Alegoria: Różnice pomiędzy wersjami
(→Grafika) |
m (→Alegoria: uzupełn. term. ang.) |
||
| (Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
==Alegoria== | ==Alegoria== | ||
| − | (fr. allégorie) | + | (ang. allegory; fr. allégorie) |
Przedstawienie abstrakcyjnego pojęcia za pomocą ludzkiej postaci, zwierzęcia lub grupy figuralnej o skodyfikowanych cechach wyglądu (atrybuty, upozowanie i gesty, kostium) oraz zachowania. W zdobnictwie opraw motywy a-i uległy rozpowszechnieniu w XVI w., głównie jako zwielokrotnione wizerunki personifikacji w radełkowaniach, przedstawienia na plakietach lub w medalionach osadzone w kulturze antycznej lub Biblii (np. putto z czaszką i klepsydrą, Venus i Amor, Fortuna, Sprawiedliwość, Judyta z głową Holofernesa, samobójstwo Lukrecji), ponadto alegorie władzy królewskiej i kościelnej itp. W XVII-XVIII w., mimo bujnego rozkwitu alegoryki w Europie, przedstawienia tego rodzaju rzadko pojawiały się na oprawach (np. a-e religijne oraz związane z propagandą władzy cesarskiej i królewskiej na oprawach złotniczych, niekiedy – ze względu na barokowe skomplikowanie treści – malowane). Graficzne i malarskie scenki a-ne chętnie ukazywano na oprawach almanachów i innych niewielkich wydawnictw z kon. XVIII-pocz. XIX w. Mimo późniejszego, technicznego zwiększenia możliwości ukazywania postaci i scen figuralnych na →wydawniczych oprawach, popularność a-i systematycznie malała, ustępując m.in. przedstawieniom symbolicznym. | Przedstawienie abstrakcyjnego pojęcia za pomocą ludzkiej postaci, zwierzęcia lub grupy figuralnej o skodyfikowanych cechach wyglądu (atrybuty, upozowanie i gesty, kostium) oraz zachowania. W zdobnictwie opraw motywy a-i uległy rozpowszechnieniu w XVI w., głównie jako zwielokrotnione wizerunki personifikacji w radełkowaniach, przedstawienia na plakietach lub w medalionach osadzone w kulturze antycznej lub Biblii (np. putto z czaszką i klepsydrą, Venus i Amor, Fortuna, Sprawiedliwość, Judyta z głową Holofernesa, samobójstwo Lukrecji), ponadto alegorie władzy królewskiej i kościelnej itp. W XVII-XVIII w., mimo bujnego rozkwitu alegoryki w Europie, przedstawienia tego rodzaju rzadko pojawiały się na oprawach (np. a-e religijne oraz związane z propagandą władzy cesarskiej i królewskiej na oprawach złotniczych, niekiedy – ze względu na barokowe skomplikowanie treści – malowane). Graficzne i malarskie scenki a-ne chętnie ukazywano na oprawach almanachów i innych niewielkich wydawnictw z kon. XVIII-pocz. XIX w. Mimo późniejszego, technicznego zwiększenia możliwości ukazywania postaci i scen figuralnych na →wydawniczych oprawach, popularność a-i systematycznie malała, ustępując m.in. przedstawieniom symbolicznym. | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
<gallery> | <gallery> | ||
Plik:Fortuna2, Furstenberg, De Marinis 1966, s. 136-137.jpg | Alegoria Fortuny na oprawie włoskiej z XVI w., repr. wg: De Marinis 1966, s. 136-137 | Plik:Fortuna2, Furstenberg, De Marinis 1966, s. 136-137.jpg | Alegoria Fortuny na oprawie włoskiej z XVI w., repr. wg: De Marinis 1966, s. 136-137 | ||
| + | Plik:Personifikacje 4b.jpg | Alegoria Sprawiedliwości, plakieta na oprawie renesansowej, XVI w., WBP - Książnica Kopernikańska w Toruniu, fot. T. Dorawa | ||
File:Polonia.gif|Alegoria Polski wykuwającej daty powstań narodowych | File:Polonia.gif|Alegoria Polski wykuwającej daty powstań narodowych | ||
File:Polonia2.gif|Alegoria Polski na tronie | File:Polonia2.gif|Alegoria Polski na tronie | ||
Aktualna wersja na dzień 19:31, 3 lut 2021
Spis treści
Alegoria
(ang. allegory; fr. allégorie)
Przedstawienie abstrakcyjnego pojęcia za pomocą ludzkiej postaci, zwierzęcia lub grupy figuralnej o skodyfikowanych cechach wyglądu (atrybuty, upozowanie i gesty, kostium) oraz zachowania. W zdobnictwie opraw motywy a-i uległy rozpowszechnieniu w XVI w., głównie jako zwielokrotnione wizerunki personifikacji w radełkowaniach, przedstawienia na plakietach lub w medalionach osadzone w kulturze antycznej lub Biblii (np. putto z czaszką i klepsydrą, Venus i Amor, Fortuna, Sprawiedliwość, Judyta z głową Holofernesa, samobójstwo Lukrecji), ponadto alegorie władzy królewskiej i kościelnej itp. W XVII-XVIII w., mimo bujnego rozkwitu alegoryki w Europie, przedstawienia tego rodzaju rzadko pojawiały się na oprawach (np. a-e religijne oraz związane z propagandą władzy cesarskiej i królewskiej na oprawach złotniczych, niekiedy – ze względu na barokowe skomplikowanie treści – malowane). Graficzne i malarskie scenki a-ne chętnie ukazywano na oprawach almanachów i innych niewielkich wydawnictw z kon. XVIII-pocz. XIX w. Mimo późniejszego, technicznego zwiększenia możliwości ukazywania postaci i scen figuralnych na →wydawniczych oprawach, popularność a-i systematycznie malała, ustępując m.in. przedstawieniom symbolicznym.
Zobacz też
Indeks alfabetyczny
Personifikacja
Symbol
Grafika
Alegoria Fortuny na oprawie włoskiej z XVI w., repr. wg: De Marinis 1966, s. 136-137
Alegoria Sprawiedliwości, plakieta na oprawie renesansowej, XVI w., WBP - Książnica Kopernikańska w Toruniu, fot. T. Dorawa
Alegoria Polski wykuwającej daty powstań narodowych
Alegoria Polski na tronie
Przypisy
- von Rabenau 1983, s. 319-327.
- Kozakiewicz 1996, s. 9-10.
Autor: A.W.
