Tekst źródłowy strony Rombowy wzór

==Rombowy wzór==

(ang. diaper/diapered pattern, lozenge shape/pattern; fr. motif en losange)

Określenie dekoracji okładzin (rzadziej grzbietu i obcięć kart), składającej się ze zwielokrotnionej figury rombu i trójkąta, często z wkomponowanymi w nie →motywami zdobniczymi: 

a) wg klasyfikacji Schmidt-Künsemülera: w introligatorstwie romańskim (l. 60. XII w.-ok. poł. XIII w.) ornamenty o różnej formie romboidalnej kratki ornamentalnej lub plecionki, zazwyczaj wypełnione kropkowaniem lub motywami geometrycznymi, tworzące pionowe i poziome pasy lub pełne ramy ornamentalne okładzin. Wyciskano je z prostokątnych tłoków, ukazujących odcinki ornamentu; 

b) w introligatorstwie średniowiecznym (począwszy od opraw koptyjskich z IX w.), a przede wszystkim gotyckim XIV-pocz. XVI w.: linearny wzór przedstawiający romby i trójkąty, wypełniający zwierciadło okładziny lub jej całą powierzchnię. Wykonywany za pomocą strychulca jedno- lub więcej liniowego. Występuje w wielu wariantach, zależnych od zagęszczenia linii tworzących figury geometryczne (od dwóch dużych rombów i otaczających je sześciu trójkątów, po kompozycje złożone z kilkudziesięciu drobnych pól). Najprostsze dekoracje tego rodzaju ograniczają się do figur geometrycznych o pustych polach. Często jednak pola są ozdobione motywami floralnymi lub zoomorficznymi, wyciskanymi z tłoków w zrytmizowanych układach. Formuła w. r. była kontynuowała w okresie nowożytnym (np. niektóre à semé oprawy) i XIX w. (zwłaszcza w dziełach historyzujących). W XX-XXI w. stosuje się ją jako nawiązanie do stylów historycznych lub formalnie prosty sposób dekoracji oprawy;

c) pojawiające w literaturze określenie dekoracji wyciskanej z tłoków, opartej na zwielokrotnionym motywie rombu w zwierciadle, ramie zwierciadła bądź na grzbiecie.

==Zobacz też==

[[Indeks alfabetyczny ]] <br>
[[Kratka ornamentalna]] <br>
[[Multiplikacja]] <br>
[[Raport]] <br> 
[[À répétition dekoracja]] <br>
[[À semé oprawy]] <br>
[[Rytmizacja]] <br>


==Grafika==
<gallery>
Plik:Rombowy wzór, Geometryczny wzór z przecinających się wstęg na oprawie koptyjskiej, IX.Xw., Pierpont Morgan Library.jpg | Wzór rombowy (b) o formie przecinających się wstęg na oprawie koptyjskiej, IX-Xw., fot. wg: Pierpont Morgan Library, Nowy Jork
Plik:Wzór rombowy 4.jpg | Prosta forma wzoru rombowego (b) na oprawie gotyckiej, XV w.
Plik:Wzór rombowy 3.jpg | Prosta forma wzoru rombowego (b) na oprawie gotyckiej, XV w.
Plik:Rombowy wzór 1.jpg | Prosta forma wzoru rombowego (b) na oprawie gotyckiej, XV w.
Plik:Wzór rombowy 9.jpg | Wzór rombowy (b) wzbogacony rozetkami na liniach struktury kompozycyjnej, oprawa gotycka, XV w.
Plik:Wzór rombowy 12.jpg | Prosta forma wzoru rombowego (b) na oprawie włoskiej, wzbogacona drobnymi rozetkami w centach pól, kon. XV w.
Plik:Wzór rombowy 5.jpg | Wzór rombowy (b) z różnymi motywami zdobniczymi w centrach pól, Wrocław, 2 poł. XV w.
Plik:Wzór rombowy 1.jpg | Wzór rombowy (b) z motywami pąków w centrach pól, Polska, 2-3 dekada XVI w. 
Plik:Wzór rombowy 6.jpg | Wzór rombowy (b) na całej powierzchni okładziny, Niemcy, XVI w.


</gallery>

==Przypisy==

# Loubier 1926, s. 99, il. 90/ rys. 2; 
# Burbianka 1955, il. 1-2, 6; 
# Goldschmidt 1967, t. 2, tabl. XIII; 
# EWOK 1971, szp. 2098; 
# Ziesche, Becker 1977, s. 11-14; 
# Schmidt-Künsemüller 1985, s. 248-249; 
# Wagner 2013 II, s. 199-204; 

----
Autor: '''A.W.'''