Tekst źródłowy strony Zniszczenia kodeksów

==Czynniki niszczące==

===Czynniki wewnętrzne===
* rodzaj użytych materiałów i sposób ich wytworzenia
* konstrukcja kodeksu

===Czynniki zewnętrzne===
* czynniki fizyczne - promieniowanie świetlne, temperatura, pyły przemysłowe, złe warunki przechowywania, transportu, użytkowania; 
* czynniki chemiczne - gazy zawarte w powietrzu, para wodna w atmosferze
* czynniki biologiczne -  drobnoustroje, owady, gryzonie 

==Skutki działania czynników niszczących==

===Skutki działania czynników wewnętrznych===
Zachodzące z biegiem czasu zmiany starzeniowe, do których dochodzi we wszystkich warstwach zabytkowych kodeksów są procesem naturalnym. Stopień i tempo tych zmian są zależne od użytych do wykonania kodeksu materiałów technologii i technik, a także czynników zewnętrznych, które wspomagają bądź opóźniają stopień i tempo zachodzących zmian. Do szczególnych  zniszczeń opraw kodeksów wynikających z użytych materiałów należy np. czerwona korozja skóry.

===Skutki działania czynników fizycznych===
Zmiany barwne, zanieczyszczenie powierzchniowe, osłabienie strukturalne, deformacje, zagniecenia, przedarcia, ubytki oraz szczególne zniszczenia, np. płowienie grzbietów książek 

* Skutki działania czynników chemicznych
Osłabienie strukturalne materii zabytkowej, w konsekwencji osłabienie/utrata właściwości fizycznych, ubytki, zmiany barwne 

* Skutki działania czynników biologicznych
Przebarwienia, osłabienie strukturalne materii zabytkowej, w konsekwencji osłabienie/utrata właściwości fizycznych, ubytki oraz szczególne zniszczenia, np. kamienienie, puszysta destrukcja, foxing.

==Zobacz też==

[[Indeks alfabetyczny]] <br>
[[Czerwona korozja]] <br>
[[Foxing]] <br>
[[Kamienienie książek]] <br> 
[[Płowienie]] <br> 
[[Puszysta destrukcja]] <br>

==Przypisy==
# Barański Andrzej, Problem kwaśnego papieru. Koncepcje badawcze, uwarunkowania i działania praktyczne,[w:] Kwaśny papier, Kraków 2001. 
# Jabłońska Elżbieta, Strzelczyk Alicja, Czynniki niszczące zbiory biblioteczne i archiwalne [w:] Notes Konserwatorski 11, Warszawa, 2007, s. 46-71.
# Kozielec Tomasz, Dodatki stosowane do klejów introligatorskich w XIX i XX w. przyczyną zakwaszenia książek i materiałów archiwalnych. [w:] Notes Konserwatorski nr 12, Warszawa 2008 s.146-153.
# Sobucki Władysław, Wżery atramentowe – krótki przegląd wielkiego problemu. [w:] Notes Konserwatorski 13, Warszawa 2010, s.143-150.
# Zyska Bronisław, Ochrona zbiorów bibliotecznych przed zniszczeniem, tom 1 Charakterystyka materiałów w zbiorach bibliotecznych, Katowice 1991.
# Zyska Bronisław, Ochrona zbiorów bibliotecznych przed zniszczeniem, tom 2 czynniki niszczące materiały w zbiorach bibliotecznych, Katowice 1993.

----
Autor: '''M.P.B.'''