Zamknięcia okręcane: Różnice pomiędzy wersjami
| Linia 3: | Linia 3: | ||
==Warianty zamknięć okręcanych== | ==Warianty zamknięć okręcanych== | ||
===Zamknięcia okręcane jednoelementowe=== | ===Zamknięcia okręcane jednoelementowe=== | ||
| − | Przymocowany do tylnej okładki pas, rzemień, taśma, sznur owija się wokół kodeksu i okręca na przedniej okładce wokół samego siebie (il. 1, 2, 3). Najstarsze tego rodzaju zamknięcia zidentyfikowano na kodeksach egipskich z III i IV w., przy czym funkcjonowały aż do XIX w., szczególnie popularne były w miękkich oprawach atlasów (il. 3). | + | Przymocowany do tylnej okładki pas, rzemień, taśma, sznur owija się wokół kodeksu i okręca na przedniej okładce wokół samego siebie (il. 1, 2, 3)(niem. Untergesteckter Wickelverschluss). Najstarsze tego rodzaju zamknięcia zidentyfikowano na kodeksach egipskich z III i IV w., przy czym funkcjonowały aż do XIX w., szczególnie popularne były w miękkich oprawach atlasów (il. 3). |
===Zamknięcia okręcane wieloelementowe=== | ===Zamknięcia okręcane wieloelementowe=== | ||
| − | + | * Guzikowe (niem. Knopfverschluss) - najczęściej tego typu zamknięcia znajdują się na oprawach kopertowych (il.4). Końcówka przymocowanego do klapy takiej oprawy (przedłużenie tylnej okładki) rzemienia, sznurka owija się wokół guzika lub guzików mocowanych na powierzchni okładki (il. 5, 1-05) lub na grzbiecie (il. 5, 1-06) | |
[[Indeks alfabetyczny ]] <br> | [[Indeks alfabetyczny ]] <br> | ||
Wersja z 12:27, 9 sie 2019
Zamknięcia okręcane (niem. Wickelverschluss) Ten rodzaj zamknięcia kodeksu tworzą różnego rodzaju pasy, rzemienie, taśmy lub sznurki, które okręcają się wokół samych siebie lub innego elementu. ze względu na ilość elementów i ich rodzaj wyróżnia się kilka podstawowych wariantów tych zamknięć.
Spis treści
Warianty zamknięć okręcanych
Zamknięcia okręcane jednoelementowe
Przymocowany do tylnej okładki pas, rzemień, taśma, sznur owija się wokół kodeksu i okręca na przedniej okładce wokół samego siebie (il. 1, 2, 3)(niem. Untergesteckter Wickelverschluss). Najstarsze tego rodzaju zamknięcia zidentyfikowano na kodeksach egipskich z III i IV w., przy czym funkcjonowały aż do XIX w., szczególnie popularne były w miękkich oprawach atlasów (il. 3).
Zamknięcia okręcane wieloelementowe
- Guzikowe (niem. Knopfverschluss) - najczęściej tego typu zamknięcia znajdują się na oprawach kopertowych (il.4). Końcówka przymocowanego do klapy takiej oprawy (przedłużenie tylnej okładki) rzemienia, sznurka owija się wokół guzika lub guzików mocowanych na powierzchni okładki (il. 5, 1-05) lub na grzbiecie (il. 5, 1-06)
Grafika
il. 1. Zamknięcie kodeksu okręcane jednoelementowe. (rys. Scholla A.B., 1970, s. 65)
il. 2. Przykłady zamknięć kodeksów okręcanych jednoelementowych. (rys. Adler G. , 2010, s. 7)
- Kórpas1.jpgScholla 1s65.jpg
Obrazek 1
il. 3. Zamknięcie okręcane jednoelementowe pasowe, Atlas Homanna, XVIII w., Biblioteka PAN w Kórniku. (fot. M. Pronobis-Gajdzis)
Obrazek 1
Obrazek 1
Obrazek 1
Przypisy
- Adler G., Handbuch Buchverschluss und Buchbeschlag, Wiesbaden, 2010.
- Luers H., Das Fachwissen des Buchbinders, Stuttgart 1941.
- Scholla A.B., Libri sine asseribus. Zur Einbandtechnik, Formund Inhalt mitteleuropeischer Koperte des 8. bis 14. Jahrhunderts, Braunschweig 1970.
- Szirmai J.A., *The Archeology of Medieval Bookbinding*. London -New York 1999.
Autor: MPG
