Rowek: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Rowek)
(Przypisy)
 
(Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
==Rowek==
 
==Rowek==
(odsadka) (ang. big, french groove, french joints)
+
(odsadka) (ang. French joint/groove, American groove, joint groove, groove; niem. Gelenkfalz)
  
Zagłębienie pomiędzy krawędzią grzbietu książki a okładką w oprawach z tzw. wolnym przegubem opracowane kostką introligatorską. Lepszy, trwalszy rowek powstaje na skutek wprasowania w drodze prasowania gotowej oprawy z deską okutą wystającą metalową listwą lub z tekturą z naklejonym na kancie sznurkiem. Na silne wciśnięcie rowka zwracano uwagę w oprawach ksiąg handlowych. Z kolei oprawy przemysłowe z lat 70-80. XX w. często są niedbale wykonane i materiał w przegubie (odsadce) w ogóle nie został wklejony.
+
Zagłębienie pomiędzy krawędzią grzbietu książki a okładką w oprawach z tzw. wolnym przegubem opracowane kostką introligatorską. Lepszy, trwalszy rowek powstaje przez sprasowanie gotowej oprawy z deską okutą wystającą metalową listwą lub z tekturową wkładką z występem na kancie. Na silne wciśnięcie rowka zwracano uwagę w oprawach ksiąg handlowych. Z kolei oprawy przemysłowe z lat 70-80. XX w. często są niedbale wykonane i materiał w przegubie (odsadce) w ogóle nie został wklejony.
  
Wykonanie rowka na oprawie skórzanej wymaga bardzo cienkiego zszarfowania skóry, dlatego rowek wykonywano przede wszystkim na oprawach płóciennych.
+
Rowek wykonywano przede wszystkim na oprawach płóciennych gdyż materiał obleczeniowy w tym miejscu musi być bardzo cienki, wykonanie rowka na oprawie skórzanej wymaga uprzedniego bardzo cienkiego zszarfowania skóry.  
 +
===Rowkowanie===
 +
(wypalanie rowka) (niem. einbrennen)
  
===Wypalanie rowka===
+
W procesie oprawy maszynowej rowek „wypala się” na maszynie wyposażonej w ogrzewane tarcze lub noże. Operacja następuje po zawieszeniu okładki poprzez jednoczesne wciśnięcie materiału obleczeniowego w rowek z obu stron. Rowkowanie ma za zadanie silne zespojenie okładki z blokiem oraz poprawienie jej otwieralności.
(niem. einbrennen)
+
 
+
W procesie oprawy maszynowej rowek wypala (wgniata) wypalarka, wyposażona w ogrzewaną stalową tarczę lub linię. Wypalanie rowka następuje po zawieszeniu okładki i ma za zadanie wciśnięcie materiału obłóczkowego i silne zespojenie go z blokiem, a także poprawienie otwieralności okładki.
+
  
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
Linia 20: Linia 19:
  
 
<gallery>
 
<gallery>
File:Oporek 45 st okładka z odsadką1.jpg|Odsadka pomiędzy zaoporkowanym grzbietem a okładką. Rys. K. Komsta-Sławińska
+
File:IMG 0744.JPG|Oprawy z prawidłowo i niechlujnie wykonanym rowkiem
  
 
</gallery>
 
</gallery>
Linia 26: Linia 25:
 
==Przypisy==
 
==Przypisy==
 
# Współczesne polskie introligatorstwo i papiernictwo. Mały słownik encyklopedyczny, Wrocław 1986, s. 145.
 
# Współczesne polskie introligatorstwo i papiernictwo. Mały słownik encyklopedyczny, Wrocław 1986, s. 145.
# L.S. Darley, Introduction to book binding, London 1976, s. 36.
+
# Pietruczuk Ignacy, Godlewski Henryk, Jędrych Wojciech, Technika i technologia introligatorstwa przemysłowego, Warszawa 1985, s. 269-274.
 +
# Darley L.S., Introduction to book binding, London 1976, s. 36.
  
 
----
 
----
Autor: '''MPG''', '''E.P.'''
+
Autor: '''E.P.'''

Aktualna wersja na dzień 18:59, 7 maj 2022

Rowek

(odsadka) (ang. French joint/groove, American groove, joint groove, groove; niem. Gelenkfalz)

Zagłębienie pomiędzy krawędzią grzbietu książki a okładką w oprawach z tzw. wolnym przegubem opracowane kostką introligatorską. Lepszy, trwalszy rowek powstaje przez sprasowanie gotowej oprawy z deską okutą wystającą metalową listwą lub z tekturową wkładką z występem na kancie. Na silne wciśnięcie rowka zwracano uwagę w oprawach ksiąg handlowych. Z kolei oprawy przemysłowe z lat 70-80. XX w. często są niedbale wykonane i materiał w przegubie (odsadce) w ogóle nie został wklejony.

Rowek wykonywano przede wszystkim na oprawach płóciennych gdyż materiał obleczeniowy w tym miejscu musi być bardzo cienki, wykonanie rowka na oprawie skórzanej wymaga uprzedniego bardzo cienkiego zszarfowania skóry.

Rowkowanie

(wypalanie rowka) (niem. einbrennen)

W procesie oprawy maszynowej rowek „wypala się” na maszynie wyposażonej w ogrzewane tarcze lub noże. Operacja następuje po zawieszeniu okładki poprzez jednoczesne wciśnięcie materiału obleczeniowego w rowek z obu stron. Rowkowanie ma za zadanie silne zespojenie okładki z blokiem oraz poprawienie jej otwieralności.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Przegub wolny
Odsadka

Grafika

Przypisy

  1. Współczesne polskie introligatorstwo i papiernictwo. Mały słownik encyklopedyczny, Wrocław 1986, s. 145.
  2. Pietruczuk Ignacy, Godlewski Henryk, Jędrych Wojciech, Technika i technologia introligatorstwa przemysłowego, Warszawa 1985, s. 269-274.
  3. Darley L.S., Introduction to book binding, London 1976, s. 36.

Autor: E.P.