Bibułka japońska: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Utworzono nową stronę "==Bibułka japońska== (ang. Japanese paper; fr. papier japonais, washi; niem. Japanpapier) Wyrób papierniczy o niskiej gramaturze do 25 g/m², cienki, o dużym stopni...")
 
(Przypisy)
 
(Nie pokazano 12 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
 
==Bibułka japońska==
 
==Bibułka japońska==
(ang. Japanese paper; fr. papier japonais, washi; niem. Japanpapier)
+
(papier japoński, washi) (ang. Japanese paper; fr. papier japonais; niem. Japanpapier)
  
Wyrób papierniczy o niskiej gramaturze do 25 g/, cienki, o dużym stopniu przejrzystości.
+
Półprzezroczysty długowłóknisty japoński wyrób papierowy, pierwotnie wytwarzany ręcznie, współcześnie jest wytwarzany zarówno ręcznie jak i maszynowo. Do jego wyrobu wykorzystywane są włókna różnych niskopiennych drzew, przede wszystkim morwy papierowej kozo (Broussonetia kajinoki), krzewów wawrzynkowatych gampi (Vickstroemia cannescens, Diplomorpha sikokiana) oraz mitsumata  (Edgeworthia papyrifera), ponadto wykorzystywane są konopie, bawełna, a nawet włosie zwierzęce i włókna syntetyczne. Włókna morwy cechują się znaczną długością i jednocześnie są bardzo cienkie. Dodane do zawiesiny śluzowate wyciągi roślinne (neri) pozwalają na czerpanie bardzo cienkich arkuszy. Produkowana w ten sposób bibułka, czerpana ręcznie formą zanurzeniową z ruchomym sitem z pręcików bambusowych, cechuje się jednorodnością, niską gramaturą (przeciętnie kilkanaście g/m2, choć produkowane są nawet bibułki o gramaturze ok. 4 g/m2) i dużą przejrzystością, ma barwę białą lub naturalnie kremową. Produkowane są także papiery o wyższych gramaturach, w różnych kolorach i zróżnicowanej fakturze - od gładkich po wyroby o wyraźnym, grubym włóknie, a także z dodatkiem włókien syntetycznych i drobin metalicznych.
  
Bibułki papierosowe, serwetkowe, przebitkowe i przekładkowe są zaklejane w masie. Tego rodzaju bibułki bywały stosowane jako przekładki ochraniające ryciny.
+
Bibułka zwana konserwatorską jest wykorzystywana w introligatorstwie i konserwacji-restauracji zabytkowych kodeksów do naprawy przedarć papieru, wzmacniania osłabionych kart poprzez dublaż oraz wzmacniania grzbietów kart (falców) i składek. Grubsze odmiany papieru washi są stosowane do uzupełniania ubytków w papierze oraz do wzmacniania różnych uszkodzonych elementów oprawy, np. narożników, grzbietów, przegubów. Ozdobne gatunki papieru japońskiego są używane na wyklejki i obleczenia okładek oraz do dekoracji okładek metodą kolażu. Papier japoński jest używany na odbitki grafik oraz w wydawnictwach bibliofilskich.
 
+
W introligatorstwie i konserwacji-restauracji papieru stosowana jest głównie bibułka nieprzeklejona, długowłóknista, tzw. bibułka konserwatorska (zwana także bibułką japońską). Używa się jej do wzmacniania osłabionych kart poprzez dublaż, czyli wzmocnienia powierzchniowego konserwowanej karty. W konserwacji-restauracji zabytkowych kodeksów bibułka służy do naprawy przedarć papieru oraz wzmacniania grzbietów kart. Jest używana do wzmacniania różnych uszkodzonych elementów oprawy, np. narożników, grzbietów, przegubów. Do uzupełniania ubytków w papierze wykorzystuje się odpowiednio dobrane masy papiernicze lub papiery długowłókniste.
+
  
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
Linia 14: Linia 12:
 
[[Papier]] <br>
 
[[Papier]] <br>
 
[[Bibuła]] <br>
 
[[Bibuła]] <br>
[[Bibułka japońska]] <br>
+
[[Bibułka]] <br>
 +
 
 +
==Przypisy==
 +
 
 +
# S. Jakucewicz, Papiery ozdobne: (text & cover), Warszawa 2006, s. 125-126.
 +
# Washi, w: Wikipedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/Washi
  
 
----
 
----
 
Autor: '''E.P.'''
 
Autor: '''E.P.'''

Aktualna wersja na dzień 23:29, 1 kwi 2022

Bibułka japońska

(papier japoński, washi) (ang. Japanese paper; fr. papier japonais; niem. Japanpapier)

Półprzezroczysty długowłóknisty japoński wyrób papierowy, pierwotnie wytwarzany ręcznie, współcześnie jest wytwarzany zarówno ręcznie jak i maszynowo. Do jego wyrobu wykorzystywane są włókna różnych niskopiennych drzew, przede wszystkim morwy papierowej kozo (Broussonetia kajinoki), krzewów wawrzynkowatych gampi (Vickstroemia cannescens, Diplomorpha sikokiana) oraz mitsumata (Edgeworthia papyrifera), ponadto wykorzystywane są konopie, bawełna, a nawet włosie zwierzęce i włókna syntetyczne. Włókna morwy cechują się znaczną długością i jednocześnie są bardzo cienkie. Dodane do zawiesiny śluzowate wyciągi roślinne (neri) pozwalają na czerpanie bardzo cienkich arkuszy. Produkowana w ten sposób bibułka, czerpana ręcznie formą zanurzeniową z ruchomym sitem z pręcików bambusowych, cechuje się jednorodnością, niską gramaturą (przeciętnie kilkanaście g/m2, choć produkowane są nawet bibułki o gramaturze ok. 4 g/m2) i dużą przejrzystością, ma barwę białą lub naturalnie kremową. Produkowane są także papiery o wyższych gramaturach, w różnych kolorach i zróżnicowanej fakturze - od gładkich po wyroby o wyraźnym, grubym włóknie, a także z dodatkiem włókien syntetycznych i drobin metalicznych.

Bibułka zwana konserwatorską jest wykorzystywana w introligatorstwie i konserwacji-restauracji zabytkowych kodeksów do naprawy przedarć papieru, wzmacniania osłabionych kart poprzez dublaż oraz wzmacniania grzbietów kart (falców) i składek. Grubsze odmiany papieru washi są stosowane do uzupełniania ubytków w papierze oraz do wzmacniania różnych uszkodzonych elementów oprawy, np. narożników, grzbietów, przegubów. Ozdobne gatunki papieru japońskiego są używane na wyklejki i obleczenia okładek oraz do dekoracji okładek metodą kolażu. Papier japoński jest używany na odbitki grafik oraz w wydawnictwach bibliofilskich.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Papierowe wyroby
Papier
Bibuła
Bibułka

Przypisy

  1. S. Jakucewicz, Papiery ozdobne: (text & cover), Warszawa 2006, s. 125-126.
  2. Washi, w: Wikipedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/Washi

Autor: E.P.