grafika

Przypisy

  1. Przypis 1
  2. Przypis 2

Autor: MPG