Bibułka japońska: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Bibułka japońska)
(Przypisy)
 
(Nie pokazano 9 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
 
==Bibułka japońska==
 
==Bibułka japońska==
(papier japoński) (ang. Japanese paper; fr. papier japonais, washi; niem. Japanpapier)
+
(papier japoński, washi) (ang. Japanese paper; fr. papier japonais; niem. Japanpapier)
  
Półprzezroczysty długowłóknisty japoński wyrób papierowy, pierwotnie wytwarzany ręcznie. Współcześnie papier japoński jest wytwarzany zarówno ręcznie jak i maszynowo. Do jego wyrobu wykorzystywane są włókna różnych niskopiennych drzew, przede wszystkim gampi, kozo i innych gatunków morwy i in., ponadto wykorzystywane są konopie, bawełna, a nawet włosie zwierzęce i włókna syntetyczne. Papiery japońskie produkowane są w różnych gramaturach, kolorach i w zróżnicowanej fakturze - od gładkich po wyroby o wyraźnym, grubym włóknie. Niektóre gatunki papieru japońskiego są zaklejane klejem ryżowym, zwierzęcym lub śluzem z różnych roślin (neri).
+
Półprzezroczysty długowłóknisty japoński wyrób papierowy, pierwotnie wytwarzany ręcznie, współcześnie jest wytwarzany zarówno ręcznie jak i maszynowo. Do jego wyrobu wykorzystywane są włókna różnych niskopiennych drzew, przede wszystkim morwy papierowej kozo (Broussonetia kajinoki), krzewów wawrzynkowatych gampi (Vickstroemia cannescens, Diplomorpha sikokiana) oraz mitsumata  (Edgeworthia papyrifera), ponadto wykorzystywane są konopie, bawełna, a nawet włosie zwierzęce i włókna syntetyczne. Włókna morwy cechują się znaczną długością i jednocześnie bardzo cienkie. Dodane do zawiesiny śluzowate wyciągi roślinne (neri) pozwalają na czerpanie bardzo cienkich arkuszy. Produkowana w ten sposób bibułka, czerpana ręcznie formą zanurzeniową z ruchomym sitem z pręcików bambusowych, cechuje się jednorodnością, niską gramaturą (przeciętnie kilkanaście g/m2, choć produkowane są nawet bibułki o gramaturze ok. 4 g/m2) i dużą przejrzystością, ma barwę białą lub naturalnie kremową. Produkowane są także papiery o wyższych gramaturach, w różnych kolorach i zróżnicowanej fakturze - od gładkich po wyroby o wyraźnym, grubym włóknie, a także z dodatkiem włókien syntetycznych i drobin metalicznych.
  
Najcieńsze, niskogramaturowe (od 3 g/m2) wyroby - bibułki są wykorzystywane w introligatorstwie i konserwacji-restauracji. Są to bibułki nieprzeklejone, długowłókniste, zwane bibułką konserwatorską. Cechują się gładkością, równomiernym włóknem, niską gramaturą i dużą przejrzystością, są białe lub w naturalnym odcieniu kremowym. Bibułkę używa się do wzmacniania osłabionych kart poprzez dublaż, czyli wzmocnienie powierzchniowe konserwowanej karty. W konserwacji-restauracji zabytkowych kodeksów bibułka służy do naprawy przedarć papieru oraz wzmacniania grzbietów kart (falców) i składek. Jest używana do wzmacniania różnych uszkodzonych elementów oprawy, np. narożników, grzbietów, przegubów. Bywa stosowana do uzupełniania ubytków w papierze (obok masy papierniczej, bibuły lub papieru długowłóknistego).
+
Bibułka zwana konserwatorską jest wykorzystywana w introligatorstwie i konserwacji-restauracji zabytkowych kodeksów do naprawy przedarć papieru, wzmacniania osłabionych kart poprzez dublaż oraz wzmacniania grzbietów kart (falców) i składek. Grubsze odmiany papieru washi są stosowane do uzupełniania ubytków w papierze oraz do wzmacniania różnych uszkodzonych elementów oprawy, np. narożników, grzbietów, przegubów. Ozdobne gatunki papieru japońskiego są używane na wyklejki i obleczenia okładek oraz do dekoracji okładek metodą kolażu. Papier japoński jest używany na odbitki grafik oraz w wydawnictwach bibliofilskich.
  
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
Linia 13: Linia 13:
 
[[Bibuła]] <br>
 
[[Bibuła]] <br>
 
[[Bibułka]] <br>
 
[[Bibułka]] <br>
 +
 +
==Przypisy==
 +
 +
# S. Jakucewicz, Papiery ozdobne: (text & cover), Warszawa 2006, s. 125-126.
 +
# Washi, w: Wikipedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/Washi
  
 
----
 
----
 
Autor: '''E.P.'''
 
Autor: '''E.P.'''

Aktualna wersja na dzień 23:29, 1 kwi 2022

Bibułka japońska

(papier japoński, washi) (ang. Japanese paper; fr. papier japonais; niem. Japanpapier)

Półprzezroczysty długowłóknisty japoński wyrób papierowy, pierwotnie wytwarzany ręcznie, współcześnie jest wytwarzany zarówno ręcznie jak i maszynowo. Do jego wyrobu wykorzystywane są włókna różnych niskopiennych drzew, przede wszystkim morwy papierowej kozo (Broussonetia kajinoki), krzewów wawrzynkowatych gampi (Vickstroemia cannescens, Diplomorpha sikokiana) oraz mitsumata (Edgeworthia papyrifera), ponadto wykorzystywane są konopie, bawełna, a nawet włosie zwierzęce i włókna syntetyczne. Włókna morwy cechują się znaczną długością i jednocześnie są bardzo cienkie. Dodane do zawiesiny śluzowate wyciągi roślinne (neri) pozwalają na czerpanie bardzo cienkich arkuszy. Produkowana w ten sposób bibułka, czerpana ręcznie formą zanurzeniową z ruchomym sitem z pręcików bambusowych, cechuje się jednorodnością, niską gramaturą (przeciętnie kilkanaście g/m2, choć produkowane są nawet bibułki o gramaturze ok. 4 g/m2) i dużą przejrzystością, ma barwę białą lub naturalnie kremową. Produkowane są także papiery o wyższych gramaturach, w różnych kolorach i zróżnicowanej fakturze - od gładkich po wyroby o wyraźnym, grubym włóknie, a także z dodatkiem włókien syntetycznych i drobin metalicznych.

Bibułka zwana konserwatorską jest wykorzystywana w introligatorstwie i konserwacji-restauracji zabytkowych kodeksów do naprawy przedarć papieru, wzmacniania osłabionych kart poprzez dublaż oraz wzmacniania grzbietów kart (falców) i składek. Grubsze odmiany papieru washi są stosowane do uzupełniania ubytków w papierze oraz do wzmacniania różnych uszkodzonych elementów oprawy, np. narożników, grzbietów, przegubów. Ozdobne gatunki papieru japońskiego są używane na wyklejki i obleczenia okładek oraz do dekoracji okładek metodą kolażu. Papier japoński jest używany na odbitki grafik oraz w wydawnictwach bibliofilskich.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Papierowe wyroby
Papier
Bibuła
Bibułka

Przypisy

  1. S. Jakucewicz, Papiery ozdobne: (text & cover), Warszawa 2006, s. 125-126.
  2. Washi, w: Wikipedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/Washi

Autor: E.P.