Oporek: Różnice pomiędzy wersjami
(→Grafika) |
|||
| (Nie pokazano 3 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
(kaszerowany grzbiet) (ang. shoulders; niem. Abpressfalz, tiefer Falz; wł. indossare) | (kaszerowany grzbiet) (ang. shoulders; niem. Abpressfalz, tiefer Falz; wł. indossare) | ||
| − | Rozszerzony profil grzbietu książki, z odgiętymi skrajnymi składkami, przypominający przekrój grzybka. | + | Rozszerzony profil grzbietu książki, z odgiętymi skrajnymi składkami, przypominający przekrój grzybka. |
| − | W dawnych oprawach oporek powstawał samoczynnie, był konsekwencją szycia składek nićmi, których obecność automatycznie poszerzała grubość grzbietu | + | W dawnych oprawach oporek powstawał samoczynnie, był konsekwencją szycia składek nićmi, których obecność automatycznie poszerzała grubość grzbietu (tzw. naszycie grzbietu). Po zamocowaniu okładzin grzbiet ulegał rozchyleniu. W XIX w. zaczęto celowo opracowywać grzbiet przez obijanie go młotkiem, tak by powstał wydatny oporek. Był on wymaganym elementem w oprawach z przegubem zwartym (w technice francuskiej), gdzie zagięcie wynosi 90°. Okładziny podczas montażu są dosuwane do samego oporka i całkowicie wchodzą w zagłębienie. W innych oprawach oporek bywa płytszy - 45°. Czasami jego wykonanie nie wymaga obijania młotkiem, w przypadku mocno naszytych grzbietów, w których nici powodują zgrubienie grzbietu, wystarcza utrwalenie tego profilu przez zaklejenie. |
| − | + | W technologii oprawy przemysłowej zarzucono wykonywanie oporka. Bywał on czasami wykonywany w oprawie ciężkich tomów, którym grozi deformacja (zapadanie się) bloku. W introligatorstwie angielskim także w oprawie przemysłowej przetrwał oporek. Dla przyspieszenia oporkowania skonstruowano specjalną →maszynę do oporkowania. | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | W technologii oprawy przemysłowej zarzucono wykonywanie oporka. Bywał on wykonywany | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
| Linia 32: | Linia 23: | ||
File:Oporek 45 st okładka z odsadką1.jpg|Oporek z odsadką. | File:Oporek 45 st okładka z odsadką1.jpg|Oporek z odsadką. | ||
File:OPOREK.jpg|Oporek 90°. | File:OPOREK.jpg|Oporek 90°. | ||
| − | File:Oporek zwarty1.jpg|Oporek w oprawie francuskiej. | + | File:Oporek zwarty1.jpg|Oporek z okładzinami w oprawie francuskiej. |
</gallery> | </gallery> | ||
Aktualna wersja na dzień 22:41, 5 maj 2022
Spis treści
Oporek
(kaszerowany grzbiet) (ang. shoulders; niem. Abpressfalz, tiefer Falz; wł. indossare)
Rozszerzony profil grzbietu książki, z odgiętymi skrajnymi składkami, przypominający przekrój grzybka.
W dawnych oprawach oporek powstawał samoczynnie, był konsekwencją szycia składek nićmi, których obecność automatycznie poszerzała grubość grzbietu (tzw. naszycie grzbietu). Po zamocowaniu okładzin grzbiet ulegał rozchyleniu. W XIX w. zaczęto celowo opracowywać grzbiet przez obijanie go młotkiem, tak by powstał wydatny oporek. Był on wymaganym elementem w oprawach z przegubem zwartym (w technice francuskiej), gdzie zagięcie wynosi 90°. Okładziny podczas montażu są dosuwane do samego oporka i całkowicie wchodzą w zagłębienie. W innych oprawach oporek bywa płytszy - 45°. Czasami jego wykonanie nie wymaga obijania młotkiem, w przypadku mocno naszytych grzbietów, w których nici powodują zgrubienie grzbietu, wystarcza utrwalenie tego profilu przez zaklejenie.
W technologii oprawy przemysłowej zarzucono wykonywanie oporka. Bywał on czasami wykonywany w oprawie ciężkich tomów, którym grozi deformacja (zapadanie się) bloku. W introligatorstwie angielskim także w oprawie przemysłowej przetrwał oporek. Dla przyspieszenia oporkowania skonstruowano specjalną →maszynę do oporkowania.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Oporkowanie
Naszycie grzbietu
Francuska oprawa
Maszyna do oporkowania
Grafika
Oporek 45°.
Oporek z okładzinami.
Oporek z odsadką.
Oporek 90°.
Oporek z okładzinami w oprawie francuskiej.
Przypisy
- Z. Zjawiński, Introligatorstwo, Warszawa 1965, s. 182-184.
Autor: E.P.
