Aniołek: Różnice pomiędzy wersjami
| Linia 1: | Linia 1: | ||
==Aniołek== | ==Aniołek== | ||
| − | Postać uskrzydlonego, pulchnego, dziecka, często identyfikowana jako | + | Postać uskrzydlonego, pulchnego, dziecka, często identyfikowana jako putto lub amorek (kupidyn). W renesansowym introligatorstwie Włoch, a później całej łacińskiej Europy, uległ rozpowszechnieniu głównie w formie uskrzydlonej główki anielskiej (główki cherubina) z parą niewielkich skrzydeł po bokach, rzadziej główką bez skrzydeł. W takim ujęciu występuje w obrębie większych kompozycji, np. jako regularnie rozmieszczone miniaturowe główki a. wśród profuzji innych, drobnych motywów i wstęg na à la fanfare oprawach 2 poł. XVI – pocz. XVII w.; ponadto jako zwieńczenie kartuszy herbowych w superekslibrisach XVI – XVIII w. Niewielkie, złocone motywy a. w radosnej pozie, wyciskane z tłoków były często ukazywane w obrębie bogatej dekoracji okładzin na włoskich oprawach 2 poł. XVI-XVIII w. Od ery manieryzmu po XIX-pocz. XX w. motyw główki a. zdobył dużą popularność na złotniczych okuciach i zapięciach opraw ksiąg liturgicznych i dewocyjnych. W Polsce motyw główki a. znany jest głównie z opraw krakowskich mistrzów 1 poł. XVI w., m.in. Stanisława z Białej i Macieja z Przasnysza vel Mistrza Główek Anielskich oraz Jerzego Moellera. Pod koniec XVI w. i w 1 ćw. XVII w. często ukazywano ją na →orientalizujących oprawach polskich (głównie krakowskich i poznańskich), jako centralny motyw narożnych medalionów maureskowo-wstęgowych. |
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
| + | [[amorek ]] <br> | ||
| + | [anioł ]] <br> | ||
[[à la fanfare oprawy ]] <br> | [[à la fanfare oprawy ]] <br> | ||
| − | + | [[putto ]] <br> | |
| + | [[maureskowo-wstęgowy ornament ]] <br> | ||
| Linia 14: | Linia 17: | ||
Plik:Aniołki 2.jpg | Plik:Aniołki 2.jpg | ||
| + | </gallery> | ||
| + | |||
| + | ==Przypisy== | ||
| + | # Hobson 1970, tabl. 8, 13, 29 i in. | ||
| + | # Krynicka 1980, il. 19l, 21j-k, 30-31. | ||
| + | # Bologna 1998, s. 107, 146. | ||
| + | # Storm van Leeuwen 2011, nr kat./tabl. 39-41. | ||
| + | # Wagner 2016 II, s. 63, il. 9-11. | ||
| − | + | ---- | |
| + | Autor: '''A.W.''' | ||
Wersja z 22:42, 7 lis 2020
Spis treści
Aniołek
Postać uskrzydlonego, pulchnego, dziecka, często identyfikowana jako putto lub amorek (kupidyn). W renesansowym introligatorstwie Włoch, a później całej łacińskiej Europy, uległ rozpowszechnieniu głównie w formie uskrzydlonej główki anielskiej (główki cherubina) z parą niewielkich skrzydeł po bokach, rzadziej główką bez skrzydeł. W takim ujęciu występuje w obrębie większych kompozycji, np. jako regularnie rozmieszczone miniaturowe główki a. wśród profuzji innych, drobnych motywów i wstęg na à la fanfare oprawach 2 poł. XVI – pocz. XVII w.; ponadto jako zwieńczenie kartuszy herbowych w superekslibrisach XVI – XVIII w. Niewielkie, złocone motywy a. w radosnej pozie, wyciskane z tłoków były często ukazywane w obrębie bogatej dekoracji okładzin na włoskich oprawach 2 poł. XVI-XVIII w. Od ery manieryzmu po XIX-pocz. XX w. motyw główki a. zdobył dużą popularność na złotniczych okuciach i zapięciach opraw ksiąg liturgicznych i dewocyjnych. W Polsce motyw główki a. znany jest głównie z opraw krakowskich mistrzów 1 poł. XVI w., m.in. Stanisława z Białej i Macieja z Przasnysza vel Mistrza Główek Anielskich oraz Jerzego Moellera. Pod koniec XVI w. i w 1 ćw. XVII w. często ukazywano ją na →orientalizujących oprawach polskich (głównie krakowskich i poznańskich), jako centralny motyw narożnych medalionów maureskowo-wstęgowych.
Zobacz też
amorek
[anioł ]]
à la fanfare oprawy
putto
maureskowo-wstęgowy ornament
Grafika
Przypisy
- Hobson 1970, tabl. 8, 13, 29 i in.
- Krynicka 1980, il. 19l, 21j-k, 30-31.
- Bologna 1998, s. 107, 146.
- Storm van Leeuwen 2011, nr kat./tabl. 39-41.
- Wagner 2016 II, s. 63, il. 9-11.
Autor: A.W.
