Szycie ściegiem przemiennym: Różnice pomiędzy wersjami

Aktualna wersja na dzień 23:24, 27 mar 2022

Szycie ściegiem przemiennym

(szycie kombinowane, szycie dwa/trzy/cztery... za jeden) (ang. abbreviated sewing, multi-section sewing, niem. Durchausheftung, Wechselheftung)

Szycie w którym nić przebiegając w jednym kierunku łączy ze sobą dwie (2 za 1) lub więcej składek (3 za 1, 4 za 1). Ilość zwięzów nie może być mniejsza niż ilość składek przeszywanych jedną długością nici. Technika szycia, opierająca się na szyciu prostym, znacznie przyspieszająca pracę introligatora i pozwalająca na ograniczenie przyrastania grubości grzbietu.

Historia

Pierwsze użycie tej techniki zidentyfikowano w kodeksach francuskich z 2 poł. XVI w. Znane są również kodeksy z Antwerpii, powstałe w połowie XVI wieku, zszyte tą techniką. Szybko zyskiwała na popularności i pewnym jest, że stosowano ją pod koniec XVII w. w książkach wytwarzanych w warsztatach niemieckich i włoskich. Od XVII w. do pocz. XX w. technika szycia ściegiem przemiennym cieszyła się dużą popularnością. Co zaskakujące, stosunkowo często stosowano ją przy szyciu na zaledwie dwa zwięzy .

Rodzaje szycia przemiennego

Współczesną praktyką jest przeszywanie kilku pierwszych i ostatnich składek ściegiem jeden za jeden, jednakże w kodeksach zabytkowych ta praktyka jest bardzo rzadko spotykana. Pierwszy, podstawowy sposób szycia przemiennego, to sposób dwa za jeden (ang. two-on sewing). Składkę przeszywa się przez pierwszy zwięz tak samo, jak przy szyciu prostym. Następnie przy drugim zwięzie dokłada się kolejną składkę i przeprowadza do niej nić. Przy kolejnym zwięzie nić wraca do poprzedniej składki. Schemat ten powtarza się przez całą długość bloku. Szycie trzy za jeden (ang. three-on sewing), cztery za jeden (ang. four-on sewing) itd. wykonuje się w analogiczny sposób – nić przy kolejnych zwięzach przechodzi do coraz wyższych składek.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
System szycia
Szycie ściegiem jeden za jeden

Grafika

• 

  il. 1. Szycie ściegiem przemiennym na trzy i cztery zwięzy (w dolnym rysunku pominieto połączenie składek w plątnikach). (rys. Zjawiński Z., 1965, s. 112)

Przypisy

1. Albritton E., Amato C., A Study of Two Semi-Limp Parchment Binding Styles in the Rare Book Collection at the New York Academy of Medicine Library, w: J. Miller (red.), Sauve Mechanichals. Essays on the History of Bookbinding, Volume 3, 2016, s. 17-18.
2. Burdett E., The Craft of Bookbinding. A Practical Handbook, West Vancouver, 1975, s. 91-92.
3. Cataldo A., „A swarm of Binders”: Isaiah Thomas’s Bookbinding Network, 1782-1818, w: J. Miller (red.), Sauve Mechanichals. Essays on the History of Bookbinding, Volume 3, 2016, s. 216.
4. Language of Bindings, https://www.ligatus.org.uk/lob/search?search_api_views_fulltext=sewing+techniques, (dostęp: 12.08.2018)
5. Middleton B.C., A History of English Craft Bookbinding Technique, Londyn, 1978, s. 20-21, 23.
6. Romero M.E., European Influence in the Binding of Mexican Printed Books of the Sixteenth Century, w: J. Miller (red.), Sauve Mechanichals. Essays on the History of Bookbinding, Volume 3, 2016, s. 395.
7. Szirmai J.A., The Archeology of medieval bookbinding, New York 2017, s.189.
8. Wachnik B., Systemy szycia zabytkowych kodeksów - terminologia, historia, systematyka, zagadnienia konserwatorskie, część teoretyczno-badawcza pracy dyplomowej magisterskiej, promotor: dr hab. M. Pronobis-Gajdzis, prof. UMK, Toruń UMK 2020, s. 20, 25, 65-66, 128.
9. Zjawiński Z., Introligatorstwo, Warszawa 1967, s. 112.

Autor: M.P.B.