Papierowe wyroby: Różnice pomiędzy wersjami
Z Leksykon oprawoznawczy
(→wg gramatury) |
(→wg grup użytkowych) |
||
| (Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
==Papierowe wyroby== | ==Papierowe wyroby== | ||
| − | (produkty papierowe, wyroby papiernicze | + | (produkty papierowe, wyroby papiernicze) |
Nazwą obejmuje się łącznie wytwory i przetwory papierowe. | Nazwą obejmuje się łącznie wytwory i przetwory papierowe. | ||
| Linia 8: | Linia 8: | ||
===Przetwory papierowe=== | ===Przetwory papierowe=== | ||
| − | Produkty otrzymane w wyniku poddania wytworów papierowych procesom technologicznym, | + | Produkty otrzymane w wyniku poddania wytworów papierowych procesom technologicznym, takim jak: powlekanie, nasycanie, laminowanie, i/lub obróbce mechanicznej (np. tłoczenie). Ta ostatnia służy do nadawania wytworowi papierowemu kształtu i/lub struktury przestrzennej, np. tektura falista. |
==Klasyfikacja wyrobów papierowych== | ==Klasyfikacja wyrobów papierowych== | ||
===wg gramatury=== | ===wg gramatury=== | ||
| − | + | Według normy ISO 4046; 1978 mimo, że nieobowiązujący, jest stosowany niemalże we wszystkich krajach Europy i zalecany podział wyrobów papierowych na: papier - do 225 g/m², tekturę - powyżej 225 g/m². | |
W niektórych krajach stosowane są podziały zwyczajowe: | W niektórych krajach stosowane są podziały zwyczajowe: | ||
| − | * Polska | + | * Polska: bibułka do 28 g/m²; papier 29g/m² - 160g/m², kartony 161g/m² - 315g/m², tektura powyżej 315g/m²; |
| − | * Niemcy | + | * Niemcy: papier 7g/m² - 150g/m², kartony 151g/m² - 600g/m², tektura powyżej 600g/m²; |
| − | * Szwajcaria | + | * Szwajcaria: papier do 150g/m², kartony 160g/m² - 700g/m², tektura powyżej 800g/m² - 2400g/m². |
===wg składu=== | ===wg składu=== | ||
W krajach Unii Europejskiej stosowany jest podział oparty na niemieckiej normie DIN6730:2005-05 na: | W krajach Unii Europejskiej stosowany jest podział oparty na niemieckiej normie DIN6730:2005-05 na: | ||
* wytwory papierowe bezdrzewne (ang. wood-free papers, niem. holzfreie Papier) - mogą zawierać do 5% włókien niezdelignifikowanych (ścier drzewny lub inne masy mechaniczne) | * wytwory papierowe bezdrzewne (ang. wood-free papers, niem. holzfreie Papier) - mogą zawierać do 5% włókien niezdelignifikowanych (ścier drzewny lub inne masy mechaniczne) | ||
| − | * wytwory papierowe drzewne - zawierają 10-75% włókien ścieru drzewnego lub innych | + | * wytwory papierowe drzewne - zawierają 10-75% włókien ścieru drzewnego lub innych mas mechanicznych, w tym: |
** wytwory p. prawie bezdrzewne (ang. almost wood-free papers, niem. fast holzfreie Papiere) - 10 - 15 % włókien niezdelignifikowanych | ** wytwory p. prawie bezdrzewne (ang. almost wood-free papers, niem. fast holzfreie Papiere) - 10 - 15 % włókien niezdelignifikowanych | ||
** wytwory nisko drzewne (ang. light wood-containing papers, niem. leicht holzhaltige Papiere) - 20- 30 % włókien niezdelignifikowanych | ** wytwory nisko drzewne (ang. light wood-containing papers, niem. leicht holzhaltige Papiere) - 20- 30 % włókien niezdelignifikowanych | ||
===wg grup użytkowych=== | ===wg grup użytkowych=== | ||
| − | * do drukowania (ang. printing paper, niem. Druckpapier) | + | * do drukowania (ang. printing paper, niem. Druckpapier); |
| − | * do pisania i kreślarsko-użytkowe(ang. draftingpaper, niem. Zeichenpapier) | + | * do pisania i kreślarsko-użytkowe (ang. draftingpaper, niem. Zeichenpapier); |
| − | * pakowe przemysłowo-techniczne (ang. wrapping, wrapping paper, packing paper, wrap, wrapper, niem. Einschlagpapier, Packpapier, Einwickelpapier) | + | * pakowe przemysłowo-techniczne (ang. wrapping, wrapping paper, packing paper, wrap, wrapper, niem. Einschlagpapier, Packpapier, Einwickelpapier); |
| − | * elektrotechniczne (ang. electrical insulating paper, niem. Isolierpapier, elektrotechnische Isolationspapiere) | + | * elektrotechniczne (ang. electrical insulating paper, niem. Isolierpapier, elektrotechnische Isolationspapiere); |
| − | * podłożowe | + | * podłożowe do powlekania, nasycania, laminowania; |
| − | * higieniczne (ang. sanitary paper, hygienic paper, niem. hygienisches Papier) | + | * higieniczne (ang. sanitary paper, hygienic paper, niem. hygienisches Papier); |
| − | * chłonne (ang. absorbent paper, blotting paper, bibulous paper, niem. Saugpapier, Fiiesspapier) | + | * chłonne (ang. absorbent paper, blotting paper, bibulous paper, niem. Saugpapier, Fiiesspapier); |
| − | * filtracyjne (ang. filter paper, filtering paper, niem. Filterpapier, Filtrierpapier) | + | * filtracyjne (ang. filter paper, filtering paper, niem. Filterpapier, Filtrierpapier); |
| − | * introligatorskie (ang. book binders paper, niem. | + | * introligatorskie (ang. book binders paper, niem. Buchbinderpapier). |
| − | Obecne (2019 r.) zmiany technologiczne w produkcji papieru (wprowadzenie technologii wielowarstwowej nawet do produkcji papierów niskogramaturowych) | + | Obecne (2019 r.) zmiany technologiczne w produkcji papieru (wprowadzenie technologii wielowarstwowej nawet do produkcji papierów niskogramaturowych) wymuszają zmiany w klasyfikacji wyrobów papierowych. Konsekwencją jest wykluczenie dwóch kryteriów podziału: gramatury i wielowarstwowości. Pozostają kryteria intuicyjne: sztywność i zastosowanie. |
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
| − | [[ | + | [[Gramatura papieru]] <br> |
[[Papier]] <br> | [[Papier]] <br> | ||
| − | |||
[[Bibuła]] <br> | [[Bibuła]] <br> | ||
| + | [[Bibułka]] <br> | ||
| + | [[Bibułka japońska]] <br> | ||
[[Karton]] <br> | [[Karton]] <br> | ||
[[Tektura]] <br> | [[Tektura]] <br> | ||
| Linia 51: | Linia 52: | ||
# Jakucewicz S., Wstęp do papiernictwa, Warszawa 2014. | # Jakucewicz S., Wstęp do papiernictwa, Warszawa 2014. | ||
| + | # Sobucki W., Jeżewska E., Wiedza o papierze dla konserwatorów zbiorów, Warszawa 2015, s. 15. | ||
---- | ---- | ||
Autor: '''M.P.B.''' | Autor: '''M.P.B.''' | ||
Aktualna wersja na dzień 08:26, 14 mar 2022
Spis treści
Papierowe wyroby
(produkty papierowe, wyroby papiernicze)
Nazwą obejmuje się łącznie wytwory i przetwory papierowe.
Wytwory papierowe
Tworzywa włókniste otrzymane w postaci wstęgi lub arkusza z odpowiednio przygotowanych, uformowanych, odwodnionych i wysuszonych włókien roślinnych (niekiedy z udziałem włókien zwierzęcych, mineralnych, syntetycznych), z ewentualnym dodatkiem wypełniaczy, środków zaklejających, barwników oraz innych chemicznych środków pomocniczych. Typowym przedstawicielem jest papier niepowlekany.
Przetwory papierowe
Produkty otrzymane w wyniku poddania wytworów papierowych procesom technologicznym, takim jak: powlekanie, nasycanie, laminowanie, i/lub obróbce mechanicznej (np. tłoczenie). Ta ostatnia służy do nadawania wytworowi papierowemu kształtu i/lub struktury przestrzennej, np. tektura falista.
Klasyfikacja wyrobów papierowych
wg gramatury
Według normy ISO 4046; 1978 mimo, że nieobowiązujący, jest stosowany niemalże we wszystkich krajach Europy i zalecany podział wyrobów papierowych na: papier - do 225 g/m², tekturę - powyżej 225 g/m². W niektórych krajach stosowane są podziały zwyczajowe:
- Polska: bibułka do 28 g/m²; papier 29g/m² - 160g/m², kartony 161g/m² - 315g/m², tektura powyżej 315g/m²;
- Niemcy: papier 7g/m² - 150g/m², kartony 151g/m² - 600g/m², tektura powyżej 600g/m²;
- Szwajcaria: papier do 150g/m², kartony 160g/m² - 700g/m², tektura powyżej 800g/m² - 2400g/m².
wg składu
W krajach Unii Europejskiej stosowany jest podział oparty na niemieckiej normie DIN6730:2005-05 na:
- wytwory papierowe bezdrzewne (ang. wood-free papers, niem. holzfreie Papier) - mogą zawierać do 5% włókien niezdelignifikowanych (ścier drzewny lub inne masy mechaniczne)
- wytwory papierowe drzewne - zawierają 10-75% włókien ścieru drzewnego lub innych mas mechanicznych, w tym:
- wytwory p. prawie bezdrzewne (ang. almost wood-free papers, niem. fast holzfreie Papiere) - 10 - 15 % włókien niezdelignifikowanych
- wytwory nisko drzewne (ang. light wood-containing papers, niem. leicht holzhaltige Papiere) - 20- 30 % włókien niezdelignifikowanych
wg grup użytkowych
- do drukowania (ang. printing paper, niem. Druckpapier);
- do pisania i kreślarsko-użytkowe (ang. draftingpaper, niem. Zeichenpapier);
- pakowe przemysłowo-techniczne (ang. wrapping, wrapping paper, packing paper, wrap, wrapper, niem. Einschlagpapier, Packpapier, Einwickelpapier);
- elektrotechniczne (ang. electrical insulating paper, niem. Isolierpapier, elektrotechnische Isolationspapiere);
- podłożowe do powlekania, nasycania, laminowania;
- higieniczne (ang. sanitary paper, hygienic paper, niem. hygienisches Papier);
- chłonne (ang. absorbent paper, blotting paper, bibulous paper, niem. Saugpapier, Fiiesspapier);
- filtracyjne (ang. filter paper, filtering paper, niem. Filterpapier, Filtrierpapier);
- introligatorskie (ang. book binders paper, niem. Buchbinderpapier).
Obecne (2019 r.) zmiany technologiczne w produkcji papieru (wprowadzenie technologii wielowarstwowej nawet do produkcji papierów niskogramaturowych) wymuszają zmiany w klasyfikacji wyrobów papierowych. Konsekwencją jest wykluczenie dwóch kryteriów podziału: gramatury i wielowarstwowości. Pozostają kryteria intuicyjne: sztywność i zastosowanie.
Zobacz też
Gramatura papieru
Papier
Bibuła
Bibułka
Bibułka japońska
Karton
Tektura
Przypisy
- Jakucewicz S., Wstęp do papiernictwa, Warszawa 2014.
- Sobucki W., Jeżewska E., Wiedza o papierze dla konserwatorów zbiorów, Warszawa 2015, s. 15.
Autor: M.P.B.
