Przegub wolny: Różnice pomiędzy wersjami
(→Przegub wolny) |
|||
| (Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
==Przegub wolny== | ==Przegub wolny== | ||
| − | (big, przegub francuski, łamany, odsunięty) (ang. | + | (big, przegub francuski, łamany, odsunięty) (ang. French joint, open joint, spaced joint) |
| − | Określenie dot. przegubu zewnętrznego, tj. widocznego od strony zewnętrznej okładki. | + | Określenie dot. przegubu zewnętrznego, tj. widocznego od strony zewnętrznej okładki. Okładzinówka jest odsunięta od oporka lub krawędzi grzbietówki, w ten sposób pomiędzy grzbietem oprawy a okładziną powstaje przerwa, najczęściej szerokości dwóch grubości okładziny. Przerwa ta jest precyzyjnie wyklejona materiałem obleczeniowym (oklejką). W trakcie prac introligatorskich, kostką opracowuje się miejsce zagłębienia pomiędzy grzbietem a okładziną. Tak opracowany rowek zwany też odsadką nosi też dawną nazwę „big”. |
| − | Przegub wolny z punktu widzenia konstrukcji książki umożliwia łatwe i szerokie otwieranie książki. Konstrukcję tę stosuje się przy grzbietach obleczonych pergaminem, płótnem i papierem, w książkach obleczonych skórą występuje rzadziej. Przy tej konstrukcji, okładziny (na ogół tekturowe) mogą być zawieszone poprzez przyklejenie roztrzepanych końcówek zwięzów do wewnętrznej strony okładziny lub przez wklejenie ich pomiędzy dwie tektury w | + | Przegub wolny z punktu widzenia konstrukcji książki umożliwia łatwe i szerokie otwieranie książki. Konstrukcję tę stosuje się przy grzbietach obleczonych pergaminem, płótnem i papierem, w książkach obleczonych skórą występuje rzadziej, gdyż wymaga bardzo cienkiego zszarfowania skóry w partii odsadki. Przy tej konstrukcji, okładziny (na ogół tekturowe) mogą być zawieszone poprzez przyklejenie roztrzepanych końcówek zwięzów do wewnętrznej strony okładziny lub przez wklejenie ich pomiędzy dwie tektury w oprawie półorganicznej, tzw. uproszczonej, lub też w oprawach wklejanych. |
W oprawach obleczonych pergaminem zwięzy pergaminowe są przewleczone w wolnym przegubie przez system otworów (wpustowe i wypustowe). | W oprawach obleczonych pergaminem zwięzy pergaminowe są przewleczone w wolnym przegubie przez system otworów (wpustowe i wypustowe). | ||
| Linia 13: | Linia 13: | ||
[[Indeks alfabetyczny ]] <br> | [[Indeks alfabetyczny ]] <br> | ||
[[Przegub zewnętrzny]] <br> | [[Przegub zewnętrzny]] <br> | ||
| + | [[Odsadka]] <br> | ||
| + | [[Rowek]] <br> | ||
[[Przegub zwarty]] <br> | [[Przegub zwarty]] <br> | ||
[[Półorganiczna oprawa]] <br> | [[Półorganiczna oprawa]] <br> | ||
| − | |||
[[Bradel]] <br> | [[Bradel]] <br> | ||
| Linia 21: | Linia 22: | ||
<gallery> | <gallery> | ||
| − | File:Oporek 45 st okładka z odsadką1.jpg|Oporek 45° z przegubem wolnym | + | File:Oporek 45 st okładka z odsadką1.jpg|il. 1. Oporek 45° z przegubem wolnym(rys. K. Komsta-Sławińska) |
| − | + | File:Przegub wolny.jpg|Il. 2. Przegub wolny (rys. M. Dorębska) | |
</gallery> | </gallery> | ||
Aktualna wersja na dzień 14:24, 29 lis 2021
Spis treści
Przegub wolny
(big, przegub francuski, łamany, odsunięty) (ang. French joint, open joint, spaced joint)
Określenie dot. przegubu zewnętrznego, tj. widocznego od strony zewnętrznej okładki. Okładzinówka jest odsunięta od oporka lub krawędzi grzbietówki, w ten sposób pomiędzy grzbietem oprawy a okładziną powstaje przerwa, najczęściej szerokości dwóch grubości okładziny. Przerwa ta jest precyzyjnie wyklejona materiałem obleczeniowym (oklejką). W trakcie prac introligatorskich, kostką opracowuje się miejsce zagłębienia pomiędzy grzbietem a okładziną. Tak opracowany rowek zwany też odsadką nosi też dawną nazwę „big”.
Przegub wolny z punktu widzenia konstrukcji książki umożliwia łatwe i szerokie otwieranie książki. Konstrukcję tę stosuje się przy grzbietach obleczonych pergaminem, płótnem i papierem, w książkach obleczonych skórą występuje rzadziej, gdyż wymaga bardzo cienkiego zszarfowania skóry w partii odsadki. Przy tej konstrukcji, okładziny (na ogół tekturowe) mogą być zawieszone poprzez przyklejenie roztrzepanych końcówek zwięzów do wewnętrznej strony okładziny lub przez wklejenie ich pomiędzy dwie tektury w oprawie półorganicznej, tzw. uproszczonej, lub też w oprawach wklejanych.
W oprawach obleczonych pergaminem zwięzy pergaminowe są przewleczone w wolnym przegubie przez system otworów (wpustowe i wypustowe).
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Przegub zewnętrzny
Odsadka
Rowek
Przegub zwarty
Półorganiczna oprawa
Bradel
Grafika
il. 1. Oporek 45° z przegubem wolnym(rys. K. Komsta-Sławińska)
Il. 2. Przegub wolny (rys. M. Dorębska)
Przypisy
- French joint, w: M. Roberts, D. Etherington, Bookbinding and the Conservation of Books. A Dictionary of Descriptive Terminology, http://cool.conservation-us.org/don/dt/dt1450.html
Autor: M.P.-G. E.P.
