Papier kartunowy: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 15:34, 19 mar 2022

Papier kartunowy

(papier kattunowy, papier perkalowy) (ang. callico paper; niem. Kattunpapier)

Określenie stosowane na pocz. XIX w. na dekoracyjne papiery drukowane drzeworytnicze. Źródłem nazwy była technika dekorowania płócien bawełnianych, na których odbijano drzeworytnicze matryce, przeniesiona na dekorację papieru, wykorzystywanego na tapety, do wyklejania pudełek, szafek itp. a także do celów introligatorskich.

Można się spotkać także określeniem "drukowane na kształt kartunu”. Nazwa została użyta przez niemieckiego przyrodnika i historyka Karla Philippa Funke i w ten sposób przetłumaczona na język polski przez Antoniego Baderę (K.P. Funke, 1814). W Polsce słowo kartun, pochodzące od niemieckiego narzeczowego Kartun zamiast Kattun, oznaczało bawełnę. Z czasem, słowo kartun zastąpiono pochodzącym z francuskiego słowem perkal (tut. papiery perkalowe), które oznacza mocną, gładką tkaninę bawełnianą o splocie płóciennym. Jednak współcześnie, w literaturze przedmiotu, proponuje się stosować nazwę papiery drukowane drzeworytnicze.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Papiery drukowane drzeworytnicze
Papiery drukowane walcowane

Przypisy

1. Kartun w: Brückner Aleksander, Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa, 1974, s. 221.
2. Funke K. P., Technologia czyli nauka użytkowania z płodów przyrodzonych. W niemieckim języku napisana przez P. Funke; teraz na polski język przełożona, Warszawa, 1814, s. 69.
3. Siemieniako E., Praca magisterska teoretyczno-badawcza: Dekoracyjne papiery ręcznie wykonywane stosowane w oprawach książek od XV do XVIII w. Katalog zbiorów papierów dekoracyjnych w oprawach książek Biblioteki Kórnickiej PAN, wydruk komputerowy,(promotor: M. Pronobis-Gajdzis), UMK, Toruń 2018, s. 35-50.

Autor: M.P.B., E.P.