Format bibliograficzny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Format bibliograficzny)
 
(Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 12: Linia 12:
 
* Arkusz trzykrotnie złamany to format octavo (8°); z arkusza powstaje osiem kart, kierunek kres jest pionowy, a filigran znajduje się w górnym rogu.
 
* Arkusz trzykrotnie złamany to format octavo (8°); z arkusza powstaje osiem kart, kierunek kres jest pionowy, a filigran znajduje się w górnym rogu.
 
* Arkusz czterokrotnie złamany to format sedecimo (16°); z arkusza powstaje szesnaście kart, kierunek kres jest poziomy.  
 
* Arkusz czterokrotnie złamany to format sedecimo (16°); z arkusza powstaje szesnaście kart, kierunek kres jest poziomy.  
* Format duodecimo (12°) powstawał wskutek falcowania kombinowanego: równoległego, na trzy części i prostopadłego, skłądka liczyła 12 kart.  
+
* Format duodecimo (12°) powstawał wskutek falcowania kombinowanego: równoległego, na trzy części i prostopadłego, składka liczyła 12 kart.  
 
* Format tzw. elzewirowski (24°) powstawał z podziału arkusza na trzy części a następnie czterokrotnego złamania każdej z nich; w efekcie z arkusza powstawały 24 karty.
 
* Format tzw. elzewirowski (24°) powstawał z podziału arkusza na trzy części a następnie czterokrotnego złamania każdej z nich; w efekcie z arkusza powstawały 24 karty.
  
Linia 23: Linia 23:
  
 
==Przypisy==
 
==Przypisy==
# Barbara Kalisz (oprac.): Słownik wydawcy, Warszawa 1997, s. 62-63.
+
# Słownik wydawcy, Barbara Kalisz (oprac.), Warszawa 1997, s. 62-63.
 
# Encyklopedia wiedzy o książce [red. Birkenmajer A., Kocowski B., Trzynadlowski J.], Wrocław, Warszawa, Kraków, 1971, szp. 722-723.
 
# Encyklopedia wiedzy o książce [red. Birkenmajer A., Kocowski B., Trzynadlowski J.], Wrocław, Warszawa, Kraków, 1971, szp. 722-723.
# Szwejkowska H. książka drukowana XV - XVIII wieku. Zarys historyczny, Wrocław 1980.  
+
# Szwejkowska H. książka drukowana XV - XVIII wieku. Zarys historyczny, Wrocław 1980, s. 63-65.  
 
----
 
----
Autor: '''MPG, E.P.'''
+
Autor: '''M.P.B., E.P.'''

Aktualna wersja na dzień 16:41, 16 lut 2022

Format bibliograficzny

Format książki podawany przy inkunabułach i starych drukach. Wynika on z ilości i sposobu złamań arkusza drukarskiego, których konsekwencją jest:

  • ilość kart znajdujących się w składce
  • kierunek kres
  • położenie filigranu.

Ponieważ arkusze papieru nie miały ustalonych wymiarów, wielkość książek w tym samym formacie mogła być różna, np. książki w formacie 8° miewały wysokość od 18 do 25 cm.

Formaty

  • Arkusz niezłamany nosi nazwę plano, kierunek kres jest poziomy, filigran znajduje się w górnej lub dolnej części arkusza.
  • Arkusz jednokrotnie złamany to format folio (2°); z arkusza powstają dwie karty (bifolium), kierunek kres jest pionowy, a filigran znajduje się na środku jednej z kart. Składki powstawały z połączenia kilku bifoliów.
  • Arkusz dwukrotnie złamany to format quarto (4°); z arkusza powstają cztery karty, kierunek kres jest poziomy, filigran znajduje się na górnym złamie.
  • Arkusz trzykrotnie złamany to format octavo (8°); z arkusza powstaje osiem kart, kierunek kres jest pionowy, a filigran znajduje się w górnym rogu.
  • Arkusz czterokrotnie złamany to format sedecimo (16°); z arkusza powstaje szesnaście kart, kierunek kres jest poziomy.
  • Format duodecimo (12°) powstawał wskutek falcowania kombinowanego: równoległego, na trzy części i prostopadłego, składka liczyła 12 kart.
  • Format tzw. elzewirowski (24°) powstawał z podziału arkusza na trzy części a następnie czterokrotnego złamania każdej z nich; w efekcie z arkusza powstawały 24 karty.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Format książki
Format biblioteczny
Format specjalny

Przypisy

  1. Słownik wydawcy, Barbara Kalisz (oprac.), Warszawa 1997, s. 62-63.
  2. Encyklopedia wiedzy o książce [red. Birkenmajer A., Kocowski B., Trzynadlowski J.], Wrocław, Warszawa, Kraków, 1971, szp. 722-723.
  3. Szwejkowska H. książka drukowana XV - XVIII wieku. Zarys historyczny, Wrocław 1980, s. 63-65.

Autor: M.P.B., E.P.