Bordiura: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Bordiura)
(Bordiura)
 
(Nie pokazano 24 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
==Bordiura==
+
==Bordiura==  
(obramowanie, ramka) (niem. Goldborte)
+
(rama ornamentalna) (ang. border; fr. bordure, niem. niem. Rahmen, Innenkante)
  
Bordiura to ozdobne obramowanie. Można wyróżnić:
+
Dekoracyjne, najczęściej ornamentalne, obramienie dzieła o spłaszczonej formie (np. tkanina, malowidło, rycina, stronica księgi, płaskorzeźba, kwatera ogrodu). W zdobnictwie introligatorskim pojęcie używane w różnych kontekstach:
* ornamentalną ramkę, złoconą lub ślepo tłoczoną umiejscowioną tuż przy krawędziach okładki:
+
* takąż ramkę wytłoczoną wewnętrznej stronie okładki, na zawinięciach, otaczającą wyklejkę;
+
* ramkę ze złoconego (złotem w płatkach) i wytłaczanego wzorzyście papieru, naklejoną na passe-partout, na okładkach, pudełkach i różnych wyrobach galanteryjnych.
+
  
Specjalnością introligatorską było także złocenie ornamentalnych bordiur na wyściełanych skórą blatach biurek.
+
* obramowanie okładziny wypełnione ornamentem (najczęściej wykonanym za pomocą tłoków, radełka lub filety), tworzące ramową kompozycję. Używanie pojęcia b. (w liczbie pojedynczej lub mnogiej – gdy obok siebie występuje więcej niż jeden ornament) jest szczególnie zasadne w przypadku samodzielnego ornamentu/ornamentów. Pozwala to na odróżnienie go od typowej ramy ornamentalnej, na którą oprócz ornamentu składają się linie wyznaczające jego granice, często też oddzielające od innych ornamentów.             
 +
 
 +
* ozdobna ramka wytłoczona na wewnętrznej stronie okładki, na zawinięciach, otaczającą wyklejkę.
 +
 
 +
* złocony ornament na wyściełanym skórą blacie biurek i innych rodzajów mebli z płaską powierzchnią użytkową.
 +
 
 +
* ramka ze złoconego (złotem w płatkach) i wytłaczanego wzorzyście papieru, naklejona na passe-partout, na okładkach, pudełkach i różnych wyrobach galanteryjnych (niem. Goldborte).
  
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
  
 
[[Indeks alfabetyczny ]] <br>
 
[[Indeks alfabetyczny ]] <br>
 +
[[Obramowanie]] <br>
 +
[[Ornament]] <br>
 +
[[Rama ornamentalna]] <br>
 +
[[Ramowa kompozycja ]] <br>
  
 
==Grafika==
 
==Grafika==
  
 
<gallery>
 
<gallery>
 
+
Plik:Bordiura 1.jpg | Bordiura wokół zwierciadła na oprawie renesansowej, XVI w., BWSD - Włocławek, fot. A. Wagner
 +
Plik:Koronkowe oprawy 2.jpg | Bordiura wokół zwierciadła na oprawie koronkowej, Francja, XVIII w., Biblioteka Polska w Paryżu, fot. A. Wagner
 
File:Rosiewicz.JPG|Oprawa aksamitna złocona z naklejoną papierową złoconą bordiurą. Oprawa Andrzeja Rosiewicza  
 
File:Rosiewicz.JPG|Oprawa aksamitna złocona z naklejoną papierową złoconą bordiurą. Oprawa Andrzeja Rosiewicza  
 +
File:Tasma nr 6.jpg|Bordiury papierowe złocone i barwione naklejone na passe-partout
 +
File:Taśma nr 5.jpg|Bordiury papierowe złocone i barwione naklejone na passe-partout
  
 
</gallery>
 
</gallery>
Linia 23: Linia 33:
 
==Przypisy==
 
==Przypisy==
  
 +
# Encyklopedia wiedzy o książce, red. zbiorowa, Wrocław-Warszawa-Kraków 1971, szp. 323-324.
 +
# Słownik terminologiczny sztuk plastycznych. Wydanie nowe (red. Krystyna Kubalska-Sulkiewicz i in., wg red. Stefana Kozakiewicza), Warszawa 1996, s. 49.
 +
# Garczewska-Semka K., The History and Techniques of Mounting the Graphic Art Collection from Wilanów (1834–1845), „Polish Libraries” 2019 Vol. 7, p. 180-186.
 
----
 
----
Autor: '''E.P.'''
+
Autor: '''E.P., A.W.'''

Aktualna wersja na dzień 09:20, 2 kwi 2022

Bordiura

(rama ornamentalna) (ang. border; fr. bordure, niem. niem. Rahmen, Innenkante)

Dekoracyjne, najczęściej ornamentalne, obramienie dzieła o spłaszczonej formie (np. tkanina, malowidło, rycina, stronica księgi, płaskorzeźba, kwatera ogrodu). W zdobnictwie introligatorskim pojęcie używane w różnych kontekstach:

  • obramowanie okładziny wypełnione ornamentem (najczęściej wykonanym za pomocą tłoków, radełka lub filety), tworzące ramową kompozycję. Używanie pojęcia b. (w liczbie pojedynczej lub mnogiej – gdy obok siebie występuje więcej niż jeden ornament) jest szczególnie zasadne w przypadku samodzielnego ornamentu/ornamentów. Pozwala to na odróżnienie go od typowej ramy ornamentalnej, na którą oprócz ornamentu składają się linie wyznaczające jego granice, często też oddzielające od innych ornamentów.
  • ozdobna ramka wytłoczona na wewnętrznej stronie okładki, na zawinięciach, otaczającą wyklejkę.
  • złocony ornament na wyściełanym skórą blacie biurek i innych rodzajów mebli z płaską powierzchnią użytkową.
  • ramka ze złoconego (złotem w płatkach) i wytłaczanego wzorzyście papieru, naklejona na passe-partout, na okładkach, pudełkach i różnych wyrobach galanteryjnych (niem. Goldborte).

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Obramowanie
Ornament
Rama ornamentalna
Ramowa kompozycja

Grafika

Przypisy

  1. Encyklopedia wiedzy o książce, red. zbiorowa, Wrocław-Warszawa-Kraków 1971, szp. 323-324.
  2. Słownik terminologiczny sztuk plastycznych. Wydanie nowe (red. Krystyna Kubalska-Sulkiewicz i in., wg red. Stefana Kozakiewicza), Warszawa 1996, s. 49.
  3. Garczewska-Semka K., The History and Techniques of Mounting the Graphic Art Collection from Wilanów (1834–1845), „Polish Libraries” 2019 Vol. 7, p. 180-186.

Autor: E.P., A.W.