Kapitałka podstawowa z oplotem: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
Linia 9: Linia 9:
  
 
==Rodzaje oplotów==
 
==Rodzaje oplotów==
Istnieje wiele metod wykonywania oplotów. Do najbardziej popularnych należą oplot tzw. antyfonarzowy (ang. ‘antiphonary’ type)(il. 2), hiszpański (ang. Spanish edge braiding)(il. 3) i krzyżowy (ang. crossed braid)(il. 4). Rzadziej stosowane rozwiązania to np. oplot odwrócony (ang. reversed loop braid)(il. 5) oraz oplot ze stopką (niem. Kapital mit Riemenflechtung)(il. 6).
+
Istnieje wiele metod wykonywania oplotów. Do najbardziej popularnych należą:
 +
* antyfonarzowy
 +
ang. ‘antiphonary’ type - oplot wykonywany po obleczeniu książki, zachodzący na grzbiet nawet na kilka cm. (il. 2)
 +
* hiszpański
 +
ang. spanish edge braiding - oplot, w którym pasek skóry lub tasiemka prowadzona jest wokół szycia podstawowego z utworzeniem wzoru przypominającego warkocz. (il. 3)  
 +
* krzyżowy  
 +
ang. crossed braid, German braided headband - oplot wykonywany po obleczeniu książki, z utworzeniem wzoru krzyżującego. (il. 4).  
 +
* odwrócony  
 +
ang. reversed loop braid - oplot rzadko stosowany zbliżony wyglądem do oplotu antyfonarzowego, ale wykonywany dwoma końcami paska skóry zamiast jednego. (il. 5)  
 +
* ze stopką  
 +
niem. Kapital mit Riemenflechtung - oplot rzadko stosowany, w którym dwa końce paska skóry są prowadzone podobnie jak nici w kapitałce „niemieckiej” szytej bezpośrednio. (il. 6)
  
 
==Informacje==
 
==Informacje==
Linia 29: Linia 39:
 
<gallery>
 
<gallery>
 
File:Il. 5kapzop.jpg|il. 1. Kapitałka podstawowa z oplotem, w formie tasiemki owiniętej wokół rdzenia.
 
File:Il. 5kapzop.jpg|il. 1. Kapitałka podstawowa z oplotem, w formie tasiemki owiniętej wokół rdzenia.
File:Bookbinders_3.jpg|Obrazek 2
+
File:1.jpg|il. 2. Oplot antyfonarzowy. (rys. M. Dorębska)
 
+
File:1.jpg|il. 2. Oplot antyfonarzowy. (rys. M. Dorębska)
 +
File:1.jpg|il. 2. Oplot antyfonarzowy. (rys. M. Dorębska)
 +
File:1.jpg|il. 2. Oplot antyfonarzowy. (rys. M. Dorębska)
 +
File:1.jpg|il. 2. Oplot antyfonarzowy. (rys. M. Dorębska)
 
</gallery>
 
</gallery>
  

Wersja z 18:58, 5 lut 2019

Nazwy w innych językach

Ang. braided/plaited endband, niem. geflochtenes Kapital, Kapital mit Lederriemen/Lederstreifen, fr. tranchefile tressée de laniére de peau, hol. omvlochten kapitaal, cz. obtáčený kapitálek opletený nitĕmi usňovým řemínkem

Definicja

Kapitałka składająca się z szycia podstawowego i oplotu zewnętrznego wykonanego z paska skóry, rzemienia lub tasiemki. Kapitałki te zwykle wykonywano po obleczeniu książki.

Opis

Kapitałki te składają się z szycia podstawowego oraz paska materiału, zwykle skóry, zaplecionego wokół niego (ang. braided endband/plaited endband)4. Oplot wykonywano przed lub po obleczeniu kodeksu. Pasek miał szerokość 2 – 5 mm i najczęściej był wykonany ze skóry cielęcej garbowanej roślinnie lub skóry owczej, koziej, świńskiej wyprawy glinowej. Paski czasem barwiono na jeden lub dwa kolory. W rzadszych przypadkach zamiast paska skóry stosowano jedwabną tasiemkę, którą owijano wokół rdzenia kapitałki (il. 1) lub stosowano jeden z rodzajów oplotów.

Rodzaje oplotów

Istnieje wiele metod wykonywania oplotów. Do najbardziej popularnych należą:

  • antyfonarzowy

ang. ‘antiphonary’ type - oplot wykonywany po obleczeniu książki, zachodzący na grzbiet nawet na kilka cm. (il. 2)

  • hiszpański

ang. spanish edge braiding - oplot, w którym pasek skóry lub tasiemka prowadzona jest wokół szycia podstawowego z utworzeniem wzoru przypominającego warkocz. (il. 3)

  • krzyżowy

ang. crossed braid, German braided headband - oplot wykonywany po obleczeniu książki, z utworzeniem wzoru krzyżującego. (il. 4).

  • odwrócony

ang. reversed loop braid - oplot rzadko stosowany zbliżony wyglądem do oplotu antyfonarzowego, ale wykonywany dwoma końcami paska skóry zamiast jednego. (il. 5)

  • ze stopką

niem. Kapital mit Riemenflechtung - oplot rzadko stosowany, w którym dwa końce paska skóry są prowadzone podobnie jak nici w kapitałce „niemieckiej” szytej bezpośrednio. (il. 6)

Informacje

Kapitałki z oplotem popularne były od końca XIV w. do połowy XVI w. zwłaszcza w oprawach niemieckich, a także we francuskich, niderlandzkich i szwajcarskich, pochodzących z warsztatu opactwa St. Gallen.

Lista

  • Punkt 1
  • Punkt 2
    • Punkt 2.1
    • Punkt 2.2
  • Punkt 2

Zobacz też

Indeks alfabetyczny

Grafika

Przypisy

  1. Dostępny w World Wide Web: http://cool.conservation-us.org/don/dt/dt1721.html [dostęp: 17 maja 2017].

528 Kneep en Binding,1992, s. 62. 529 Petersen H., Bucheinbände, wyd. 2, 1991, s. 157. 530 Kneep en Binding,1992, s. 62. 531 Cermanova T., 2008, s. 7. 532 Szirmai J. A., 1999, s. 211.Przypis 1Jäckel K., 1975, s. 211-212; Greenfield J., J. Hille J., 1991, s.

  1. Przypis 2

Autor: M.P.-G.'