Główka: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Utworzono nową stronę "==Główka== (z fr.: "petite tête"), miniaturowy (ok. 7-10 mm wys.) motyw męskiej głowy ujętej z profilu, z falującymi włosami i zaakcentowanym lokiem nad czołem...")
 
Linia 1: Linia 1:
==Główka==
+
==Główka 1==
 
(z fr.: "petite tête"), miniaturowy (ok. 7-10 mm wys.) motyw męskiej głowy ujętej z profilu, z falującymi włosami i zaakcentowanym lokiem nad czołem lub/i na policzku; wyciskany z tłoka w typie →pointillé i przeważnie ukazywany w →antytetycznym układzie w obrębie bogatszej dekoracji okładzin. Charakterystyczny dla dzieł francuskiego mistrza Florimond Badiera i introligatorów tworzących w jego manierze w XVII w.  
 
(z fr.: "petite tête"), miniaturowy (ok. 7-10 mm wys.) motyw męskiej głowy ujętej z profilu, z falującymi włosami i zaakcentowanym lokiem nad czołem lub/i na policzku; wyciskany z tłoka w typie →pointillé i przeważnie ukazywany w →antytetycznym układzie w obrębie bogatszej dekoracji okładzin. Charakterystyczny dla dzieł francuskiego mistrza Florimond Badiera i introligatorów tworzących w jego manierze w XVII w.  
 +
 +
==Główka 2==
 +
(głowa) (niem. Kopf)
 +
 +
Górny kraniec grzbietu książki. Obejmuje stronę zewnętrzną, kant oraz wewnętrzne zawinięcie. Analogiczny kraniec dolny to stopa. Pojęcia rzadko występujące w terminologii introligatorskiej. W piśmiennictwie polskim główkę czasem określano mianem kapitałki, zasadnym w oprawie gotyckiej z kapitałką rzemienną oplatającą główkę.
 +
 +
Na stronie zewnętrznej główki często odciskano filetę, która „zamykała” kompozycję dekoracyjną grzbietu, niektóre typy filet, np. linia prosta z ornamentalną, były nawet określane mianem filety końcowej. W innych, nieklasycznych kompozycjach grzbietu do główki dosuwano pole tytułowe lub też  szyldzik, choć raczej papierowy, czysty, przeznaczony do ręcznego wpisania tytułu.
 +
 +
Zawinięcie materiału obleczeniowego w główce było realizowane na różne sposoby:
 +
* główka płaska – materiał otacza skraj grzbietu i jest płasko przyklejony;
 +
* daszek – z materiału ukształtowana jest spłaszczona fałda, zakrywająca kapitałkę;
 +
* daszek z rdzeniem – podczas kształtowania daszka w zawijany materiał wprowadzono sznurek lub rzemień; daszek jest wówczas grubszy i zaokrąglony;
 +
* daszek typu lyońskiego – daszek z rdzeniem, z tym że rdzeń jest przesunięty nieco w dół i opiera się na grzbiecie bloku, zastępując kapitałkę.
 +
 +
Na kancie główki z daszkiem niekiedy znajduje się złocona dekoracja.
 +
 +
==Zobacz też==
 +
 +
[[Indeks alfabetyczny
 +
[[Daszek]] <br>
 +
[[Stopa]] <br>
 +
 +
==Grafika==
 +
 +
<gallery>
 +
File:Bookbinders_2.jpg|Obrazek 1
 +
 +
</gallery>
 +
 +
==Przypisy==
 +
 +
# Przypis 1
 +
 
----
 
----
Autor: '''A.W.'''
+
Autor: '''A.W., E.P.'''

Wersja z 16:39, 20 wrz 2019

Główka 1

(z fr.: "petite tête"), miniaturowy (ok. 7-10 mm wys.) motyw męskiej głowy ujętej z profilu, z falującymi włosami i zaakcentowanym lokiem nad czołem lub/i na policzku; wyciskany z tłoka w typie →pointillé i przeważnie ukazywany w →antytetycznym układzie w obrębie bogatszej dekoracji okładzin. Charakterystyczny dla dzieł francuskiego mistrza Florimond Badiera i introligatorów tworzących w jego manierze w XVII w.

Główka 2

(głowa) (niem. Kopf)

Górny kraniec grzbietu książki. Obejmuje stronę zewnętrzną, kant oraz wewnętrzne zawinięcie. Analogiczny kraniec dolny to stopa. Pojęcia rzadko występujące w terminologii introligatorskiej. W piśmiennictwie polskim główkę czasem określano mianem kapitałki, zasadnym w oprawie gotyckiej z kapitałką rzemienną oplatającą główkę.

Na stronie zewnętrznej główki często odciskano filetę, która „zamykała” kompozycję dekoracyjną grzbietu, niektóre typy filet, np. linia prosta z ornamentalną, były nawet określane mianem filety końcowej. W innych, nieklasycznych kompozycjach grzbietu do główki dosuwano pole tytułowe lub też szyldzik, choć raczej papierowy, czysty, przeznaczony do ręcznego wpisania tytułu.

Zawinięcie materiału obleczeniowego w główce było realizowane na różne sposoby:

  • główka płaska – materiał otacza skraj grzbietu i jest płasko przyklejony;
  • daszek – z materiału ukształtowana jest spłaszczona fałda, zakrywająca kapitałkę;
  • daszek z rdzeniem – podczas kształtowania daszka w zawijany materiał wprowadzono sznurek lub rzemień; daszek jest wówczas grubszy i zaokrąglony;
  • daszek typu lyońskiego – daszek z rdzeniem, z tym że rdzeń jest przesunięty nieco w dół i opiera się na grzbiecie bloku, zastępując kapitałkę.

Na kancie główki z daszkiem niekiedy znajduje się złocona dekoracja.

Zobacz też

[[Indeks alfabetyczny Daszek
Stopa

Grafika

Przypisy

  1. Przypis 1

Autor: A.W., E.P.