Tekst źródłowy strony Korwinowskie oprawy

===Korwinowskie oprawy===

charakterystyczna grupa renesansowych opraw kodeksów iluminowanych ze słynnej humanistycznej biblioteki króla Węgier, Macieja Korwina (†1490), tworzonej od lat 60. XV w., a zwłaszcza po 1476 r. (gdy władca ożenił się z Beatrycze Aragońską), na zamku w Budzie. Część spośród dzieł autorów antycznych i humaniorów oprawił w Budzie anonimowy introligator włoski lub węgierski, określany jako Mistrz Korwina. Stosował on italianizujące formuły materiałowo-techniczne oraz zdobnicze, zazwyczaj o genezie islamskiej. Najczęściej spotykane są oprawy z czerwonej lub brązowej skóry z zapięciami przy dłuższych i krótszych bokach oraz ze złoconą i ślepo wyciskaną dekoracją ornamentalną w różnych wariantach kompozycyjnych (ramy z plecionki i zwielokrotnionych motywów ''cerchietto'', obejmujące zwierciadło z wielobocznym medalionem, w centrum którego zazwyczaj tłoczony i malowany superekslibris herbowy Korwina), dopełnianych złoconym napisem dot. zawartości woluminu. Do najoryginalniejszych dzieł należą architektoniczne oprawy z motywem ediculi lub portalu zajmującym większą część okładzin. Niektóre woluminy oprawiano też w luksusowe tkaniny jedwabne i aksamitne, wzbogacane złotniczymi zapięciami. Na części ksiąg pozostawiono ich pierwotne oprawy gotyckie i renesansowe (m.in. z różnych ośrodków introligatorstwa włoskiego). W późniejszych epokach oryginalne k. o. były często zastępowane nowymi oprawami. Wśród pięciu ''corvinianów'' znajdujących się w zbiorach polskich (BN, BCzart., BJagiellońska, BUWr, Książnica Kopernikańska w Toruniu) żadna nie jest chroniona obecnie k. o.          




==Zobacz też==

[[Indeks alfabetyczny ]] <br>
[[Architektoniczne oprawy]] <br>
[[Renesansowe oprawy]] <br>
==Grafika==

<gallery>
Plik:Korwinowskie oprawy, Bayerische Staatsbibliothek, Monachium, fot. wg www.bsb-muenchen.de.jpg | Oprawa z księgozbioru króla Macieja Korwina, przed 1490 r., Bayerische Staatsbibliothek, Monachium, fot. wg: www.bsb-muenchen.de

</gallery>

==Przypisy==

# Schunke 1944/49, s. 209-227; 
# Goldschmidt 1967, t. 1, s. 84-86; 
# EWOK 1971, szp. 423-424; 
# Csapodi-Gardonyi 1981, s. 171–174; 
# Mazal 1991, nr kat. 81-88 

----
Autor: '''A.W.'''