Format papieru: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
Linia 1: Linia 1:
 +
==Format papieru==
 +
(niem. Papierformate, Normalformate)
  
 +
Rozmiar arkusza papieru, niegdyś stanowiący wielkość pojedynczych, ręcznie czerpanych arkuszy, a współcześnie wielkość standardowych arkuszy używanych w działalności poligraficznej oraz dostępnych na rynku.
  
 +
===Formaty papieru czerpanego===
 +
Ograniczenie wielkości arkuszy papierów europejskich łączyło się z ręczną techniką czerpania papieru na sicie z ramą.
 +
Najstarsze przekazy dotyczące formatów papieru sięgają XIV w. (Bolonia) i wymieniają następujące formaty:
 +
* imperial (cesarski) – największy format, o wym.: 740 x 500 mm 
 +
* reale (królewski), o wym.: 615 x 445 mm;
 +
* mecome – pośredni, o wym.: 515 x 345 mm;
 +
* recute – mały, o wym.: 450 x 315 mm.
 +
Formaty papierów z biegiem czasu i w zależności od miejsca produkcji, zmieniały nazwy i wykazywały odchylenia wymiarów, np. papier stosowany ok. 1390 r. przez Ulmana Stromera w Norymberdze posiadał wymiary 420 x 300 mm.
 +
Natomiast w Polsce w XV wieku, wraz z założeniem rodzimych papierni, pojawiły się dwa główne formaty arkuszy:
 +
* regalis (zwany też królewskim) o wym.: 672 x 480 mm
 +
* mediana (zwany też comunis) o wym.: 576 x 308 mm.
 +
 +
 +
Normalformate. Zwölf anerkannte, heute durch
 +
DIN-Formate ersetzte Papiergrößen waren:
 +
1. Kanzlei 33 x 42 cm (Reichsformat)
 +
2. Propatria 34 x 43 cm (Schulformat)
 +
3. Großpropatria 36 x 45 cm
 +
4. Stab (Einhorn) 38 x 48 cm
 +
5. Kleinregister 40 x 50 cm
 +
6. Großregister 42 x 53 cm
 +
7. Kleinmedian 44 x 56 cm
 +
8. Großmedian 46 x 59 cm
 +
9. Kleinroyal 48 x 64 cm (Regal)
 +
10. Großroyal 50 x 65 cm (Großregal)
 +
11. Superroyal 54 x 65 cm (Imperial)
 +
12. Großimperial 57 x 78 cm (^ Papierformate
 +
 +
1. Kancelaria 33 x 42 cm (format Reich)
 +
2. Propatria 34 x 43 cm (format szkolny)
 +
3. Duża propatria 36 x 45 cm
 +
4. Patyk (jednorożec) 38 x 48 cm
 +
5. Mały rejestr 40 x 50 cm
 +
6. Duży rejestr 42 x 53 cm
 +
7. Mała mediana 44 x 56 cm
 +
8. Duża mediana 46 x 59 cm
 +
9. Mały królewski 48 x 64 cm (półka)
 +
10. Duży królewski 50 x 65 cm (duża półka)
 +
11. Superroyal 54 x 65 cm (imperialne)
 +
12. Duże imperialne 57 x 78 cm (^ formaty papieru
 +
 +
 +
Podstawowa w Polsce norma arkuszy papieru PN-EN ISO 216:2009 jest zgodna z międzynarodową normą ISO 216[1]. Najbardziej znanym formatem tego rodzaju jest A4. Norma ta pierwotnie została stworzona przez Niemiecki Instytut Normalizacyjny – (DIN 476) w 1922 r.[2]
 +
 +
Norma ISO 216 definiuje dwa szeregi formatów: A i B. Format C, stosowany głównie do rozmiarów kopert
  
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
Linia 44: Linia 92:
 
| 114×162
 
| 114×162
 
|}
 
|}
 +
 +
==Zobacz też==
 +
[[Indeks alfabetyczny]] <br>
 +
[[Format książki]] <br>
 +
[[Format biblioteczny]] <br>
 +
[[Format bibliograficzny]] <br>
 +
[[Format atlasowy]] <br>
 +
[[Format specjalny]] <br>
 +
 +
==Grafika==
 +
 +
<gallery>
 +
 +
File:Bookbinders_2.jpg|Obrazek 1
 +
 +
</gallery>
 +
 +
==Przypisy==
 +
 +
# Encyklopedia wiedzy o książce [red. Birkenmajer A., Kocowski B., Trzynadlowski J.], Wrocław, Warszawa, Kraków, 1971.
 +
----
 +
Autor: '''MPG, E.P.'''

Wersja z 15:01, 17 sie 2020

Format papieru

(niem. Papierformate, Normalformate)

Rozmiar arkusza papieru, niegdyś stanowiący wielkość pojedynczych, ręcznie czerpanych arkuszy, a współcześnie wielkość standardowych arkuszy używanych w działalności poligraficznej oraz dostępnych na rynku.

Formaty papieru czerpanego

Ograniczenie wielkości arkuszy papierów europejskich łączyło się z ręczną techniką czerpania papieru na sicie z ramą. Najstarsze przekazy dotyczące formatów papieru sięgają XIV w. (Bolonia) i wymieniają następujące formaty:

  • imperial (cesarski) – największy format, o wym.: 740 x 500 mm
  • reale (królewski), o wym.: 615 x 445 mm;
  • mecome – pośredni, o wym.: 515 x 345 mm;
  • recute – mały, o wym.: 450 x 315 mm.

Formaty papierów z biegiem czasu i w zależności od miejsca produkcji, zmieniały nazwy i wykazywały odchylenia wymiarów, np. papier stosowany ok. 1390 r. przez Ulmana Stromera w Norymberdze posiadał wymiary 420 x 300 mm. Natomiast w Polsce w XV wieku, wraz z założeniem rodzimych papierni, pojawiły się dwa główne formaty arkuszy:

  • regalis (zwany też królewskim) o wym.: 672 x 480 mm
  • mediana (zwany też comunis) o wym.: 576 x 308 mm.


Normalformate. Zwölf anerkannte, heute durch DIN-Formate ersetzte Papiergrößen waren: 1. Kanzlei 33 x 42 cm (Reichsformat) 2. Propatria 34 x 43 cm (Schulformat) 3. Großpropatria 36 x 45 cm 4. Stab (Einhorn) 38 x 48 cm 5. Kleinregister 40 x 50 cm 6. Großregister 42 x 53 cm 7. Kleinmedian 44 x 56 cm 8. Großmedian 46 x 59 cm 9. Kleinroyal 48 x 64 cm (Regal) 10. Großroyal 50 x 65 cm (Großregal) 11. Superroyal 54 x 65 cm (Imperial) 12. Großimperial 57 x 78 cm (^ Papierformate

1. Kancelaria 33 x 42 cm (format Reich) 2. Propatria 34 x 43 cm (format szkolny) 3. Duża propatria 36 x 45 cm 4. Patyk (jednorożec) 38 x 48 cm 5. Mały rejestr 40 x 50 cm 6. Duży rejestr 42 x 53 cm 7. Mała mediana 44 x 56 cm 8. Duża mediana 46 x 59 cm 9. Mały królewski 48 x 64 cm (półka) 10. Duży królewski 50 x 65 cm (duża półka) 11. Superroyal 54 x 65 cm (imperialne) 12. Duże imperialne 57 x 78 cm (^ formaty papieru


Podstawowa w Polsce norma arkuszy papieru PN-EN ISO 216:2009 jest zgodna z międzynarodową normą ISO 216[1]. Najbardziej znanym formatem tego rodzaju jest A4. Norma ta pierwotnie została stworzona przez Niemiecki Instytut Normalizacyjny – (DIN 476) w 1922 r.[2]

Norma ISO 216 definiuje dwa szeregi formatów: A i B. Format C, stosowany głównie do rozmiarów kopert

Tytuł
Rząd A Rząd B Rząd C
0 841×1189 1000×1414 917×1297
1 594×841 707×1000 648×917
2 420×594 500×707 458×648
3 297×420 353×500 324×458
4 210×297 250×353 229×324
5 148×210 176×250 162×229
6 105×148 125×176 114×162

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Format książki
Format biblioteczny
Format bibliograficzny
Format atlasowy
Format specjalny

Grafika

Przypisy

  1. Encyklopedia wiedzy o książce [red. Birkenmajer A., Kocowski B., Trzynadlowski J.], Wrocław, Warszawa, Kraków, 1971.

Autor: MPG, E.P.