Naklejanie: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 11:32, 3 mar 2022

Naklejanie

(dublowanie, dublaż) (ang. lining)

Naklejanie płaskich obiektów papierowych, szczególnie wielkoformatowych (map, plakatów, dokumentów itp.) jest sposobem ich oprawy i przygotowania do użytkowania.

Zależnie od przeznaczenia, obiekty naklejano na różne podłoża, przy użyciu różnego rodzaju klejów, oraz wykańczano je w różny sposób.

Tradycyjny sposób dublażu polega na naklejeniu obiektu na płótno, które jest napięte na ramie (przybite na brzegach do deski). Do klejenia używano klajstru, a wraz z wprowadzeniem do użycia kleju dyspersyjnego - mieszanką klajstrowo-dyspersyjną. Po wysuszeniu, brzegi płótna przycinano i zawijano wąską lamówką na skraj obiektu, lub przycinano równo z dokumentem. Mapy i plansze do użytku szkolnego zaopatrywano na dwóch brzegach w drążek, który usztywniał obiekt oraz służył za oś do nawijania mapy dla jej przechowywania.

Obiekty przeznaczone do składania (mapy oraz dokumenty, np. świadectwa) przed naklejeniem rozcinano na części zgodnie z docelowym formatem, a następnie naklejano częściami, z zachowaniem kilkumilimetrowego odstępu. Niekiedy tak zdublowane obiekty zaopatrywano w twardą okładkę, o formacie obiektu po złożeniu.

Obiekty przeznaczone do ekspozycji (fotografie) naklejano na podłoża twarde: tekturę, deskę, blachę. Do naklejania stosowano różnego rodzaju kleje na zimno lub na gorąco, także klej kauczukowy, a współcześnie kleje w sprayu oraz folie dwustronnie klejące. Konsekwencją użycia kleju wodnego jest rozciąganie obiektu papierowego, który po wyschnięciu kurczy się i ściąga i wypacza cały obiekt, dlatego spodnia strona podłoża musi zostać podklejona papierem o podobnych właściwościach (kaszerowanie).

Naklejanie map, planów, rysunków technicznych i innych tego typu dokumentów wchodzi w zakres prac introligatorskich i stanowiła specjalność niektórych zakładów.

W zakres prac konserwatorskich wchodzi naklejanie na karty bibułki japońskiej w celu wzmocnienia papieru. Do tego celu stosowano klajster, metylocelulozę i jej pochodne oraz acetylocelulozę. Współcześnie produkowane są bibułki z powłoką syntetycznego kleju, działającego na gorąco (→laminowanie) lub na zimno.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Klejenie
Laminowanie

Autor: E.P.