Tekst źródłowy strony Małżowinowo-chrząstkowy ornament

===Małżowinowo-chrząstkowy ornament===
(określany też jako: chrząstkowo-małżowinowy ornament) (fr. cartilage ornement baroque])

Ornament łączący elementy stylizowanej małżowiny usznej oraz chrząstki z rzędem guzów. Występuje też w wariantach ograniczonych do samych form małżowinowych (małżowinowy ornament) lub chrząstkowych (chrząstkowy ornament). Wywodzi się z Niderlandów (kon. XVI w.), upowszechnieniu w zdobnictwie innych krajów europejskich uległ w 2 ćw. XVII w., zaś stosowany był do schyłku XVII w. Na oprawach pojawia się najczęściej jako dekoracja elementów złotniczych (okucia, zapięcia), przyjmując formę kartusza (inskrypcyjnego, herbowego) bądź samoistnych, plastycznych kompozycji (zapięcia). Niektóre przykłady m.-ch. o. na polskich złotniczych oprawach lub jako złotnicze zapięcia luksusowych opraw odznaczają się wybitnym poziomem artystycznym.

==Zobacz też==

[[Indeks alfabetyczny ]] <br>
[[Kartusz]] <br>
[[Luksusowe oprawy]] <br>
[[Złotnicze oprawy]] <br>

==Grafika==

<gallery>
Plik:Małż1, opr. gdańska przed 1623.jpg | Złotnicze zapięcie księgi o formie małżowinowej (małżowinowo-chrząstkowej), Gdańsk, przed 1623, PAN BG, fot. A. Wagner 
Plik:Małż22.jpg | Złotnicze zapięcie księgi o formie małżowinowej (małżowinowo-chrząstkowej), Gdańsk, przed 1623, PAN BG, fot. A. Wagner 
Plik:Małż.jpg | Złotnicze okucia o formach małżowinowych (małżowinowo-chrząstkowych) na oprawie księgi liturgicznej, Polska, przed 1648 r., BWSD Włocławek, fot. P. Kurek  
Plik:Liturg. opr. ewangeliarza ze Skewry z 11 w., opr. może Lwów, XVII w., BN, POLONA.jpg | Złotnicze okucia o formach małżowinowych (małżowinowo-chrząstkowych) na oprawie księgi liturgicznej, prawdopodobnie Lwów, XVII w., NB, Warszawa, fot. wg: www.polona.pl

</gallery>

==Przypisy==

# Laucevičius 1976, il. na okł., 16; 
# Kozakiewicz 1996, s. 71; 
# Dzienis 1998, nr kat./tabl. 32; 
# Adler 2010, il. 8/10-11, 8/29; 
# Voit 2020, nr kat./il. 50[c]. 

----
Autor: '''A.W.'''