Reliefowe oprawy: Różnice pomiędzy wersjami
| Linia 3: | Linia 3: | ||
Na uzyskanie trójwymiarowych, przestrzennych efektów okładki pozwalała technika reliefu (relievo) zwana też „rzeźbieniem w tekturze”. Technika opracowana w latach 1846-1850 przez Fredericka Leake’a pierwotnie służyła do wykonywania skórzanych paneli przeznaczonych do dekoracji ścian (patent uzyskany w 1842 roku). Pierwsze oprawy w stylu nawiązującym do średniowiecznych opraw monastycznych, zrealizowane do bogato ilustrowanych edycji Owena Jonsa zaprezentowane na Wielkiej Wystawie Londyńskiej w 1851 roku zostały nagrodzone medalem, a technika zyskała sobie wielką popularność. Oprawy reliefowe wykonywano jako oprawy wydawnicze aż do pierwszych lat po I wojnie światowej, a dorywczo także i później. | Na uzyskanie trójwymiarowych, przestrzennych efektów okładki pozwalała technika reliefu (relievo) zwana też „rzeźbieniem w tekturze”. Technika opracowana w latach 1846-1850 przez Fredericka Leake’a pierwotnie służyła do wykonywania skórzanych paneli przeznaczonych do dekoracji ścian (patent uzyskany w 1842 roku). Pierwsze oprawy w stylu nawiązującym do średniowiecznych opraw monastycznych, zrealizowane do bogato ilustrowanych edycji Owena Jonsa zaprezentowane na Wielkiej Wystawie Londyńskiej w 1851 roku zostały nagrodzone medalem, a technika zyskała sobie wielką popularność. Oprawy reliefowe wykonywano jako oprawy wydawnicze aż do pierwszych lat po I wojnie światowej, a dorywczo także i później. | ||
| − | + | ==Technika wykonania== | |
| − | + | Wykonanie reliefu polegało na wypukłym wytłaczaniu skóry naklejonej na cienką tekturkę. Do tłoczenia wykorzystywano matrycy z wklęsło grawerowanym rysunkiem. Pod wytłaczany użytek podkładano tekturową podkładkę. Po wytłoczeniu spodnie zagłębienie wypełniano masą gipsową zmieszaną z trocinami, miałem tekturowym itp. Po osłonięciu masy celofanem kilkakrotnie powtarzano tłoczenie, aż do zaschnięcia masy. Do tłoczenia wykorzystywano miękkich tektur, a skórę przed wytłaczaniem wilżono. Niekiedy wykonywano okladki z twardych tektur, wówczas niezbędna była metalowa partyca. | |
| − | + | Wykorzystując metodę do wykonywania okładek książkowych, po dokonaniu tłoczenia, na spodnią stronę podklejano drugą warstwą tektury. Inna metoda przewidywała wykonanie wcześniej odrębnych odcisków z masy gipsowej, te wklejano pomiędzy tekturę i skórę i całość ponownie wytłaczano. Tym sposobem przygotowywano szczególnie wysokie i wypukłe elementy dekoracji. | |
| + | |||
| + | ==Polskie oprawy reliefowe== | ||
===Lista=== | ===Lista=== | ||
| Linia 28: | Linia 30: | ||
# Papier-mâché & „Relievo” Bindings, [w:] The Library Incubator as Project, http://www.libraryasincubatorproject.org/?p=9177 | # Papier-mâché & „Relievo” Bindings, [w:] The Library Incubator as Project, http://www.libraryasincubatorproject.org/?p=9177 | ||
# Z. Zjawiński, Introligatorstwo, Warszawa 1966, s.132. | # Z. Zjawiński, Introligatorstwo, Warszawa 1966, s.132. | ||
| + | # E. Pokorzyńska, Nowatorstwo w introligatorstwie w XIX wieku, w:Książka i technologie, pod red. D. Kuźminy i M. Ochmańskiego, Warszawa 2016, s. 79. | ||
---- | ---- | ||
Autor: '''E.P.''' | Autor: '''E.P.''' | ||
Wersja z 10:56, 13 mar 2018
Spis treści
Oprawy reliefowe
Jednym z nowatorskich nurtów w introligatorstwie XIX wiecznym był przestrzenność, rzeźbiarskość opraw. Obok dekoracji jednostkowych, wykonywanych techniką snycerstwa w drzewie, poszukiwano rozwiązań do zastosowania seryjnego, maszynowego. Na uzyskanie trójwymiarowych, przestrzennych efektów okładki pozwalała technika reliefu (relievo) zwana też „rzeźbieniem w tekturze”. Technika opracowana w latach 1846-1850 przez Fredericka Leake’a pierwotnie służyła do wykonywania skórzanych paneli przeznaczonych do dekoracji ścian (patent uzyskany w 1842 roku). Pierwsze oprawy w stylu nawiązującym do średniowiecznych opraw monastycznych, zrealizowane do bogato ilustrowanych edycji Owena Jonsa zaprezentowane na Wielkiej Wystawie Londyńskiej w 1851 roku zostały nagrodzone medalem, a technika zyskała sobie wielką popularność. Oprawy reliefowe wykonywano jako oprawy wydawnicze aż do pierwszych lat po I wojnie światowej, a dorywczo także i później.
Technika wykonania
Wykonanie reliefu polegało na wypukłym wytłaczaniu skóry naklejonej na cienką tekturkę. Do tłoczenia wykorzystywano matrycy z wklęsło grawerowanym rysunkiem. Pod wytłaczany użytek podkładano tekturową podkładkę. Po wytłoczeniu spodnie zagłębienie wypełniano masą gipsową zmieszaną z trocinami, miałem tekturowym itp. Po osłonięciu masy celofanem kilkakrotnie powtarzano tłoczenie, aż do zaschnięcia masy. Do tłoczenia wykorzystywano miękkich tektur, a skórę przed wytłaczaniem wilżono. Niekiedy wykonywano okladki z twardych tektur, wówczas niezbędna była metalowa partyca. Wykorzystując metodę do wykonywania okładek książkowych, po dokonaniu tłoczenia, na spodnią stronę podklejano drugą warstwą tektury. Inna metoda przewidywała wykonanie wcześniej odrębnych odcisków z masy gipsowej, te wklejano pomiędzy tekturę i skórę i całość ponownie wytłaczano. Tym sposobem przygotowywano szczególnie wysokie i wypukłe elementy dekoracji.
Polskie oprawy reliefowe
Lista
- Punkt 1
- Punkt 2
- Punkt 2.1
- Punkt 2.2
- Punkt 2
Grafika
Obrazek 1
Obrazek 2
Obrazek 3
Obrazek 4
Przypisy
- Papier-mâché & „Relievo” Bindings, [w:] The Library Incubator as Project, http://www.libraryasincubatorproject.org/?p=9177
- Z. Zjawiński, Introligatorstwo, Warszawa 1966, s.132.
- E. Pokorzyńska, Nowatorstwo w introligatorstwie w XIX wieku, w:Książka i technologie, pod red. D. Kuźminy i M. Ochmańskiego, Warszawa 2016, s. 79.
Autor: E.P.
