Orzeł: Różnice pomiędzy wersjami
(→Zobacz też) |
m (→Nazwy w innych językach: uzupełnienie term. ang.) |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | (ang. eagle) | ||
| + | |||
Jeden z najpopularniejszych motywów w zdobnictwie opraw średniowiecznych. Na romańskich oprawach XII-XIII w. ukazywany głównie jako atrybut św. Jana Ewangelisty (z aureolą wokół głowy), jedno lub dwugłowy motyw zoomorficzny o różnorakiej symbolice (przeważnie ujęty z boku, z rozłożonymi skrzydłami) oraz motyw heraldyczny (ujęty frontalnie z symetrycznie rozpostartymi skrzydłami), na niewielkich, okrągłych i kwadratowych, tłokach. Szeroko rozpowszechniony na oprawach gotyckich XV-pocz. XVI w. jako samodzielny motyw na tłokach o najczęściej romboidalnym i okrągłym kształcie. Zazwyczaj podlegał stylizacji heraldycznej: ukazywany frontalne z głową w profilu, z otwartym dziobem i regularnie ukształtowanymi skrzydłami o długich lotkach ułożonych pionowo lub/i ukośnie; w kręgu niemieckim często jako tzw. Doppeladler (orzeł z podwójną głową) nierzadko pod koroną zamkniętą. Jako godło państwowe częsty na oprawach krakowskich 4 ćw. XV – pocz. XVI w. (np. Monogramisty IL vel Jana z Litwy), na których wyciskany z tłoków na ślepo lub złotem w narożach okładzin lub w zwierciadle. W introligatorstwie renesansowym jego popularność gwałtownie zmalała, odtąd też prezentowany najczęściej jako godło herbowe, np. w superekslibrisach królów Polski z XVI-XVIII w. i herbach państwowych na oprawach ksiąg urzędowych. W historyzującej konwencji przedstawieniowej ukazywany w herbach Królestwa Polskiego lub Rzeczypospolitej Obojga Narodów na wielu oprawach i okładkach wydawniczych książek polskich czasów zaborów (np. oprawy wydawnicze albumu Królowie Polscy Lessera z 1860 r. wykonane w warszawskim warsztacie Adolfa Kantora) oraz oprawach artystycznych (np. z paryskiej pracowni Wincentego Kisiela). Liczne nowatorskie projekty tłoków z herbowym O. Polskim, podlegającym stylistyce art deco lub oficjalnemu wzorcowi godła państwowego, powstały w okresie międzywojennym. Najczęściej w funkcji godła państwowego pojawia się we współczesnej w galanterii introligatorskiej. | Jeden z najpopularniejszych motywów w zdobnictwie opraw średniowiecznych. Na romańskich oprawach XII-XIII w. ukazywany głównie jako atrybut św. Jana Ewangelisty (z aureolą wokół głowy), jedno lub dwugłowy motyw zoomorficzny o różnorakiej symbolice (przeważnie ujęty z boku, z rozłożonymi skrzydłami) oraz motyw heraldyczny (ujęty frontalnie z symetrycznie rozpostartymi skrzydłami), na niewielkich, okrągłych i kwadratowych, tłokach. Szeroko rozpowszechniony na oprawach gotyckich XV-pocz. XVI w. jako samodzielny motyw na tłokach o najczęściej romboidalnym i okrągłym kształcie. Zazwyczaj podlegał stylizacji heraldycznej: ukazywany frontalne z głową w profilu, z otwartym dziobem i regularnie ukształtowanymi skrzydłami o długich lotkach ułożonych pionowo lub/i ukośnie; w kręgu niemieckim często jako tzw. Doppeladler (orzeł z podwójną głową) nierzadko pod koroną zamkniętą. Jako godło państwowe częsty na oprawach krakowskich 4 ćw. XV – pocz. XVI w. (np. Monogramisty IL vel Jana z Litwy), na których wyciskany z tłoków na ślepo lub złotem w narożach okładzin lub w zwierciadle. W introligatorstwie renesansowym jego popularność gwałtownie zmalała, odtąd też prezentowany najczęściej jako godło herbowe, np. w superekslibrisach królów Polski z XVI-XVIII w. i herbach państwowych na oprawach ksiąg urzędowych. W historyzującej konwencji przedstawieniowej ukazywany w herbach Królestwa Polskiego lub Rzeczypospolitej Obojga Narodów na wielu oprawach i okładkach wydawniczych książek polskich czasów zaborów (np. oprawy wydawnicze albumu Królowie Polscy Lessera z 1860 r. wykonane w warszawskim warsztacie Adolfa Kantora) oraz oprawach artystycznych (np. z paryskiej pracowni Wincentego Kisiela). Liczne nowatorskie projekty tłoków z herbowym O. Polskim, podlegającym stylistyce art deco lub oficjalnemu wzorcowi godła państwowego, powstały w okresie międzywojennym. Najczęściej w funkcji godła państwowego pojawia się we współczesnej w galanterii introligatorskiej. | ||
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
Wersja z 18:26, 7 sty 2021
(ang. eagle)
Jeden z najpopularniejszych motywów w zdobnictwie opraw średniowiecznych. Na romańskich oprawach XII-XIII w. ukazywany głównie jako atrybut św. Jana Ewangelisty (z aureolą wokół głowy), jedno lub dwugłowy motyw zoomorficzny o różnorakiej symbolice (przeważnie ujęty z boku, z rozłożonymi skrzydłami) oraz motyw heraldyczny (ujęty frontalnie z symetrycznie rozpostartymi skrzydłami), na niewielkich, okrągłych i kwadratowych, tłokach. Szeroko rozpowszechniony na oprawach gotyckich XV-pocz. XVI w. jako samodzielny motyw na tłokach o najczęściej romboidalnym i okrągłym kształcie. Zazwyczaj podlegał stylizacji heraldycznej: ukazywany frontalne z głową w profilu, z otwartym dziobem i regularnie ukształtowanymi skrzydłami o długich lotkach ułożonych pionowo lub/i ukośnie; w kręgu niemieckim często jako tzw. Doppeladler (orzeł z podwójną głową) nierzadko pod koroną zamkniętą. Jako godło państwowe częsty na oprawach krakowskich 4 ćw. XV – pocz. XVI w. (np. Monogramisty IL vel Jana z Litwy), na których wyciskany z tłoków na ślepo lub złotem w narożach okładzin lub w zwierciadle. W introligatorstwie renesansowym jego popularność gwałtownie zmalała, odtąd też prezentowany najczęściej jako godło herbowe, np. w superekslibrisach królów Polski z XVI-XVIII w. i herbach państwowych na oprawach ksiąg urzędowych. W historyzującej konwencji przedstawieniowej ukazywany w herbach Królestwa Polskiego lub Rzeczypospolitej Obojga Narodów na wielu oprawach i okładkach wydawniczych książek polskich czasów zaborów (np. oprawy wydawnicze albumu Królowie Polscy Lessera z 1860 r. wykonane w warszawskim warsztacie Adolfa Kantora) oraz oprawach artystycznych (np. z paryskiej pracowni Wincentego Kisiela). Liczne nowatorskie projekty tłoków z herbowym O. Polskim, podlegającym stylistyce art deco lub oficjalnemu wzorcowi godła państwowego, powstały w okresie międzywojennym. Najczęściej w funkcji godła państwowego pojawia się we współczesnej w galanterii introligatorskiej.
Zobacz też
Grafika
Przypisy
Autor: A.W.
