Krawędzie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
m (Krawędzie: korekta terminów ang.)
(Zobacz też)
 
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
==Krawędzie==
 
==Krawędzie==
(krawędzie bloku książki, brzegi bloku książki, obcięcia kart (ang. bookblock/textblock edges, fr. tranche, coupe niem. Schnitt, Buchschnitt, wł. taglio)  
+
(krawędzie bloku książki, brzegi bloku książki, obcięcia kart) (ang. bookblock/textblock edges, fr. tranches, coupes; niem. Schnitt, Buchschnitt, wł. taglio)  
  
Trzy boki bloku poza grzbietowym, czyli krawędź górna (ang. head-edge), dolna (ang. tail-edge) i przednia (ang. fore-edge). Krawędź przednią nazywa się także krawędzią żłobkową lub żłobkiem, nazwa ta może być jednak stosowana wyłącznie do bloków wyokrąglonych, których krawędź przednia układa się w kształt „żłobka”. W rękopisach spotyka się stosunkowo często krawędzie nieprzycięte, mają one wówczas krawędzie nierówne, są to czerpy (deckle edges), czyli krawędzie papieru ręcznie czerpanego. W starych drukach, książkach bibliofilskich oraz broszurach spotyka się sporadycznie krawędzie nierozcięte (ang. uncut edges), są to krańce sfalcowanych arkuszy drukarskich. Najczęściej jednak krawędzie są przycięte (ang. cut edges, patrz: obcięcia krawędzi bloku książki). Można zaobserwować na nich ślady cięcia, należą do nich ślady noża (ang. knife/plough/blade marks) lub ukośne ślady gilotyny. Aby ślady cięcia były niewidoczne, krawędzie poddawano szlifowaniu. Niekiedy krawędzie bloków cięte były wraz z okładzinami, takie oprawy noszą nazwę „kartony równo cięte” (ang. cut flush boards). Pojawiły się one w Europie pod koniec XVI w., ale szczególnie popularne były w wieku XVIII-XX.
+
Trzy boki bloku poza grzbietowym, czyli krawędź górna (ang. head-edge), dolna (ang. tail-edge) i przednia (ang. fore-edge). Krawędź przednią nazywa się także krawędzią żłobkową lub żłobkiem, nazwa ta może być jednak stosowana wyłącznie do bloków wyokrąglonych, których krawędź przednia układa się w kształt „żłobka”. W rękopisach spotyka się stosunkowo często krawędzie nieprzycięte, mają one wówczas krawędzie nierówne, są to czerpy (ang. deckle edges), czyli krawędzie papieru ręcznie czerpanego. W starych drukach, książkach bibliofilskich oraz broszurach spotyka się sporadycznie krawędzie nierozcięte (ang. uncut edges), są to krańce sfalcowanych arkuszy drukarskich. Najczęściej jednak krawędzie są przycięte (ang. cut edges, patrz: obcięcia krawędzi bloku książki). Można zaobserwować na nich ślady cięcia, należą do nich ślady noża (ang. knife/plough/blade marks) lub ukośne ślady gilotyny. Aby ślady cięcia były niewidoczne, krawędzie poddawano szlifowaniu. Niekiedy krawędzie bloków cięte były wraz z okładzinami, takie oprawy noszą nazwę „kartony równo cięte” (ang. cut flush boards). Pojawiły się one w Europie pod koniec XVI w., ale szczególnie popularne były w wieku XVIII-XX.
  
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
  
[[indeks alfabetyczny ]] <br>
+
[[Indeks alfabetyczny ]] <br>
 
[[Obcinanie krawędzi]] <br />
 
[[Obcinanie krawędzi]] <br />
 
[[Zdobienie krawędzi]] <br />
 
[[Zdobienie krawędzi]] <br />
 
[[Nieobcięte krawędzie]] <br />
 
[[Nieobcięte krawędzie]] <br />
 +
[[Czerpy]] <br />
  
 
==Przypisy==
 
==Przypisy==
# Encyklopedia wiedzy o książce [red. Birkenmajer A., Kocowski B., Trzynadlowski J.], Wrocław, Warszawa, Kraków, 1971.
+
# Encyklopedia wiedzy o książce [red. Birkenmajer A., Kocowski B., Trzynadlowski J.], Wrocław, Warszawa, Kraków, 1971, szp. 343-345.
# Macchi F., Macchi L., Dizionario illustrato della legatura, Milano, 2002.
+
# Macchi F., Macchi L., Dizionario illustrato della legatura, Milano, 2002, s. 454-457.
# Maywald C., Der Buchschmitt: ein beitragzu seiner Terminologie, Systematik und Geschichte [w:] Librarium: Zeitschrifft der Schweizerischen Bibliophillen - Gesellschaf [...], Band 50 (2007), Heft 1.
+
# Maywald C., Der Buchschnitt: ein beitragzu seiner Terminologie, Systematik und Geschichte [w:] Librarium: Zeitschrifft der Schweizerischen Bibliophillen - Gesellschaf [...], Band 50 (2007), Heft 1.
 
+
 
+
  
 
----
 
----
Autor: '''M.P-G.'''
+
Autor: '''M.P.B.'''

Aktualna wersja na dzień 12:28, 24 kwi 2022

Krawędzie

(krawędzie bloku książki, brzegi bloku książki, obcięcia kart) (ang. bookblock/textblock edges, fr. tranches, coupes; niem. Schnitt, Buchschnitt, wł. taglio)

Trzy boki bloku poza grzbietowym, czyli krawędź górna (ang. head-edge), dolna (ang. tail-edge) i przednia (ang. fore-edge). Krawędź przednią nazywa się także krawędzią żłobkową lub żłobkiem, nazwa ta może być jednak stosowana wyłącznie do bloków wyokrąglonych, których krawędź przednia układa się w kształt „żłobka”. W rękopisach spotyka się stosunkowo często krawędzie nieprzycięte, mają one wówczas krawędzie nierówne, są to czerpy (ang. deckle edges), czyli krawędzie papieru ręcznie czerpanego. W starych drukach, książkach bibliofilskich oraz broszurach spotyka się sporadycznie krawędzie nierozcięte (ang. uncut edges), są to krańce sfalcowanych arkuszy drukarskich. Najczęściej jednak krawędzie są przycięte (ang. cut edges, patrz: obcięcia krawędzi bloku książki). Można zaobserwować na nich ślady cięcia, należą do nich ślady noża (ang. knife/plough/blade marks) lub ukośne ślady gilotyny. Aby ślady cięcia były niewidoczne, krawędzie poddawano szlifowaniu. Niekiedy krawędzie bloków cięte były wraz z okładzinami, takie oprawy noszą nazwę „kartony równo cięte” (ang. cut flush boards). Pojawiły się one w Europie pod koniec XVI w., ale szczególnie popularne były w wieku XVIII-XX.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Obcinanie krawędzi
Zdobienie krawędzi
Nieobcięte krawędzie
Czerpy

Przypisy

  1. Encyklopedia wiedzy o książce [red. Birkenmajer A., Kocowski B., Trzynadlowski J.], Wrocław, Warszawa, Kraków, 1971, szp. 343-345.
  2. Macchi F., Macchi L., Dizionario illustrato della legatura, Milano, 2002, s. 454-457.
  3. Maywald C., Der Buchschnitt: ein beitragzu seiner Terminologie, Systematik und Geschichte [w:] Librarium: Zeitschrifft der Schweizerischen Bibliophillen - Gesellschaf [...], Band 50 (2007), Heft 1.

Autor: M.P.B.