Szycie na zwięzy płaskie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
(→‎Szycie na zwięzy płaskie)
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
−
szycie na zwięzy płaskie (ang. ), zwięzowy system szycia kodeksów, składki łączone są poprzez zwięzy (najczęściej taśmy, paski płócienne, paski pergaminowe, rzadziej paski papierowe) przylegające do grzbietów bloków,  wokół których prowadzona jest nić, którymś z wybranych ściegów.  
+
==Szycie na zwięzy płaskie==
 +
(ang. supported sewing on tapes or vellum straps)
 +
 
 +
Zwięzowy system szycia kodeksów, składki łączone są poprzez zwięzy (najczęściej taśmy, paski płócienne, paski pergaminowe, rzadziej paski papierowe) przylegające do grzbietów bloków,  wokół których prowadzona jest nić, którymś z wybranych ściegów.  
  
−
==Historia==
 
 
Literatura podaje, że pierwsze szycie na zwięzy płaskie wprowadzono w XVI w. we Francji.
 
Literatura podaje, że pierwsze szycie na zwięzy płaskie wprowadzono w XVI w. we Francji.
  
−
==Rodzaje ściegów na zwięzy płaskie==
+
Rodzaje ściegów na zwięzy płaskie:
−
***szycie ściegiem obejmującym - nić prowadzona jest przez grzbiety składek, obejmując kolejne zwięzy (il. 1). Należy zaznaczyć, że w składce pierwszej i ostatniej otwory, którymi prowadzona jest nić powinny być w większej odległości od zwięzów niż w składkach pozostałych (il. 2). Następnie nić wychodzi z ostatniego otworu składki, umieszczonego w pewnej odległości od jej końca, zadzierzgiwana jest o nić składki dolnej i następnie wchodzi do wnętrza składki kolejnej. W ten sposób tworzą się, biegnące w pewnej odległości od krawędzi bloku dwa ściegi łańcuszkowe - plątniki.
+
*szycie ściegiem obejmującym - nić prowadzona jest przez grzbiety składek, obejmując kolejne zwięzy (il. 1). Następnie nić wychodzi z ostatniego otworu składki, umieszczonego w pewnej odległości od jej końca, zadzierzgiwana jest o nić składki dolnej i następnie wchodzi do wnętrza składki kolejnej. W ten sposób tworzą się, biegnące w pewnej odległości od krawędzi bloku dwa ściegi łańcuszkowe - plątniki. Należy zaznaczyć, że w składce pierwszej i ostatniej otwory, którymi prowadzona jest nić powinny być w większej odległości od zwięzów niż w składkach pozostałych (il. 2).
−
***szycie ściegiem węzłowym - nić prowadzona jest przez grzbiety składek jak w ściegu obejmującym. Węzeł na zwięzach wykonuje się na trzech pierwszych i ostatnich składkach (il. 3), pozostałe szyte są systemem obejmującym. Węzły powodują nie wysuwanie się pierwszych i ostatnich składek z bloku, stabilizują go. Węzły mogą być dwojakiego rodzaju (il. 4)
+
*szycie ściegiem węzłowym - nić prowadzona jest przez grzbiety składek jak w ściegu obejmującym. Węzeł na zwięzach wykonuje się na trzech pierwszych i trzech ostatnich składkach (il. 3), pozostałe szyte są systemem obejmującym. Węzły powodują nie wysuwanie się pierwszych i ostatnich składek z bloku, stabilizują go. Węzły mogą być dwojakiego rodzaju (il. 4)
−
 
+
  
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
−
* sposób szycia
+
 
−
* system szycia
+
[[Indeks alfabetyczny ]] <br>
−
* zwięzy fałszywe
+
[[System szycia]] <br>
 +
[[Szycie na taśmy]] <br>
  
 
==Grafika==
 
==Grafika==
  
 
<gallery>
 
<gallery>
−
File:Wpuszczane.jpg|il. 1. Szycie na zwięzy płaskie ściegiem obejmującym. (rys. K. Komsta-Sławińska)
+
File:Szycie na zwięzy płaskie ściegiem obejmującym.jpg|il. 1. Szycie na zwięzy płaskie ściegiem obejmującym. (rys. K. Komsta-Sławińska)
 
File:2 obej zjawiński s110.jpg|il. 2. Szycie na zwięzy płaskie ściegiem obejmującym. (rys. Zjawiński Z. 1966, s. 110)
 
File:2 obej zjawiński s110.jpg|il. 2. Szycie na zwięzy płaskie ściegiem obejmującym. (rys. Zjawiński Z. 1966, s. 110)
 
File:3 obej burdett s77.jpg|il. 3. Szycie na zwięzy płaskie ściegiem węzłowym. (rys. E. Burdett, 1975, s. 77.)
 
File:3 obej burdett s77.jpg|il. 3. Szycie na zwięzy płaskie ściegiem węzłowym. (rys. E. Burdett, 1975, s. 77.)
Linia 25: Linia 27:
  
 
==Przypisy==
 
==Przypisy==
−
# Burdett E., The Craft of Bookbinding. A practical Handbook, West Vancouver, 1975.
+
# Burdett E., The Craft of Bookbinding. A practical Handbook, West Vancouver, 1975, s. 77, 90.
−
# Devaux Y., Deux siècles de reliure, Paryż, 1981.
+
# Middleton B.C., A History of English Craft Bookbinding Technique, Londyn, 1978, s. 17.
−
# Diehl E., Bookbinding its background and technique, Nowy Jork, 2014.
+
# Miller J., Books will speak plain. A handbook for identifying and describing historical bindings, 2014, s. 494.
−
# Johnson A.W., The Thames and Hudson Mannual of Bookbinding, Londyn, 1978.
+
# Wachnik B., Systemy szycia zabytkowych kodeksów - terminologia, historia, systematyka, zagadnienia konserwatorskie, część teoretyczno-badawcza pracy dyplomowej magisterskiej, promotor: dr hab. M. Pronobis-Gajdzis, prof. UMK, Toruń UMK 2020, s. 52-66.
−
# Marks P.J.M., The British Library Guide to Bookbinding History and Techniques, Londyn, 1998.
+
# Zjawiński Z., Introligatorstwo, Warszawa 1966, s. 110.
−
# Middleton B.C., A History of English Craft Bookbinding Technique, Londyn, 1978.
+
−
# Miller J., Books will speak plain. A handbook for identifying and describing historical bindings, 2014.
+
−
# Miller J., Puzzle me this, Early bindings fragments in the Papyrology Collection of the University of Michigan Collection [w:] Sauve Mechanichals. Essays on the History of Bookbinding [red. J. Miller], Volume 2, 2015.
+
−
# Pollard G., Early bookbinding manuals: An annotated list of technical accounts of bookbinding to 1840, 1984.
+
−
by Graham Pollard
+
−
# Szirmai J.A., The archeology of medieval bookbinding, New York, 2017.
+
−
# Zjawiński Z., Introligatorstwo, Warszawa 1966.
+
−
 
+
  
 
----
 
----
−
Autor: '''MPG, B.W.'''
+
Autor: '''M.P.B.'''

Aktualna wersja na dzień 22:30, 27 mar 2022

Szycie na zwięzy płaskie

(ang. supported sewing on tapes or vellum straps)

Zwięzowy system szycia kodeksów, składki łączone są poprzez zwięzy (najczęściej taśmy, paski płócienne, paski pergaminowe, rzadziej paski papierowe) przylegające do grzbietów bloków, wokół których prowadzona jest nić, którymś z wybranych ściegów.

Literatura podaje, że pierwsze szycie na zwięzy płaskie wprowadzono w XVI w. we Francji.

Rodzaje ściegów na zwięzy płaskie:

  • szycie ściegiem obejmującym - nić prowadzona jest przez grzbiety składek, obejmując kolejne zwięzy (il. 1). Następnie nić wychodzi z ostatniego otworu składki, umieszczonego w pewnej odległości od jej końca, zadzierzgiwana jest o nić składki dolnej i następnie wchodzi do wnętrza składki kolejnej. W ten sposób tworzą się, biegnące w pewnej odległości od krawędzi bloku dwa ściegi łańcuszkowe - plątniki. Należy zaznaczyć, że w składce pierwszej i ostatniej otwory, którymi prowadzona jest nić powinny być w większej odległości od zwięzów niż w składkach pozostałych (il. 2).
  • szycie ściegiem węzłowym - nić prowadzona jest przez grzbiety składek jak w ściegu obejmującym. Węzeł na zwięzach wykonuje się na trzech pierwszych i trzech ostatnich składkach (il. 3), pozostałe szyte są systemem obejmującym. Węzły powodują nie wysuwanie się pierwszych i ostatnich składek z bloku, stabilizują go. Węzły mogą być dwojakiego rodzaju (il. 4)

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
System szycia
Szycie na taśmy

Grafika

  • il. 1. Szycie na zwięzy płaskie ściegiem obejmującym. (rys. K. Komsta-Sławińska)

  • il. 2. Szycie na zwięzy płaskie ściegiem obejmującym. (rys. Zjawiński Z. 1966, s. 110)

  • il. 3. Szycie na zwięzy płaskie ściegiem węzłowym. (rys. E. Burdett, 1975, s. 77.)

  • il. 4. Szycie na zwięzy płaskie ściegiem węzłowym. (rys. E. Burdett, 1975, s. 90.)

Przypisy

  1. Burdett E., The Craft of Bookbinding. A practical Handbook, West Vancouver, 1975, s. 77, 90.
  2. Middleton B.C., A History of English Craft Bookbinding Technique, Londyn, 1978, s. 17.
  3. Miller J., Books will speak plain. A handbook for identifying and describing historical bindings, 2014, s. 494.
  4. Wachnik B., Systemy szycia zabytkowych kodeksów - terminologia, historia, systematyka, zagadnienia konserwatorskie, część teoretyczno-badawcza pracy dyplomowej magisterskiej, promotor: dr hab. M. Pronobis-Gajdzis, prof. UMK, Toruń UMK 2020, s. 52-66.
  5. Zjawiński Z., Introligatorstwo, Warszawa 1966, s. 110.

Autor: M.P.B.

Źródło: „http://leksykon.oprawoznawczy.ukw.edu.pl/index.php?title=Szycie_na_zwięzy_płaskie&oldid=17809”