Tekst źródłowy strony Przegub wolny

==Przegub wolny==

(big, przegub francuski, łamany, odsunięty) (ang. french joint, spaced joint)

Określenie dot. przegubu zewnętrznego, tj. widocznego od strony zewnętrznej okładki. Okładka jest odsunięta od oporka lub krawędzi grzbietówki, w ten sposób pomiędzy grzbietem oprawy a okładką powstaje przerwa, najczęściej szerokości dwóch grubości okładziny. Przerwa ta jest precyzyjnie wyklejona materiałem obleczeniowym (oklejką). W trakcie prac introligatorskich, kostką opracowuje się miejsce zagłębienia pomiędzy grzbietem a okładką. Tak opracowany rowek zwany też odsadką nosi też dawną nazwę „big”. 

Przegub wolny z punktu widzenia konstrukcji książki umożliwia łatwe i szerokie otwieranie książki. Konstrukcję tę stosuje się przy grzbietach obleczonych pergaminem, płótnem i papierem, w książkach obleczonych skórą występuje rzadziej, gdyż wymaga bardzo cienkiego zszarfowania skóry w partii odsadki. Przy tej konstrukcji, okładziny (na ogół tekturowe) mogą być zawieszone poprzez przyklejenie roztrzepanych końcówek zwięzów do wewnętrznej strony okładziny lub przez wklejenie ich pomiędzy dwie tektury w oprawie półorganicznej, tzw. uproszczonej, lub też w oprawach wklejanych. 

W oprawach obleczonych pergaminem zwięzy pergaminowe są przewleczone w wolnym przegubie przez system otworów (wpustowe i wypustowe).

==Zobacz też==

[[Indeks alfabetyczny ]] <br>
[[Przegub zewnętrzny]] <br>
[[Przegub zwarty]] <br>
[[Półorganiczna oprawa]] <br>
[[Biblioteczna oprawa]] <br>
[[Bradel]] <br>

==Grafika==

<gallery>
File:Oporek 45 st okładka z odsadką1.jpg|Oporek 45° z przegubem wolnym. Rys. K. Komsta-Sławińska 

</gallery>

==Przypisy==

# French joint, w: M. Roberts, D. Etherington, Bookbinding and the Conservation of Books. A Dictionary of Descriptive Terminology, http://cool.conservation-us.org/don/dt/dt1450.html

----
Autor: '''M.P.-G.''' '''E.P.'''