Karta: Różnice pomiędzy wersjami
(→Karta) |
(→Karta) |
||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
===Strefy kart=== | ===Strefy kart=== | ||
Na kartach kodeksu można wyróżnić następujące strefy (ang. leaves features): | Na kartach kodeksu można wyróżnić następujące strefy (ang. leaves features): | ||
| − | rynnę (ang.gutters) - wewnętrzna część pomiędzy kartami w bloku, | + | * rynnę (ang.gutters) - wewnętrzna część pomiędzy kartami w bloku, |
| − | grzbiet (ang. ridge) – zewnętrzna część złożenia karty, | + | * grzbiet (ang. ridge) – zewnętrzna część złożenia karty, |
| − | strony (ang. pages), | + | * strony (ang. pages), |
| − | obszar tekstu (ang. text areas) – zapisane lub zadrukowane miejsce na stronie, | + | * obszar tekstu (ang. text areas) – zapisane lub zadrukowane miejsce na stronie, |
| − | marginesy (ang.margins) – niezapisane lub niezadrukowane fragmenty kart znadujące się przy ich krawędziach | + | * marginesy (ang.margins) – niezapisane lub niezadrukowane fragmenty kart znadujące się przy ich krawędziach, |
| − | liniowanie (ang. ruling) | + | * liniowanie (ang. ruling). |
===Otwory na kartach=== | ===Otwory na kartach=== | ||
Wersja z 08:31, 26 wrz 2020
Spis treści
Karta
(łac. charta – papier)
Podstawowy element bloku książki, jego najmniejsza część składowa, powstała przez złożenie arkusza papieru. Zazwyczaj są numerowane (zob. foliacja). Dawniej (przed wynalezieniem i upowszechnieniem papieru) karty w rękopisach pergaminowych nazywano „folium” (łac. liść). Karta ma dwie strony: recto (prawą, wierzchnią, pierwszą) i verso (lewą, odwrotną, drugą).
Strefy kart
Na kartach kodeksu można wyróżnić następujące strefy (ang. leaves features):
- rynnę (ang.gutters) - wewnętrzna część pomiędzy kartami w bloku,
- grzbiet (ang. ridge) – zewnętrzna część złożenia karty,
- strony (ang. pages),
- obszar tekstu (ang. text areas) – zapisane lub zadrukowane miejsce na stronie,
- marginesy (ang.margins) – niezapisane lub niezadrukowane fragmenty kart znadujące się przy ich krawędziach,
- liniowanie (ang. ruling).
Otwory na kartach
Na kartach można zidentyfikować różne otwory. W rękopisach pergaminowych przy krawędzi zewnętrznej kart znajdują się drobne otwory (dziurki) służące do liniowania. W starych drukach można niekiedy zauważyć na kartach otwory “podrukarskie" (ang. press-pin holes) są one śladem znaczników istniejących w dawnych prasach drukarskich celem uzyskania równego rozłożenia druku na wszystkich kartach. W najwcześniejszych prasach, gdy “czarna sztuka” nie była jeszcze dostatecznie opanowana, tych znaczników było dużo, dlatego w inkunabułach można zidentyfikować więcej otworów “podrukarskich” niż w późniejszych drukach. Znajdują się one w różnych miejscach w zależności od ułożenia arkusza, w formatach folio zazwyczaj przy grzbiecie i można je pomylić z otworami od szycia książki.
Rozróżnienie kart w kodeksie
W kodeksach, niezależnie od czasu i miejsca powstania można rozróżnić następujące karty: karty właściwe (blok książki) karty integralne karty ochronne karty przybyszowe
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Blok książki
Karty integralne
Karty ochronne
Karty przybyszowe
Grafika
Obrazek 1
Obrazek 2
Obrazek 3
Obrazek 4
Przypisy
- Przypis 1
Autor: MPG
