Arabeska narożna: Różnice pomiędzy wersjami

Z Leksykon oprawoznawczy
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Grafika)
 
(Nie pokazano 2 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 2: Linia 2:
 
(fr. arabesque d'angle)
 
(fr. arabesque d'angle)
  
Wyciskany z tłoka niewielki (ok. 2-3x1-2cm) motyw o kształcie zbliżonym do wydłużonego trójkąta wypełnionego →arabeską, przystosowany do zdobienia wewnętrznych narożników zwierciadeł okładzin, w których dwoma bokami styka się z ramką bądź tymiż bokami jest w nią wkomponowany. Charakterystyczny dla renesansowych opraw włoskich (zwłaszcza weneckich i rzymskich) z 1 poł. XVI w., a pod ich wpływem także dla dzieł francuskich i niemieckich. Najpóźniej w latach 50. XVI w. pojawił się w introligatorstwie krakowskim, w którym ukazywano go nie tylko w narożnikach zwierciadeł ale i jako składnik charakterystycznych medalionów w typie [[mandorla stilizatta]]. Na dziełach włoskich XVI w. spotyka się też odmianę a. n., w której wewnętrzny – najdłuższy – bok obrysowany jest wklęsło-wypukłą linią; stanowi to uproszczone naśladownictwo maureskowych [[ćwierćmedalion|ćwierćmedalionów]] z opraw perskich i arabskich; niekiedy z połączonych czterech wycisków takich tłoków tworzono centralny medalion w typie [[schamsa]].        
+
Wyciskany z tłoka niewielki motyw o kształcie zbliżonym do równobocznego lub wydłużonego trójkąta wypełnionego arabeską, przystosowany do zdobienia wewnętrznych narożników zwierciadeł okładzin, w których dwoma bokami styka się z ramką bądź tymiż bokami jest w nią wkomponowany. Charakterystyczny dla renesansowych opraw włoskich (zwłaszcza weneckich i rzymskich) z 1 poł. XVI w., a pod ich wpływem także dla dzieł francuskich i niemieckich. Najpóźniej w latach 40. XVI w. spopularyzowany w introligatorstwie krakowskim. Warianty a. n. o kształcie wydłużonego trójkąta ukazywano nie tylko w narożnikach zwierciadeł ale i jako składnik charakterystycznych medalionów w typie mandorla stilizatta. Na dziełach włoskich XVI w. spotyka się też odmianę a. n., w której wewnętrzny – najdłuższy – bok obrysowany jest wklęsło-wypukłą linią; stanowi to uproszczone naśladownictwo maureskowych ćwierćmedalionów z opraw perskich i arabskich; niekiedy z połączonych 4 wycisków takich tłoków tworzono centralny medalion w typie schamsa.
  
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
Linia 18: Linia 18:
 
Plik:Arabeska narożna 16.jpg | Fragment okładziny włoskiej oprawy renesansowej z arabeskami narożnymi w zwierciadle, 1 poł. XVI w.
 
Plik:Arabeska narożna 16.jpg | Fragment okładziny włoskiej oprawy renesansowej z arabeskami narożnymi w zwierciadle, 1 poł. XVI w.
 
Plik:Arabeska narożna 2.jpg | Arabeska narożna na polskiej oprawie renesansowej, ok. poł. XVI w.
 
Plik:Arabeska narożna 2.jpg | Arabeska narożna na polskiej oprawie renesansowej, ok. poł. XVI w.
Plik:Arabeska narożna 1.jpg
+
Plik:Arabeska narożna 1.jpg | Symetryczna forma arabeski narożnej na polskiej oprawie renesansowej, XVI w.
Plik:Arabeska narożna 4.jpg
+
Plik:Arabeska narożna 4.jpg | Symetryczna forma arabeski narożnej na polskiej oprawie renesansowej, XVI w.
Plik:Arabeska narożna 5.jpg
+
Plik:Arabeska narożna 5.jpg | Symetryczna forma arabeski narożnej na polskiej oprawie renesansowej, XVI w.
Plik:Arabeska narożna 6.jpg
+
 
 
</gallery>
 
</gallery>
 +
 +
==Przypisy==
 +
 +
# Laucevičius 1976, il. 119-120, 422, 424 i in.;
 +
# Marcon 1999, s. 35-50;
 +
# Macchi F. i L. 2007, tabl. 48-49, 51-52, 77 i in.
 
----
 
----
 
Autor: '''A.W.'''
 
Autor: '''A.W.'''

Aktualna wersja na dzień 13:48, 2 cze 2021

Arabeska narożna

(fr. arabesque d'angle)

Wyciskany z tłoka niewielki motyw o kształcie zbliżonym do równobocznego lub wydłużonego trójkąta wypełnionego arabeską, przystosowany do zdobienia wewnętrznych narożników zwierciadeł okładzin, w których dwoma bokami styka się z ramką bądź tymiż bokami jest w nią wkomponowany. Charakterystyczny dla renesansowych opraw włoskich (zwłaszcza weneckich i rzymskich) z 1 poł. XVI w., a pod ich wpływem także dla dzieł francuskich i niemieckich. Najpóźniej w latach 40. XVI w. spopularyzowany w introligatorstwie krakowskim. Warianty a. n. o kształcie wydłużonego trójkąta ukazywano nie tylko w narożnikach zwierciadeł ale i jako składnik charakterystycznych medalionów w typie mandorla stilizatta. Na dziełach włoskich XVI w. spotyka się też odmianę a. n., w której wewnętrzny – najdłuższy – bok obrysowany jest wklęsło-wypukłą linią; stanowi to uproszczone naśladownictwo maureskowych ćwierćmedalionów z opraw perskich i arabskich; niekiedy z połączonych 4 wycisków takich tłoków tworzono centralny medalion w typie schamsa.

Zobacz też

Indeks alfabetyczny
Ćwierćmedalion
Mandorla stilizatta
Schamsa

Grafika

Przypisy

  1. Laucevičius 1976, il. 119-120, 422, 424 i in.;
  2. Marcon 1999, s. 35-50;
  3. Macchi F. i L. 2007, tabl. 48-49, 51-52, 77 i in.

Autor: A.W.